Elazığ Şehri'nin Çevre Sorunları

Bu çalışmada, Elazığ şehrinin çevre sorunları konu edilmiştir. Şehrin çanak biçimindeki bir ova (Elazığ Ovası) tabanı üzerinde kurulmuş olması kirlenmemeyi, bozulmayı artırmaktadır (Şekil:1 – 6). Ayrıca, şehrin kaynakları (içme suyu, tarım arazisi vb.) ile kirleticileri(katı, sıvı, gaz kirleticiler gibi) yan yana bulunduğu için kirliliğin derecesi daha da artmaktadır.Ayrıca Şehrin, içme suyu Uluova’daki yeraltı suyundan temin edilmektedir. Keban Barajı’ndan alınan sularla Uluova’da sulu tarım yapılmaktadır. Öte yandan şehrin su arıtma tesisi de yeraltı su kaynaklarının yakınında olduğu için bu tesiste tam anlamı ile bir arıtma da yapılamamaktadır. Şehirde karasal iklimden dolayı yanma süresi uzamaktadır. Kuruluş yerinden dolayı kirli hava uzun süre seyrelmeden şehir ortamında kaldığı gibi ısı terselmesi (inversion) kirliliği daha da artırmaktadır. Çimento fabrikası ile birlikte Organize Sanayi Bölgesi’nde çıkan her türlü kirletici ortam bozulmasını daha da artırmaktadır.Aşırı gübre kullanımı, tarım arazilerine arıtma çamurunun verilmesi ve kirli suların tarım arazilerinde önemli problemler oluşturmaktadır. Bu nedenle Elazığ şehrinin alt ve üst yapısı sürekli modernize edilmeli ve yenilenmelidir. Bununla birlikte Elazığ’ın doğal kaynaklarının kirlenmemesini önlemek için de dizi tedbirler alınmalıdır.

Environmental Problems of the City, Elazığ

In this study the invironmental problems of Elazığ which originates from the interaction of people – natural environmentare dealt with. The change which begins on one ecological balance affects all natural pssical setting. Elazığ’s being situated on a plain base (Elazığ Plain) like an earthenwere got increases pollution and spoil. In addition because the sources of city ( drinking water, agriculture land etc) and polluting items (as solid, flid, gas pollutants) are side by side, the degrec of pollution has increased more. The drinking water of the city has been obtained from underground water in Uluova. Water agriculture has been in done Uluova by the water abtained Keban Dam. One the other hand because the water sources, refining entirely can’t be done in this establishment. Because of the terrestrial climate, thegeriod of burning has been getting longer. Because of its establishment as dirty weather stays in the phsikal setting of the city without rarefing for a long time, inversion increases the pollution more. Every pollutants which come out of cement and organize Industry Region increase the spoil of phsical setting more.For this reason substructure andupperside structure of the city Elazığ should be modernized and renovated continuously. Neverthelas a series of precautions should be taken in order to prevent Elazığ’s natural sources from becomming polluted.

PDF

___

Akalan, I, 1991, Geleceğimizin Güvencesi Toprak ve Su Koruması, 31–33, Ankara
Akkan, E. 1972, Elazığ ve Keban Barajı Çevrelerinde Coğrafi Araştırmamalar, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Coğrafya Araştırmaları Enstitüsü Yayını, Sayı:1–2, No: 1–2, Ankara
Altınbaş, Ü. vd., 2004, Toprak Bilimi, Ege üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayını: 557, 265, İzmir
Altuğ, F.1990, Çevre Sorunları, Uludağ Üniversitesi Basımevi, U.Ü., Güçlendirme Vakfı Yay. No:41, U.Ü.İ.B.F, İşl. İkt. Ve Muh. Ve Uyg. Mer.No.41, s.1–39, Bursa
Atalay, İ. 1991, Genel Beşeri ve iktisadi Coğrafya, Yeniçağ Basım – Yayın, ISBN: 975– 95527–3–6, 1. Baskı, 16, Ankara
Atalay, İ. 2006, Toprak Oluşumu, Sınıflandırılması ve Coğrafyası, Meta Basım Matbaacılık, 1, İzmir
Bozyiğit, R - Karaaslan, T. 1998, Çevre Bilgisi, Nobel Yayın Dağıtım Yayın No:70, 1. Baskı, ISBN: 975–591–048–4, 26, Ankara
Çakır, S. 1989, Elazığ’da Gecekondu Yerleşimi ve Yayılma Sahası, F.Ü., Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:3., sayı.1, s.73-85, Elazığ
Çakmak, N., Ünlü, A., “Elazığ Merkez İlçesindeki Yeraltısuyu Kalitesi”, SDÜ, Müh. Mim.Fak. Dergisi, Çev Muh. Sek. 1, 11–25 Isparta.
Çevikbaş, R. 1991, Türkiye’de Tarım Topraklarının Amaç Dışı Kullanımı, Tabiat ve İnsan XXV.4.2, 1-13, Ankara
Ergene, A. 1997,Toprak Biliminin Esasları, Öz Eğitim Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.Yayın No: 0027, ISBN: 975–8004–30–1, Konya
Güney, E, 1992, Çevre sorunları – ortam kirlenmesi – Bizim Gençlik Yayınları: 17 Kaynak Eserler serisi: 004, ISBN: 975–7344–17–6, Kayseri
Karaboran, H.H. 1989., Yeryüzünde Kontrol Altına Alınamayan Yerleşmeler, (Gecekondular, Slamlar, ve Bidonevler sorununa Genel Bir Bakış ), Fırat Üni., Sosyal Bilimler Dergisi, 6, Elazığ
Karakaş, E. 1999, Elazığ Şehrinin Gelişmesi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi,Cilt: 9, Sayı: 1, Elazığ
Keleş, R. – Hamamcı, C. 1993, Çevrebilim, İmge Kitapevi, 122–126, Ankara
Keleş, R., 1983,Türkiye’de Şehirleşme Konut ve Gecekondu, Gerçek Yayınevi, İstanbul
Mor, A. - Çitçi, M.D. 2002, Elazığ’ın Su Problemleri ve Su Kirliliği, F.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:12, Sayı:2 s.63–82, Elazığ
Özdemir, M.A. - Boyraz, Z. 2002, Elazığ Şehir Merkezinde Hava Kirliliğini Doğuran Nedenler ve Kirlilik Parametrelerin Zaman İçindeki Değişimine Coğrafi Bir Yaklaşım, Doğu Coğrafya Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 8, Erzurum
Sargın, S. 2003, Isparta Şehrinin Çevre Sorunları, A. Üni. Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: V, Sayı:2, Afyon
Şahin, C, 1982, Yarıntı Erozyonu, Bilim ve Teknik XV.175, 40–42, Ankara
Şahin, C. - Sipahioğlu, Ş. 2002, , Doğal Afetler ve Türkiye, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, ISBN: 975–6829–29–6, s. 414–415, Ankara
Şerefhanoğlu, M. 1983, Önemli Bir Çevre Sorunu: Gürültü, Çevre Koruma, Sayı.18, 28, İstanbul
Tümertekin, E - Özgüç, 2000, Beşeri Coğrafya-İnsan. Kültür. Mekân- Cantay Kitapevi, ISBN:975–7206–15–6, İstanbul
Uslu, G – vd, 1998, Elazığ Kenti Şebeke Suyu Kalitesinin Araştırılması, Erciyes Üni. Teknolojik Araştırma ve uygulama merkezi, I. Atıksu Sempozyumu, 20 -24 Haziran, Kayseri
Yavuz, F., 1980, Kentsel Topraklar – Ülkemizde ve Başka Ülkelerde, SBF:Basın ve Yayın Yüksek Okulu Basımevi, 81, Ankara