Popüler bilim anlayışı ve coğrafyanın popülerliği, Bilim ve Teknik Dergisi örneği

Popüler bilim, genel anlamıyla akademik düzeyli bilimsel çalışmaların geniş toplum kesimleri için anlaşılabilir hale getirilmesidir. Bu çalışmalar çeşitli yayın organlarınca topluma ulaştırılır. Doğal olarak “popüler bilim”in en önemli unsuru, popüler bilim yayıncılığıdır. Günümüzde bilimle ilgilenen halk kitlelerinin başvuracağı temel kaynakların başında popüler bilim yayınları gelmektedir. Bilimsel olayları halk kitlelerine ulaştırmayı amaç edinen bu tür yayıncılık, “popüler bilim yayıncılığı” olarak adlandırılır. Popüler bilim yayıncılığının en önemli araçlarından biri bu amaçla yayınlanan dergilerdir. Bu tür yayıncılığın önceliği, güncel bilimsel olaylardır.Doğa ve insan etkileşimli sorunlar bilimsel ve toplumsal gündemde gün geçtikçe daha fazla yer tutmaktadır. Buna paralel olarak popülerleşen coğrafyanın konumu, Tübitak tarafından yayınlanan Bilim ve Teknik Dergisi örneğinde ele alınmıştır. Derginin yayın hayatına başladığı 1967 yılı Ekim ayından, 2009 yılı Temmuz ayına kadar 42 yıl boyunca yayınlanan 500 sayısı irdelendiğinde, coğrafyanın özellikle son dönemlerde daha fazla ilgi topladığı ortaya çıkmaktadır.

Popular science conception and the popularity of geography, the sample of Bilim ve Teknik Journal

Popular science in general sense is the transformation of academic scientific researches into comprehensible form for wide sections of society. These researches are presented to the society by means of various presses. Naturally, the most important element of “popular science” is the popular science publications. Today, the popular science publications stand in the first rank among the chief sources to refer for masses interested in science. Such a kind of publishing aiming the delivery of scientific cases to large public is called as “popular science publication”. One of the most important means of popular science publication is the magazines which are published for this purpose. Priority of this kind of publication is current scientific events.Problems related to nature and human beings have engaged the scientific and social realms more and more. Parallel to this, the position of geography, which gains popularity, is mentioned in the sample Bilim ve Teknik Journal. Periodical started its publication in October of 1967. When 500 periodicals that have been published from 1967 to 2009 are takeninto account, it turns out that through these 42 years geography hasgained more attention, especially in recent years.

PDF

___

Akben, F., 1992, “Türk Basınında Popüler Bilim Yayıncılığı ve Bilim ve Teknik Dergisi Örnek Olayı”, Gazi Ü. Sosyal Bil. Enst., Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Akoğlu, A., 2005, “Popüler Bilim Yayıncılığı ve Gökyüzü Gözlem Etkinlikleri”, http://www.iku.edu.tr/TR/iku_gunce/GunceC3S2veS3FenMuh/Gunce/C3S2Temmuz2005FenveMuh/1.pdf (04.07.2009 tarihli erişim)
Alpar, M.A., 1997, “Temel Eğitim, Bilim, Eğitim ve Toplumsal Gelişme”, TÜBA Bilimsel Toplantı Serileri:8, s: 23-29, Ankara
Altundağ, Ş., 1943, “Coğrafya ve Felsefe”, D.T.C. F. Dergisi 1-3, s:87-91, Ankara
Ayhan, A., 2002, “Dünden Bugüne Türkiye’de Bilim – Teknoloji ve Geleceğin Teknolojileri”, Beta Basım Yayın, İstanbul
Barrows H., 1985,‘‘İnsan Ekolojisi Olarak Coğrafya’’, İstanbul Ünversitesi, Coğrafya Dergisi, No:1, s:153-172, İstanbul
Bilim ve Teknik Dergisi, 1967, “Amacımız”, Sayı:1, s:1-2, Ankara
Bilim ve Teknik Dergisi, 2009, “42 Yıllık Arşiv”, DVD eki, Sayı: 500, Ankara
Bilim ve Teknik Dergisi İnternet Arşivi, http://www.biltek.tubitak.gov.tr/arsivara.htm
Bilir, H., 1978, ‘‘Vulgarizasyon’un Dört Büyük Ustası: Born, De Broglie, Gamow, Asimov’’, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı:133, s: 21-22, Ankara
Boidot, J.,1997, ‘‘Aydınlanma Çağında Halkın Bilimle Tanışması, Popüler Bilimin Doğuşu’’, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı: 353 s:32-34, Ankara
Erer, S., 1977, “Coğrafi Yöntemlerde Yeni Eğilimler ve Coğrafya’nın Sınırları”, Coğr. Enst. Derg. Sayı:20-21, s:181-188, İstanbul
Elibüyük, M., 2000, “Matematik Coğrafya”, Ekol Yay., Ankara
Engin, İ., Akbaş, Y., Gençtürk, E., 2003, “1.Coğrafya Kongresinden Günümüze Liselerimizde Müfredat Programlarındaki Değişmeler”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı;157, Ankara
Ercilasun, B., 1989, “Serveti Fünun Edebiyatı”, Büyük Türk Klasikleri, Ötüken-Söğüt Yayınevi, 9. Cilt, Ankara
Hançerlioğlu, O., “Felsefe Sözlüğü”, Remzi Kitabevi, 1993, İstanbul
Karabağ, S., “Coğrafyanın İçeriği”, http://www.yeryuzu.com/ogretim.htm#icerik (05.07.2009 tarihli erişim)
Kayan, İ., 1998, “Yeni Yaklaşımlarla Türkiye’nin Plio-Kuaterner Paleocoğrafyası, A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Dergisi”, Sayı: 6 (“21. Yüzyıla Doğru Türkiye” Sempozyumu Bildiriler Özel Sayısı), S: 189-197, Ankara
Kurtuluş, Ö., 1997,‘Toplumda Bilimin Beyazperdesi, Bilim Gazeteciliği’, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı: 350, S: 18-24, Ankara
Mason, S.F., 2001, “Bilimler Tarihi”, T.C. Kültür Bakanlığı Yay., Ankara
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı), 2005, Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9., 10., 11. ve 12. Sınıflar), Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara
Özçağlar, A., 2006, “Coğrafyaya Giriş”, Hilmi Usta Matbaacılık, Ankara
Sipahi, E., 2008, “Küresel İklim Değişimi ve Çevresel Güvensizlik Kıskacında
İklim Mültecileri”, Uluslararası Küresel İklim Değişikliği ve Çevresel Etkileri Konferansı Bildiriler Kitabı, Konya B.Şehir Bld., Koski G.M., Damla Ofset, Konya
Tanoğlu, A., 1964, Coğrafya Nedir ? Coğr. Enst. Derg. Sayı:14, s:3-14, İstanbul
Tümertekin, E., Özgüç, N., 1997, “Beşeri Coğrafya, İnsan - Kültür - Mekan”, Çantay Yayınevi, İstanbul
Türk Dil Kurumu (TDK), “Güncel Türkçe Sözlük”, “Bilim” maddesi 1, http://www.tdk.org.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA (03.07.2009 tarihli erişim)
Yıldırım, C., 1991a, Bilim Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul
Yıldırım, C., 1991b, “Bilim Nedir ?”, Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı: 286, S:27, Ankara
Wikipedia, “Bilimlerin Sınıflandırılması” http://tr.wikipedia.org/wiki/Bilim#Bilimlerin_s.C4.B1n.C4.B1fland.C4.B1r.C4.B1lmas.C4.B1, (03.07.2009 tarihli erişim)