İLETİŞİM SÜRECİ VE ORTAK ANLAM ORTAMI OLARAK HUKUK

Makale hukuk ve iletişim arasındaki ontolojik ilişkiyi, insan doğasını dikkate alarak tartışmaktadır. İnsan dilinin ayırt edici özelliklerinden birisi soyutlama imkanıdır. Bu imkan, hukuk gibi soyut varlıkları tasarlayabilmeyi, bilgi üretmeyi, değerleri tanımayı mümkün kılar. Bu sayede insan hareketleri tepkisel davranışlar düzeyinde kalmaz, gerekçelendirilmiş eylem niteliği edinir. Hukuk da eylem gerekçelerinin özel bir türüdür. Bununla beraber hukuk, bireysel bir tasarım olmaktan ziyade kamusal iletişimin ürünü ve aynı zamanda bu iletişimi yönlendiren bir ortamdır. Hukuk, yasa koyucuyla yurttaşın ve kamunun kendi iç iletişiminin bir ürünü olduğu kadar, bu iletişimin gerçekleştiği ortamdır da aynı zamanda. Yasalar, yasa koyucunun duyurduğu davranış ölçütleri, yurttaşların davranış taahüdleri olduğu kadar bu iletişimin sürdürüleceği ortamı da temin eder. Hukuk ortamı, diğer iletişim ortamları gibi ancak belirli şartları yerine getiren mesajları transfer edebilir. Bu durum insanların hukuku belirlediği kadar hukukun da insanları belirlediğini ima eder. Tarihte hukukun toplumu, toplumun hukuku dönüştürdğü örneklere rastlayabiliriz. Yine hukukun iletişim araçlarının dönüşümünden etkilendiğini de gözlemleyebiliriz. Fakat hukuksuz bir toplum dilsiz bir toplum kadar olasıdır.

Anahtar Kelimeler:

İletişim, Hukuk, Ortak anlam, Ortam, Dil, Toplum

PDF

___

Akal, Cemal Baki: Hukuk Nedir?, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2017.
Akal, Cemal Bali: İktidarın Üç Yüzü, Dost Kitabevi Yayınları, 3. Bası, Ankara 2005.
Arıkan, Engin: Kelsen’in Saf Hukuk Kuramı ve Ötesi, YÜHFD, Cilt: 17 Sayı: 2, 2020, s. 417-446.
Aristoteles: Politika, Pinhan Yayıncılık, İstanbul 2020, (Çev: Orhan, Özgüç).
Avşar, Zakir: İletişim ve Hukuk, Hukuk Sosyolojisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir 2012 (Ed: Yüksel, Mehmet).
Bickerton, Derek: Ademin Dili: İnsan Lisanı Nasıl Yarattı, Lisan İnsanı Nasıl Yarattı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 2. Bası, İstanbul 2013, (Çev: Doğan, Mehmet).
Fındıkoğlu, Ziyaeddin Fahri: “Tedvin Sosyolojisi Gözüyle Fransız Medeni Kanununun Teşekkülü”, İÜHFM, Cilt: 9, Sayı: 3-4, 2011, s. 601-619.
Fuller, L. Lon: Hukukun Ahlakı, Tekin Yayınevi, İstanbul 2016, (Çev: Arıkan, Engin).
Gözler, Kemal: “Yorum İlkeleri”, Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara 2013.
Harari, Y. Noah: Hayvanlardan Tanrılara Sapiens, Kolektif Kitap, 26. Bası, İstanbul 2016, (Çev: Genç, Ertuğrul).
Helgason, Thorunn et. al.: “Ploughing Up The Wood-wide Web?”, Nature, 1998, ss. 431.
İşsevenler, O. Vahdet: Kurucu İktidarın Eleştirisi, Pinhan, İstanbul 2019.
Hoecke, Mark von: Law as Communication, Hart Publishing, Oxford 2002.
Katsh, M. Ethan: The Electronic Media and the Transformation of Law, Oxford University Press, Oxford 1989.
Kelsen, Hans: Saf Hukuk Kuramı, Nora Kitap, İstanbul 2016, (Çev: Uzun, Ertuğrul).
Kuru, Gonca: “Thibaut ve Savigny’de Resepsiyon ve Kodifikasyon Hareketleri”, MÜHFHAD, Cilt: 22, Sayı: 1, 2016, s. 201-228.
Münch, Richard: “The Law as a Medium of Communication” Cardozo Law Review, 13(5), 1991.
Savigny, Friedrich: Çağımızın Yasama ve Hukuk Bili Konusundaki Görevi Üzerine, Pinhan, İstanbul 2018, (Çev: Acar, Ali).
Simard, Suzanne W. et al.: “Net Transfer of Carbon Between Ectomycorrhizal Tree Species In The Field” Nature, 1997, s. 579-582.
Uzun Ertuğrul: “H.L.A. Hart Kurallar Sistemi Olarak Hukuk”, Çağdaş Hukuk Düşüncesi, İthaki, İstanbul 2015, (Ed: Uzun, Ertuğrul).
Wacks, Raymond: Hukuk Kuramını Anlamak, Astana Yayınları, Ankara 2016, (Çev: Şahin Ünver, Fatma Süzgün/Ünver, Serdar).
Wacks, Raymond: Hukuk Felsefesine Kısa Bir Giriş, Tekin Yayınevi, İstanbul 2013, (Çev: Arıkan, Engin).
Wohlleben, Peter: Ağaçların Gizli Yaşamı, Kitap Kurdu, 5. Baskı, İstanbul 2018, (Çev: Çulhaoğlu, Ali Sinan).