OY HAKKININ İNTERNETTEN OY KULLANIMI İLE DÖNÜŞÜMÜ

Oy hakkına ilişkin ilkeler genel oy hakkı, eşit oy hakkı, serbest oy hakkı gibi alt başlıklar altında incelenmektedir. Ne var ki, bilişim çağının geliştirdiği yeni oylama teknolojileri karşısında oy hakkına hakim olan bu ilkelerin alışılagelmiş kapsamı mevcut ihtiyacı karşılamada bir adım geride kalabilmektedir. Bu teknolojilerden en çok tartışmalı olanı ise internetten oylamadır. Zira bu tartışmanın sebeplerinden birisi de internetten oylama ile oy hakkının demokratik ilkeleri arasındaki uyumsuzluktur. Ancak buradaki uyuşamama, internetten oylamanın yetersizliğini değil, oy hakkının ilkelerinin bir dönüşüm içerisinde olduğunu göstermektedir. Nitekim 2020 yılı oy merkezlerinde seçimlerin yapılamadığı uzun süreli salgınlarda, devletlerin çözüm arayışı içinde olduğu bir dönemi uygulamalı olarak göstermiştir. Haliyle oy hakkının internetten oylama karşısında nasıl bir dönüşüm içerisinde olduğunu incelenmelidir. Böylece hem bilişim çağının gereklilikleri hem de olası salgın, afet vb. durumlarda nasıl bir aksiyon alınacağını değerlendirilebilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Oy hakkı, Elektronik oylama, İnternetten oylama, e-oylama, i-oylama, Oy hakkının dönüşümü

PDF

___

Aichholzer, Georg-Rose, Gloria: Experience with Digital Tools in Different Types of e-Participation, Hennen, Leonhard-Keulen, Ira vanKorthagen, Iris-Aichholzer, Georg-Lindner, Ralf-Nielsen, Rasmus Øjvind (ed.), European E- Democracy in Practice, e-kitap, Springer Open, 2020.
Akartürk Ali Ekrem: Oy Hakkının Anayasal İlkeleri, Legal Yayınevi, İstanbul, 2017.
Akın, Melda: “Elektronik Oy Verme Sistemlerinde Güvenlik: Deneyimler ve Türkiye İçin Öneriler”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı: 3-2006, sa. 32-47.
Alvarez, R. Michael-Hall, Thad E.: Point, Click and Vote: The Future of Internet Voting, Brookings Institution Press, Washington D.C., 2004.
Asimov, Isaac: Franchise, Quinn Publishing Company, If: Worlds of Science Fiction, New York, Cilt 5, Ağustos-1955.
Bartlett, Jamie: The People vs. Tech: How the Internet is Killing Democracy (and How We Save It), Ebury Press, Birleşik Krallık, 2018.
Brkan, Maja: “Artificial Intelligence and Democracy”, Delphi - Interdisciplinary Review of Emerging Technologies Volume 2, Issue 2 (2019), sa. 66-71.
Carey, Peter: Data Protection, Oxford University Press, Oxford, 2018.
Chaum, David: Blind Signatures for Untraceable Payments. İçinde: Chaum D., Rivest R.L., Sherman A.T. (ed.) Advances in Cryptology. Springer, Boston, 1983.
Cheeseman, Nic-Gabrielle, Lynch-Willis, Justin: “Digital Dilemmas: the Unintended Consequences of Election Technology”, Democratization, 25 (8), 2018, pp. 1397-1418.
Ciner, Şahin: Dijital Demokrasi, Sokak Kitapları Yayınları, İstanbul, 2017.
Cranor, Lorrie Faith: In Search of the Perfect Votıng Technology: No Easy Answers İçinde: Secure Electronic Voting, Gritzalis, A. Dimitris (ed.), e-kitap, Springer, 2003.
Gibson, Rachel K.: Internet voting and the European Parliament Elections, İçinde: Mendez, Fernando-Trechsel, Alexander H. (ed.), The European Union and e-Voting, e-kitap, Routledge, 2004.
Goos, Kertsin-Beckert, Bernd-Lindner, Ralf: Electronic, Internet-Based Voting, İçinde: Lindner, Ralf-Aichholzer, Georg-Hennen, Leonhard (Ed.), Electronic Democracy in Europe, e-kitap, Springer, 2016.
Gözler, Kemal: Anayasa Hukukunun Genel Esasları: Ders Kitabı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2010.
Gözler, Kemal: Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, cilt: I, Ekin Yayınevi, Bursa, 2011.
Işık, Alper: Dijital Demokrasi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
Joaquim, Rui-Ribeiro, Carlos-Ferreira, Paulo: Improving Remote Voting Security with CodeVoting, İçinde: Chaum, David-Jakobsson, MarkusRivest, Ronald L.-Ryan, Peter Y. A.-Benaloh, Josh-Kutylowski, Miroslaw-Adida, Ben (Ed.), Towards Trustworthy Elections: New Directions in Electronic Voting, Springer, Berlin, 2010.
Jones, W. Douglas: The Evaluation of Voting Technology, İçinde: Secure Electronic Voting, Gritzalis A. Dimitris (ed.), e-kitap, Springer, 2003.
Kaboğlu, İbrahim Ö.: Anayasa Hukuku Dersleri (Genel Esaslar), Legal Yayınevi, İstanbul, 2019.
Kaiser, Brittany: Targetted, Harper Collins, ABD, 2019.
Karamustafaoğlu, Tunçer: Seçme Hakkının Demokratik İlkeleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara, 1970.
Kersting, Norbert-Baldersheims, Harald: Electronic Voting and Democratic Issues: An Introduction, İçinde: Kersting, NorbertBaldersheim, Harald (Ed.), Electronic Voting and Democracy, Palgrave Macmillan, New York, 2005.
Krimmer, Robert: The Evolution of E-voting: Why Voting Technology is Used and How it Affects Democracy, Tut Press, Tallinn University of Technology Doctoral Theses Series I: Social Sciences, No. 19, Talin, 2012.
Kutyłowski, Mirosław-Zagórski, Filip: Scratch, Click & Vote: E2E Voting over the Internet, İçinde: Chaum, David-Jakobsson, Markus-Rivest, Ronald L.-Ryan, Peter Y.A.-Benaloh, Josh-Kutylowski, MiroslawAdida, Ben (Ed.), Towards Trustworthy Elections: New Directions in Electronic Voting, Springer, Berlin, 2010.
Lindner, Ralf-Aichholzer, Georg: E-Democracy: Conceptual Foundations and Recent Trends, İçinde: Hennen, Leonhard-Keulen, Ira vanKorthagen, Iris-Aichholzer, Georg-Lindner, Ralf-Nielsen, Rasmus Øjvind (ed.), European E- Democracy in Practice, e-kitap, Springer Open, 2020.
Madise, Ülle-Vinkel, Priit: “Constitutionality of Remote Internet Voting: The Estonian Perspective”, Juridica International, XVIII, 4-2011, sa. 4- 16, s. 8.
Musiał-Karg, Magdalena: Electronic Voting as an Additional Method of Participating in Elections. Opinions of Poles, İçinde: Krimmer, Robert-Volkamer, Melanie-Jordi, Barrat-Josh, Benaloh-Goodman, Nicole-Ryan, Peter Y.A-Teague, Vanessa (Ed.), Electronic Voting First International Joint Conference, E-Vote-ID 2016 Bregenz, Austria, October 18-21, 2016 Proceedings, e-kitap, Springer, 2016.
Muş, Köksal-Kiraz, Mehmet Sabır-Cenk, Murat-Sertkaya, İsa: “Estonian Voting Verification Mechanism Revisited”, IACR Cryptology ePrint, Computer Science, Political Science, 2016, sa. 1-18.
Puiggali, Jordi-Cucurull, Jordi-Guasch, Sandra-Krimmer, Robert: Verifiability Experiences in Government Online Voting Systems, İçinde: Krimmer, Robert-Volkamer, Melanie-Barrat, Jordi-Benaloh, Josh-Goodman, Nicole-Ryan, Peter Y.A.-Teague, Vanessa (Ed.), Electronic Voting, e-kitap, Springer, 2017.
Rivest, Ronald L.-Virza, Madars: Software Independence Revisited, İçinde: Hao, Feng-Ryan, Peter Y. A., Real-World Electronic Voting: Design, Analysis and Deployment, CRC Press, New York, 2017.
Teziç, Erdoğan: Anayasa Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul, 2019.
Vural Dinçkol, Bihterin-Işık, Alper: “Katılımcı Demokrasi ve Online Karar Alma Bağlamında E-Oy ve Estonya Örneği”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 25-Sayı 2, Prof. Dr. Ferit Hakan Baykal Armağanı, Aralık 2019, sa. 716-726.
Yard, Michael: Direct Democracy: Progress and Pitfalls of Election Technologys, International Foundation for Electoral Systems, Washington D.C., 2010.