Muhasebe meslek mensuplarının mesleki tükenmişlik düzeyleri ile işe bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik bir araştırma: Ankara ili örneği

Çalışmada, meslek mensuplarının mesleki tükenmişlik ve işe bağlılık düzeyleri saptanarak, mesleki tükenmişlik düzeylerinin alt boyutları ile işe bağlılık arasındaki ilişki incelenmiştir. Mesleki tükenmişlik düzeyinin ölçümünde, Maslach tükenmişlik envanteri, muhasebe meslek mensuplarının işe bağlılık düzeyinin belirlenmesi için ise Kanungo (1982)’nun “İşe Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Mesleki tükenmişlik ve işe bağlılık düzeyinin belirlenmesine yönelik her bir ifadeye ilişkin katılımcı görüşleri yüzde, frekans, aritmetik ortalama ve standart sapma hesaplanarak analiz edilmiştir. Meslek mensuplarının tükenmişlik düzeyleri ile işe bağlılık arasındaki ilişki Pearson korelasyon katsayısı ile saptanmıştır. Sonuçlara bakıldığında; muhasebe meslek mensuplarının tükenmişlik düzeyi ile işe bağlılık düzeyleri arasında negatif yönde bir ilişkinin mevcut olduğu görülmüştür.

A study into the relation between the level of job burnout and job involvement of the practitioners of accountancy: Ankara case

The study sets out to find out the level of job burnout and job involvement and examines the relation between the sub-dimensions of job burnout and job involvement. Maslach burnout inventory was used to measure the level of job burnout. To find out the level of job involvement for the practitioners of accountancy “job involvement scale” by Kanungo (1982) was employed. Opinions of the participants for each statement for job involvement and job burnout were analyzed through frequency, percentage, arithmetic average and standard deviation. The relation between job involvement and job burnout for the practitioners of accountancy was determined using Pearson correlation coefficient. The results suggest that there is a negative-direction relation between job involvement and job burnout of the practitioners of accountancy.

___

  • AVŞAROĞLU, S., DENİZ, M.E., KAHRAMAN, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-130. ss.
  • BASHAW, R.E., GRANT, E.S.. (1994). Exploring the distinctive nature of work commitments: their relationships with personal characteristics, job performance and propensity to heave, Journal of Personal Selling&Sales Management, 14 (2), pp. 1-16.
  • BASIM, N., ŞEŞEN, H. (2006). Mesleki tükenmişlikte bazı demografik değişkenlerin etkisi: kamu’da bir araştırma, Ege Üniversitesi Ege Akademik Bakış Dergisi, 6 (2), 15-23. ss.
  • BLAU, G.J., BOAL, K.B. (1987). Conceptualizing how job involment and organizational commitment affect, Academy of Management Review, 12 (2), pp. 288-300.
  • BUDAK, G., OLCA, S. (2005). Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (2), 95-108. ss.
  • CORDES, C.L., DOUGHERTY, T.W. (1993). A review and in integration of research on job burnout, Academy of Management Review, 18 (4), pp. 621-656.
  • DOLUNAY, A.B. (2002). Keçiören ilçesi genel liseler ve teknik-ticaret-meslek liselerinde görevli öğretmenlerde tükenmişlik durumu araştırması, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 55 (1), 51-62. ss.
  • ERGİN, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi, 22-25 Eylül 1992, Hacettepe Üniversitesi.
  • FREUDERBERGER, H. (1974). “Staff burn-out”, Journal of Social Issues, 30 (1), pp. 159-165.
  • GİRGİN, G., BAYSAL, A. (2005). Tükenmişlik sendromuna bir örnek: zihinsel engelli öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 172-187. ss.
  • GÜNER, A.R. (2007). Sağlık hizmetlerinde örgütsel bağlılık, işe bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin modellenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi.
  • KANUNGO, R. (1982). Measurement of job and work involvement, Journal of Applied Psychology, 67, pp. 341-349.
  • MASLACH, C. (2003). Job burnout: new directions in research and intervention, American Psychological Society, 12 (5), pp. 189-192.
  • ÖZDAMAR, K. (2001). SPSS ile biyoistatistik, 4. bs, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  • ÖZDEMİR, A.K., AKIN, C., ÖZDEMiR, H.D., ÇINAR, Z. (1999). Diş hekimliği fakültesi öğretim elemanlarında mesleki tükenmişlik ölçeğinin değerlendirilmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 2 (2), 98-104. ss.
  • PARASURAMAN, S. ve SIMMERS, C.A.. (2001). Type of employment, work-family conflict and well-being: a comparative study, Journal of Organizational Behavior, 22, pp. 551-568.
  • PINES, A.M. (2003). Occupational burnout: a cross-cultural israeli jewish-arab perspective and its implications for career counseling, Career Development International, pp. 97-106.
  • SALEH, S.D. HOSEK, J. (1976). Job involvement: concept and measurements, Academy of Management Journal, 19 (2), pp. 213-224.
  • SONNENTAG, S., KRUEL, U. (2006). Psychological detachment from work during off-job time: the role of job stressors, job involvement and recovery-related self-efficacy, European Journal of Work and Organizational Psychology, 15 (2), pp. 197-217.
  • SWEENEY, J.T., SUMMERS, S.L. (2002). The effect of the busy season workload on public accountants’ job burnout, Behavioral Research in Accounting, 14, pp. 223-245.
  • TORUN, A. (1995). Tükenmişlik aile yapısı ve sosyal destek ilişkileri üzerine bir inceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi.
  • TUĞRUL, B., ÇELİK, E. (2002). Normal çocuklarla çalışan anaokulu öğretmenlerinde tükenmişlik, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 1-11. ss.
  • UYGUR, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve işe bağlılık, Ankara: Barış Platin Kitabevi.