Ventilatör İlişkili Pnömoninin Önlenmesinde Nonfarmakolojik Yaklaşımlar

Ventilatör ilişkili pnömoni, yoğun bakım ünitelerinde morbidite ve mortalitede artışa neden olan önemli hastane enfeksiyonlarından birisidir. Günümüzde bu enfeksiyonu önlemeye yönelik farmaklojik ve nonfarmakolojik olmak üzere pek çok girişim uygulanmaktadır. Yoğun bakım ekibinin el hijyeni uyumu, hastanın ağız bakımı, pozisyonu ve aspirasyonun önlenmesi gibi girişimler nonfarmakolojik yaklaşımlar içerisinde yer almaktadır. Nonfarmakolojik yaklaşımların birçoğu kanıta dayalı, uygulanması kolay ve maliyet etkin yöntemlerdir. Aynı zamanda bu yaklaşımlar hemşirelik bakımı ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle bu derlemede hemşirelik bakımı kapsamında yer alan, ventilatör ilişkili pnömoniyi önlemeye yönelik nonfarmakolojik yaklaşımlar literatürde yer alan bilgilere dayanarak tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ventilatör İlişkili Pnömoni, Nonfarmakolojik Yaklaşımlar, Hemşirelik

Nonpharmacological Approaches in the Prevention of Ventilator Associated Pneumonia

Ventilator associated pneumonia is one of the crucial nosocomial infection causing an increment in mortality and morbidity in the intensive care units. In order to prevent these infections, various interventions including pharmacologic and nonpharmacologic ones apply nowadays. The interventions such as intensive care team’s compliance to hand hygiene, patients’ mount care, positioning and preventing aspiration can be counted in the non-pharmacologic approach. Most of the nonpharmacologic approaches are evidence-based, practical and cost effective methods. These approaches are directly connected to nursing care as well. Hence, non-pharmacologic approaches were discussed in this manuscript basing on knowledge in the literature to prevent ventilator associated pneumonia in the context of nursing care.

Keywords:

Ventilator-Associated Pneumonia, Nonpharmacological Approaches, Nursing.,

___

Adam, S., & Batson, S. (1997). A study of problems associated with the delivery of enteral feed in critically ill patients in five ICUs in the UK. Intensive Care Medicine, 23 (3), 261-266.
Akalın, H. (2004). Ventilatörle İlişkili Pnömoni ve Önlenmesi. Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 8 (2), 112-115.
Akdeniz, S., & Öz, A. (2004). Hastane Kökenli Pnömonilerin Önlenmesinde Hemşirelik Yaklaşımları. İçinde R. Türkyılmaz, B. Dokuzoğuz, F. Çokça & S. Akdeniz (Eds.), Hastane Enfeksiyonları Kontrolü El Kitabı. (pp. 211-223). Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi.
Arman, D., Arda, B., Çetinkaya Şardan, Y., Bal Kayacan, Ç., Esen, F., Topeli İskit, A., ve diğ. (2008). Sağlık Hizmeti ile İlişkili Pnömoninin Önlenmesi Kılavuzu Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 12 (2), 3-13.
Aybar, M., & Topeli, A. (2001). Dahili Yoğun Bakım Ünitesinde Ventilatör İlişkili Pnömoni Epidemiyolojisi. Yoğun Bakım Dergisi, 1 (1), 41-46.
Biberoğlu, K. (2003). Nozokomiyal Pnömoni. In M. Doğanay & S. Ünal (Eds.), Hastane Enfeksiyonları. (pp. 519-531). Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi.
Biberoğlu, K., & Tarhan, O. (1998 ). Nozokomiyal Pnömoni (Hastane Kökenli Pnömoni). Hastane İnfeksiyonları Dergisi, 2 (2), 63-70.
Bilici, A., Karahocagil, M. K., Yapıcı, K., Göktaş, U., Yaman, G., Katı, İ., ve diğ. (2012). Ventilatör İlişkili Pnömoni Sıklığı Risk Faktörleri ve Etkenleri. Van Tıp Dergisi, 19 (4), 170-176.
Btaiche, I. F., Chan, L. N., Pleva, M., & Kraft, M. D. (2010). Critical illness, gastrointestinal complications, and medication therapy during enteral feeding in critically ill adult patients. Nutrition in Clinical Practice, 25 (1), 32-49.
Cassar, M.-P. (2008). Evde Kolay Masaj (Çeviren: E, Demir.). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Chastre, J., & Fagon, J. Y. (2002). Ventilator-associated pneumonia. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 165 (7), 867-903.
Cook, D. J., Reeve, B. K., Guyatt, G. H., Heyland, D. K., Griffith, L. E., Buckingham, L., & Tryba, M. (1996).
Stress ulcer prophylaxis in critically ill patients. Resolving discordant meta-analyses. The Journal of American Medical Association, 275(4), 308-314.
Drakulovic, M. B., Torres, A., Bauer, T. T., Nicolas, J. M., Nogue, S., & Ferrer, M. (1999). Supine body position as a risk factor for nosocomial pneumonia in mechanically ventilated patients: a randomised trial. Lancet, 354 (9193), 1851-1858.
Emly, M. (2007). Abdominal Massage for Constipation. In H. Jeanette & L. Jo (Eds.), Therapeutic Management of Incontinence and Pelvic Pain Pelvic Organ Disorders (pp. 223-225). London: Springer.
Gündoğdu, C. (2000). Ventilatör Bağımlı Pnömoniler. İçinde N. Numanoğlu & A. Willke (Topçu) (Eds.), Güncel Bilgiler Işığında Pnömoniler (1. ed., pp. 357- 362). Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi.
Gürkan, A., & Gülseven, B. (2013). Enteral Beslenme: Bakimda Güncel Yaklaşımlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16 (2), 116-122.
Jeon, S. Y., & Jung, H. M. (2005). The effects of abdominal meridian massage on constipation among CVA patients. Taehan Kanho Hakhoe Chi, 35(1), 135-142.
Kartal, Ö., İnal, V., Yamanel, L., & Cömert, B. (2004). Yoğun Bakım Hastalarında Beslenme. İç Hastalıkları Dergisi, 11 (1), 25-33.
Kim, M. A., Sakong, J. K., Kim, E. J., Kim, E. H., & Kim, E. H. (2005). Effect of aromatherapy massage for the relief of constipation in the elderly. Taehan Kanho Hakhoe Chi, 35 (1), 56-64.
Koff, M. D., Corwin, H. L., Beach, M. L., Surgenor, S. D., & Loftus, R. W. (2011). Reduction in ventilator associated pneumonia in a mixed intensive care unit after initiation of a novel hand hygiene program. Journal of Critical Care, 26 (5), 489-495.
Lam, B. C., Lee, J., & Lau, Y. L. (2004). Hand hygiene practices in a neonatal intensive care unit: a multimodal intervention and impact on nosocomial infection. Pediatrics, 114 (5), e565-571.
Leblebicioglu, H., Rosenthal, V. D., Arikan, O. A., Ozgultekin, A., Yalcin, A. N., Koksal, I., et al. (2007). Device-associated hospital-acquired infection rates in Turkish intensive care units. Findings of the International Nosocomial Infection Control Consortium (INICC). Journal of Hospital Infection, 65 (3), 251-257.
Martin, B. (2007). Prevention of gastrointestinal complications in the critically ill patient. American Association of Critical-Care Nurses Advanced Critical Care, 18 (2), 158-166.
McClave, S. A., DeMeo, M. T., DeLegge, M. H., DiSario, J. A., Heyland, D. K., Maloney, J. P., et al. (2002). North American Summit on Aspiration in the Critically Ill Patient: consensus statement. Journal of Parenteral and Enteral Nutrition, 26 (6 Suppl), 80-85.
McClurg, D., & Lowe-Strong, A. (2011). Does abdominal massage relieve constipation? Nursing Times, 107 (12), 20-22.
Mentec, H., Dupont, H., Bocchetti, M., Cani, P., Ponche, F., & Bleichner, G. (2001). Upper digestive intolerance during enteral nutrition in critically ill patients: frequency, risk factors, and complications. Critical Care Medicine, 29 (10), 1955-1961.
Munro, C. L., Grap, M. J., Jones, D. J., McClish, D. K., & Sessler, C. N. (2009). Chlorhexidine, toothbrushing, and preventing ventilator-associated pneumonia in critically ill adults. American Journal of Critical Care, 18 (5), 428-437; quiz 438.
Mutlu, G. M., Mutlu, E. A., & Factor, P. (2001). GI complications in patients receiving mechanical ventilation. Chest, 119 (4), 1222-1241.
Ozcaka, O., Basoglu, O. K., Buduneli, N., Tasbakan, M. S., Bacakoglu, F., & Kinane, D. F. (2012).
Chlorhexidine decreases the risk of ventilatorassociated pneumonia in intensive care unit patients: a randomized clinical trial. Journal of Periodontal Research, 47 (5), 584-592.
Özlü, T. ( 2002;). Ventilatör İlişkili Pnömoni Patogenezi ve Klinik. Yoğun Bakım Dergisi, 2 (Ek 1), 83-87.
Özlü, T., & Öztuna, F. (2008). Ventilatörle İliskili Pnömoninin Etyopatogenez ve Tanısı. Akciğer Arsivi, 9 (1), 11-23.
Özveren, H. (2010). Mekanik Ventilatöre Bağlı Hastalarda Ağız Bakımı. Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 17 (2), 92-99.
Preece, J. (2002). Introducing abdominal massage in palliative care for the relief of constipation. Complementary Therapies in Nursing and Midwifery, 8 (2), 101-105.
Reintam, A., Parm, P., Kitus, R., Kern, H., & Starkopf, J. (2009). Gastrointestinal symptoms in intensive care patients. Acta Anaesthesiologica Scandinavica, 53 (3), 318-324.
Safdar, N., Crnich, C. J., & Maki, D. G. (2005). The pathogenesis of ventilator-associated pneumonia: its relevance to developing effective strategies for prevention. Respiratory Care, 50 (6), 725-739.
Salvo, S. G. (2007). Massage Physiology: Research, Effects, Indications, Contraindications, and Endangerment Sites Massage Therapy Principles and Practice (3 ed., pp. 81-105). Philadelphia: Saunders.