Tehlikeli bulaşıcı hastalıkların artması, tek kullanımlık malzemelerin kullanımını artırmıştır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2000 yılında kontamine şırıngalarla 21 milyon Hepatit B (tüm yeni enfeksiyonların %32’si), 2 milyon Hepatit C (tüm yeni enfeksiyonların %40’ı), en az 260.000 HIV enfeksiyonu (tüm yeni enfeksiyonların %5’i) oluştuğu tahmin edilmiştir. Amaç: Büyükşehir Belediyeleri tarafından toplanan 2003-2004 yılları ve 2005 yılı ilk altı ayı tıbbi atık miktarlarının bulunması, 81 ilin tıbbi atık toplama, biriktirme ve imha yöntemlerinin tespit edilmesi ile bu konuda yapılacak çalışmalara katkı sağlanması amaçlanmıştır. Yöntem: Büyükşehir belediyeleri ilgili dairelerinden 2003, 2004 yılları ve 2005 yılı ilk altı ayı tıbbi atık miktarları, Temel Sağlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (TSHGM) Çevre Sağlığı Açık Alan biriminden 81 ilin 2004 yılı toplama, biriktirme ve imha yöntemleri verileri alınmıştır. Bulgular: Yıllık tıbbi atık miktarı 82.803 ton tahmin edilmiştir. Çalışmada yer alan şehirlerde yatak başına tıbbi atık miktarı 0,36 ile 1,80 kg; kişi başına yıllık tıbbi atık miktarı 0,42 ile 1,86 kg arasında değişmektedir. Tıbbi atık toplama yöntemlerine bakıldığında 44 (% 54,3) ilde belediye çöp aracı ile (evsel atıklardan ayrı), 27 ilde (%33,3) özel tıbbi atık taşıma aracı ile toplanmaktadır. 33 il (%40,7) belediyesi çöp alanında, 32’si (%39,5) şehir dışındaki çöp alanında biriktirmekte, sadece 5’i (%6,2) özel tıbbi atık toplama alanında, 2’si (%2,5) özel şirket ve özel yakma tesisinde biriktirilmektedir. 40’ı (%49,4) gömme (12’si kireçlenerek), 22’si (%27,2) yakma methodu ile imha edilmektedir. Sonuç: Tıbbi atıkların imhası güç ve maliyetlidir. Üretim aşamasında azaltılması, üretim miktarlarının ölçülmesi önemlidir. Kesin değerlerin bilinebilmesi için sağlık kuruluşları ve belediyelerin tıbbi atıkları ayrı ayrı toplamaları gerekmektedir. Bu konuda yayınlanan yönetmelik ve genelgelerin ilgili kurumlar tarafından takiplerinin yapılması önem taşımaktadır.

The increase in the prevalence of dangerous and communicable diseases gave rise to the use of disposable medical supplies all over the world. According to the estimations made by the WHO, 21 million cases of Hepatitis B (32 % of all infections) , 2 million cases of Hepatitis C (40 % of all infections), and minimum 260.000 cases of HIV infection (5 % of all new-borne infections) occurred due to syringes / injections. Objectives: To identify the amount of medical waste collected by the Metropolitan Municipalities in 2003-2004 term and the first half of 2005; to contribute to contribute to the Methods: Data on the amount of medical waste materials in 2003, 2004 and the first half of 2005 was received from the Metropolitan Municipalities and data on collecting, storing and destroying methods in 81 provinces was received from the Environmental Health Open Space Unit of Directorate General of Primary Health Care Services. Results: The estimated amount of medical waste materials per year was 82.803 tons. In the provinces subject to the above-mentioned study, the amount per hospital bed was 0.36 – 1.80 kg, the amount per person was 0.42 – 1.86 kg. As for the methods of collecting medical waste, in 44 provinces (54.3 %) medical was collected by the Municipality’s dustcarts (apart from the household waste products) and in 27 provinces (33.3 %) with specially designed medical waste carts. In 33 of 81 provinces across Turkey (40.7 %) waste products were stored in the Municipality’s dust field and in 32 (39.5 %) in a dust site far from the city center whereas just in 5 (6.2 %) of them it was kept in specially built medical waste collecting facilities and 2 (2.5 %) in private company-owned special burning centers. In 40 provinces medical waste materials (49.4 %) was preferably destroyed by burying (in provinces they are limed before burying) and in 22 (27.2 %) burning . Conclusion: Medical waste production should be reduced. Disposal is difficult and costly. Production amount should be known. Health care facilities and municipalities are supposed to collect medical waste materials separately in order to identify the exact amount. To this end, it is essential for relevant public agencies and authorities to follow-up and comply with the regulations and circulars issued.