BURCU ÇAKALOZ, Pekcanlar Aynur AKAY, Ece BÖBER, Neslihan EMİNAĞAOĞLU, Türkan GÜNAY

Karşıt olma karşı gelme bozukluğu eşlik eden veya etmeyen dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan puberte öncesi erkek olgularda aile işlevlerinin değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) ve Karşıt Olma Karşı Gelme Bozukluğu eşlik eden DEHB (DEHB+KOKGB) tanılı çocukların aile işlevlerinin, kontrollerle karşılaştırılarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Çalışmaya, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi çocuk psikiyatrisi polikliniğine ilk kez başvurarak DEHB tanısı alan 21, DEHB+KOKGB tanısı alan 26 erkek çocuk alınmıştır. Kontrol grubuna 27 sağlıklı erkek çocuk alınmıştır. Tüm olgular erkek cinsiyetinde ve 6-11 yaş aralığındadır. Sosyodemografik veri formu, aile değerlendirme ölçeği (ADÖ), dikkat eksikliği ve yıkıcı davranış bozuklukları için DSM-IV’e dayalı tarama ve değerlendirme ölçeği anneler tarafından, Conners öğretmen derecelendirme ölçeği kısa formu öğretmenleri tarafından doldurmuştur. Bulgular: İletişim ve genel işlevleri gösteren alt bölümler açısından; DEHB grubu ile kontrol grubu arasında fark saptanmazken, DEHB+KOKGB grubunda; DEHB grubu ve kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı yükseklik saptanmıştır. Sonuç: DEHB’li çocuklarda, KOKGB ek tanısının varlığında aile işlevlerinde bozulma meydana gelebilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Buluğ çağı, Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri, Erkek, Aile özellikleri, Hiperaktiviteyle beraber dikkat eksikliği bozukluğu, Ergen, Dikkat eksikliği ve yıkıcı davranış bozuklukları

Evaluation of family functions of prepubertal boys with attention deficit hyperactivitydisorder with and without oppositional defiant disorder

Objective: The aim of this study was to investigate family functions of prepubertal boys with attention deficit hyperactivity (ADHD) and comorbid oppotional defiant disorder (ODD). Material and method: The study involved children between the ages of 6 and 11 with ADHD and ADHD+ODD diagnosis on the basis of DSM-IV diagnosis criteria, who were seeking medical treatment for the first time at the child psychiatry outpatient clinic of Dokuz Eylül University School of Medicine. The ADHD group and the ADHD+ODD group included respectively 21 and 26 boys, while there were 27 boys in the control group comprising healthy volunteers. The parents filled in the forms of DSM-IV Based Behavior Disorders Screening and Rating Scale for lack of attention and disruptive behavior disorders, the forms of Family Asessment Device and the teachers filled in a brief form of Conners Teacher Rating Scale. Results: We found that the families of ADHD+ODD group had significantly higher rates of “communication” and “general functions” compared to ADHD and control groups. There was no statiscally significant difference between ADHD group and controls. Conclusion: The presence of ODD in children with ADHD may be associated with the abnormal family functioning.

Keywords:

Puberty, Psychiatric Status Rating Scales, Male, Family Characteristics, Attention Deficit Disorder with Hyperactivity, Adolescent, Attention Deficit and Disruptive Behavior Disorders,

PDF

___

1. Amerikan Psikiyatri Birliği. DSM-IV Mental bozuklukların tanımsal ve sayımsal el kitabı. Dördüncü baskı, (çev.ed Köroğlu E.) Hekimler yayın birliği, 1994, Ankara.
2. Cantwell DP. Attention deficit disorder: A review of the past 10 years. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 35: 978-987.
3. Weiss M, Weiss G. Attention deficit hyperactivity disorder. Child and adolescent psychiatry a comprehensive textbook chapter 52, Lewis M (ed), Lippincott Williams and Wilkins, 2002, Baltimore.
4. Plizka SR. Comorbidity of attention deficit hyperactivity disorder and overanxious disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1992; 31:197-203.
5. Bagwell CL, Molina BSG, Pelham WE, et al. Attention deficit hyperactivity disorder and problems in peer relations: predictions from childhood to adolescence. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2001; 40: 1285-1292.
6. Lahey BB, Applegate B, McBurnett K, et al. DSM-IV field trials for attention deficit hyperactivity disorder in children and adolescents. Am J Psychiatry 1994;151:1673-1685.
7. Biderman J, Milberger S, Faraone SV, et al. Family environment risk factors of attention-deficit hyperactivity disorder. Arch Gen Psychiatry 1995; 52: 464-470.
8. Türkbay T, Cögöloğlu A, Cesur G, et al. Evaluation of family functions of children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder with and without oppossitional defiant disorder. Türkiye Klinikleri J Psychiatry 2002; 3: 53-58.
10. Kılıç BG, Şener Ş. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda karşıt olma-karşı gelme bozukluğu / davranış bozukluğu eş hastalanımında aile işlevleri ve psikososyal değişkenlerin karşılaştırılması. Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16: 21-28.
11. Çikoğlu S. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve yıkıcı davranış bozuklukları olan çocukların ailesel özelliklerinin, aile işleyişinin ve anne tutumlarının karşılaştırılması. Çocuk psikiyatrisi uzmanlık Tezi, Ege Üniversitesi,2001.
12. Turgay A. The DSM-IV Based child and adolescent behavior rating scale. Ontario, Integrative Therapy Institute, Canada, 1995 (Unpublished form).
13. Ercan ES, Amado S, Somer O ve ark. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve yıkıcı davranım bozuklukları için bir test bataryası geliştirme çabası. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2001; 8:132-144.
14. Conners CK. Conners abbreviated symptom questionnaire. North Tonawanda NY, Multi Health Systems, 1994.
15. Şener Ş, Dereboy İF. Conners Öğretmen derecelendirme ölçeği Türkçe uyarlaması, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 1995; 2: 131-141.
16. Ebstein NB, Baldwin LM, Bishop DS. The McMaster family assessment device. J Marital Fam Ther 1983; 9:171-180.
17. Bulut I. Aile değerlendirme ölçeği el kitabı. Ankara: Özgüzeliş Matbaası, 1990.
18. Wechsler D. WISC-R Manual: Wechsler intelligence scale for children revised. The psychological Corp, New York, 1974.
19. Savaşır İ, Şahin N. Wechsler çocuklar için zeka ölçeği. Türk Psikologlar Derneği yayını, 1994, Ankara.
20. Skinner HA, Steinhaur PD, Santa-Barbara J. Family assesment measure version III. Manual Toronto: multi healty systems, Inc.
21. Pekcanlar A, Turgay A, Miral S ve ark. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda aile işlevleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 1999; 6: 99-107.
22. Stormskhak EA, Bierman KL, Mahon RJ, et al. Parenting practics and child distruptive behavior problems in early elementary school. J Clin Chil Psychol 2000; 29: 17-29.
23. Wasserman GA, Miller LS, Pinner E, et al. Parenting predictors of early conduct problems in urban, higth-risk boys. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 1996; 35:1227-1236.
24. Barkley RA, Fischer M, Edelbrock C, et al. The adolescent outcome of hyperactive children diagnosed by research criteria-III. Mother-child interactions, family conflicts and maternal psychopathology. J Child Psychol Psychiatry 1991; 32: 233-255.