Ceren ALTUNTAŞ VURAL, Aysu GÖÇER, D. Ali DEVECİ

TÜRKİYE KONTEYNER LİMANLARINDA PAZAR YÖNLÜLÜK: İTİCİ GÜÇLER VE ENGELLER

Türkiye limanları son 10 yılda hareketlenen özelleştirme faaliyetleri doğrultusunda bir değişim sürecinden geçmektedir. Bu değişim sadece yönetişim mekanizmalarındaki değişikliklerden değil, aynı zamanda pazardan yansıyan talebin yapısından da kaynaklanmaktadır. Deniz yolu taşımacılığında gittikçe artan bir paya sahip olan lojistik bakış açısı, hizmet tedarik zincirlerinin tüm üyelerinde olduğu gibi limanlar üzerinde de baskı kurmakta, limanları pazar yönlü stratejileri benimsemeye teşvik etmektedir. Ancak limanlar bu strateji değişikliğine giderken içinde faaliyet gösterdikleri endüstrinin dinamiklerinden de yüksek oranda etkilenmekte ve dolayısıyla birçok engelle karşılaşmaktadır. Bu çalışma Türkiye konteyner limanlarını pazar yönlülüğe yönelten faktörleri ve pazar yönlülüğün önündeki engelleri keşfetmeyi amaçlamaktadır. Çalışma uzman görüşlerini Delphi yöntemi kullanarak ortaya çıkarmayı ve sektörü temsil eden liman yöneticileri veya ilgili uzmanların uzlaşıları ışığında öncelikli fırsatları belirlemeyi hedeflemektedir. Çalışma bulgularının Türkiye’deki liman yöneticileri, tedarikçileri ve müşterileri için sistematik bir kaynak oluşturabileceği ve uzmanlar tarafından öncelikli algılanan engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik yeni stratejiler üretilebileceği düşünülmektedir. İtici güçlerin ise daha etkin kullanılmasıyla pazar yönlülüğün tüm limanlar için yeni bir rekabet aracı olarak değerlendirilmesini sağlayacağı düşünülmektedir. Türkiye limanları son 10 yılda hareketlenen özelleştirme faaliyetleri doğrultusunda bir değişim sürecinden geçmektedir. Bu değişim sadece yönetişim mekanizmalarındaki değişikliklerden değil, aynı zamanda pazardan yansıyan talebin yapısından da kaynaklanmaktadır. Deniz yolu taşımacılığında gittikçe artan bir paya sahip olan lojistik bakış açısı, hizmet tedarik zincirlerinin tüm üyelerinde olduğu gibi limanlar üzerinde de baskı kurmakta, limanları pazar yönlü stratejileri benimsemeye teşvik etmektedir. Ancak limanlar bu strateji değişikliğine giderken içinde faaliyet gösterdikleri endüstrinin dinamiklerinden de yüksek oranda etkilenmekte ve dolayısıyla birçok engelle karşılaşmaktadır. Bu çalışma Türkiye konteyner limanlarını pazar yönlülüğe yönelten faktörleri ve pazar yönlülüğün önündeki engelleri keşfetmeyi amaçlamaktadır. Çalışma uzman görüşlerini Delphi yöntemi kullanarak ortaya çıkarmayı ve sektörü temsil eden liman yöneticileri veya ilgili uzmanların uzlaşıları ışığında öncelikli fırsatları belirlemeyi hedeflemektedir. Çalışma bulgularının Türkiye’deki liman yöneticileri, tedarikçileri ve müşterileri için sistematik bir kaynak oluşturabileceği ve uzmanlar tarafından öncelikli algılanan engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik yeni stratejiler üretilebileceği düşünülmektedir. İtici güçlerin ise daha etkin kullanılmasıyla pazar yönlülüğün tüm limanlar için yeni bir rekabet aracı olarak değerlendirilmesini sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Delphi metodu, hizmet pazarlaması, liman pazarlaması, pazar yönlülük, Türkiye

MARKET ORIENTATION AT TURKISH CONTAINER PORTS: DRIVERS AND BARRIERS

Turkish ports have been going through a change process during the last 10 years through the acceleration of privatization movements. A new port management mentality that is competition and market-oriented has started to emerge instead of the former operation focused and stakeholder-independent structure. This change is sourced by not only the transformation in governance systems but also the demand that is being reflected from the markets. Logistics perspective that has started to increase its share in maritime transport, is speeding up the pressure on the ports as well as all the other members of service supply chains and encouraging them to adopt market oriented strategies. However, ports are being highly affected by the dynamics of the industry that they operate within while going through this strategy change, and consequently face with a lot of obstacles. The purpose of this study is to discover the drivers and barriers that Turkish container ports face with. The article aims to explore the expert views by Delphi method and identify the prioritized opportunities through the guidance of port managers or experts representing the industry. The findings of the study might provide a systematic resource for port managers, suppliers and customers in Turkey, and new strategies might be developed in order to eliminate the prioritized barriers. Drivers can be used more effectively so that market orientation becomes a new competition tool for all ports. Also the results might provide new variables for scholars studying on port marketing; develop recommendations for testing the relationships between these variables.

Keywords:

Delphi method, service marketing, port marketing, market orientation, Turkey,

PDF

___

Bernard, K. (1995). Marketing Promotion Tools for Ports. UNCTAD Monographs on Port Management, UNCTAD/SHIP/494(12), New York an Geneva: United Nations.
Bilginer, B. (2008). Konteyner Liman/Terminal Pazarlaması, Liman Pazarlama İletişimi ve Müşteri İlişkileri Yönetimi, M. Erdal (Ed.), Deniz ve Terminal İşletmeciliği (s.369), İstanbul: Beta.
Bloem, M., Van Putten, S., Deveci, D. A. ve Tuna, O. (2013). Maritime Turkey: Market Research. The Netherlands: Maritime by Holland.
Branch, A. E. (1997). Elements of Port Operation and Management. London: Chapman and Hall.
Branch, A. E. (1998). Maritime Economics: Management and Marketing. Cheltenham: Stanley Thornes.
Cahoon, S. (2007). Marketing communications for seaports: A matter of survival and growth. Maritime Policy and Management, 34 (2), 151-168.
Cerit, A.G. ve Güler, N. (1998). Denizcilik Sektörü ve Pazar Yönlü Stratejik Planlama Yaklaşımı. A.G. Cerit, H. Kişi, F. Yercan ve A. Dedeoğlu (Eds.), Çağdaş Denizcilik Stratejileri: İşletme Yönetimi Yaklaşımı (s. 1-18), İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
Cerit, G. (2000). Türkiye ve ABD gemi inşa sanayilerinin pazar yönlülük açısından karşılaştırmalı analizi. 5. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı. 247-276, Antalya.
Cooper D.R. ve Schindler P.S. (1998). Business Research Methods. Singapore: McGraw Hill.
Cottam, H., Roe, M., ve Challacombe, J. (2004). Outsourcing of trucking activities by relief organisations. Journal of Humanitarian Assistance, 1(1).
Çalışkan, M. (2015). Limanlarımızın genel değerlendirilmesi. Deniz Ticareti, Haziran Sayısı Liman Eki.
Dalkey, N. ve Helmer, O. (1963). An experimental application of the Delphi method to the use of experts. Management Science, 9(3), 458-467.
Day, G.S. (1994). The capabilities of market-driven organizations. Journal of Marketing, 58 (4), 37-52.
Deveci, D.A., Cerit, A.G. ve Sigura, J. (2001). Liner Agents and Container Port Service Quality. M.C Barla, O.K. Sağ, M. Roe ve R. Gray (Eds.), Development in Maritime Transport and Logistics in Turkey (s. 184-207), UK: Ashgate Publishing.
Ernst & Young. (2011). Dünya’da ve Türkiye’de Liman İşletmeciliği Faaliyetleri. Ernst & Young.
Esmer, S. (2011). Liman İşletmelerinde Hizmet Pazarlaması: Pazarlama İletişimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Franklin, K. K. ve Hart, J. K. (2007). Idea generation and exploration: Benefits and limitations of the policy Delphi research method. Innovative Higher Education, 31, 237-246
Goodman, C. M. (1987). The Delphi technique: A critique. Journal of Advanced Nursing, 12(6), 729-734.
Günay, N. ve Kesken, J. (2000). Pazar yönlülük kavramı: Bir uygulama. 5. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, Antalya.
Hasson, F., Keeney, S. ve Mckenna, H. (2000). Research guidelines for Delphi survey technique. Journal of Advanced Nursing, 32(4), 1008-1015.
IMEAK DTO (2015). Türkiye’nin dünyaya açılan kapıları limanlarımız. Deniz Ticareti, Haziran Sayısı, Liman Eki.
Jaworski, B. J. ve Kohli, A. K. (1993). Market orientation: Antecedents and consequences. The Journal of Marketing, 53-70.
Kapoor, P. (1987). A Systems Approach to Documentary Fraud. Plymouth: University of Plymouth.
Karataş Çetin, Ç. (2012). Limanlarda Örgütsel Değişim ve Değer Zinciri Sistemlerinde Etkinlik Analizi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
Keçeli, Y. (2011). A proposed innovation strategy for Turkish port administration policy via information technology. Maritime Policy and Management, 38 (2), 151-167.
Kohli, A. K. ve Jaworski, B. J. (1990). Market orientation: The construct, research propositions, and managerial implications. The Journal of Marketing, 1-18.
Kohli, A. K., Jaworski, B. J. ve Kumar, A. (1993). MARKOR: A measure of market orientation. Journal of Marketing Research, 467-477.
Landeta, J. (2006). Current validity of the Delphi method in social sciences. Technological Forecasting & Social Change, 73, 467–482.
Linstone, H. A. ve Turoff, M. (2002). The Delphi Method Techniques and Applications. London: Addison-Wesley.
Martin, J. ve Thomas, B. J. (2001). The container port community. Maritime Policy and Management, 8(3), 279-292.
Narver, J. C. ve Slater, S. F. (1990). The effect of a market orientation on business profitability. The Journal of Marketing, 20-35.
Notteboom, T.E. ve Rodrigue, J.P. (2005). Port regionalization: Towards a new phase in port development. Maritime Policy and Management, 32 (3), 297-313.
Okoli, C. ve Pawlowski, S.D. (2004). The Delphi method as a research tool: An example, design considerations and applications. Information & Management, 42, 15–29.
Panayides, P. M. ve Song, D. (2007). Development of a measurement instrument for port supply chain orientation. In: Proceedings of the IAME Annual Conference, Athens, Greece.
Pando, J., Araujo, A. ve Maqueda, F.J. (2005). Marketing management at the world's major ports. Maritime Policy and Management, 32(2), 67-87.
Pantouvakis, A.M., Chlomoudis C.I. ve Dimas, A.G. (2010). Marketing strategies in port industry: An exploratory study and a research agenda. American Journal of Economics and Business Administration, 2(1), 64-72.
Pardali, A. ve Kounoupas, V. (2014). Market orientation and business performance in the container port industry. Journal of Shipping and Ocean Engineering, 4, 173-184.
Peters, H.J.F. (2001). Developments in global seatrade and container shipping markets: Their effects on the port industry and private sector involvement. International Journal of Maritime Economics, 3(1), 3-26.
Rayens, M. K. ve Hahn, E. J. (2000). Building consensus using the policy Delphi method. Policy, Politics and Nursing Practice, 1(4), 308-315.
Robinson, R. (2002). Ports as elements in value-driven chain systems: The new paradigm. Maritime Policy and Management, 29(3), 241-255.
Seuring, S. ve Müller, M. (2008). Core issues in sustainable supply chain management–a Delphi study. Business Strategy and the Environment, 17(8), 455-466.
Song, D.W. (2003). Port co-opetition in concept and practice. Maritime Policy and Management, 30(1), 29-44.
Stanford, B. A. ve Hsu, C. C. (2007). The Delphi technique: Making sense of consensus. Practical Assessment, Research and Evaluation, 12(10), 1-8.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller için İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
UBAK (2015), Deniz Ticareti İstatistikleri, Ankara: UBAK.
Van Zolingen, S. J. ve Klaasen, C. A. (2003). Selection process in a Delphi study about key qualifications in senior secondary vocational education. Technological Forecasting and Social Change, 70, 317-340.
AAPA (2015). http://www.aapa-ports.org/Industry/content.cfm?ItemNumber=900, Erişim Tarihi: 04.09.2015.
Lloyd’s List (2015). http://www.lloydslist.com/ll/sector/containers/article466693.ece, Erişim Tarihi: 04.09.2015.
World Shipping (2015). http://www.worldshipping.org/about-the-industry/global-trade/ports, Erişim Tarihi: 04.09.2015.