Bitlis İli Jeotermal Su Kaynakları

Doğu Anadolu bölgesinde önemli sayıda jeotermal su kaynağı vardır. Sodyum, bikarbonat, sülfür, sülfat, klorür v.b. mineraller ihtiva eden bu kaynaklardan balneolojik kullanım, ısıtma ve seracılık alanlarında faydalanılmaktadır. Bu Jeotermal kaynakların yer aldığı alanlardan birisi de araştırmamıza konu olan Bitlis ilidir. Bitlis ili Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van Gölü’nün batısında yer almaktadır. Bitlis ilinde sıcaklığı 37,5-59,5ºC arasında değişen üç jeotermal alan mevcuttur. Bu alanlar Nemrut (Ilıgöl) jeotermal alanı, Çukur (Norşin) jeotermal alan, Ilıcaköy (Tağgermav) jeotermal alanıdır. Kaynakların bir kısmı yüksek sıcaklığa sahip olup, hipertermal sulardandır.Bu jeotermal su kaynaklarından romatizma ve cilt hastalıkları başta olmak üzere çeşitli hastalıkların tedavi edilmesi amacıyla yararlanılmaktadır. Ancak, jeotermal kaynaklar yeterli tesislere sahip olmayıp, değerlendirilmeden atıl bir durumda beklemektedir. Yörede atıl durumdaki bu büyük jeotermal potansiyelden sadece kaplıca turizmi alanında ve sınırlı oranda yararlanılmaktadır. Bu jeotermal potansiyel, kaplıca turizmi yanında ısıtma, seracılık alanlarında da değerlendirilebilir. Bu çalışmada, Bitlis ilinde atıl durumda bulunan jeotermal su potansiyelini ortaya koymak ve bu potansiyelden rantabl düzeyde yararlanılarak yörenin kalkınmasına bir katkı sağlamak amaçlanmıştır.

Geothermal Spring in Bitlis Province

There are a very important number of thermal water sources in the Eastern Anatolian region. From these sources that contain several minerals like sodium, bicarbonates, sulphur, sulphate, chloride, etc are used for balneological usage, heating and greenhousing. One of the area that has this geothermal sources is Bitlis province, which is the subject of our research. The Bitlis province is on the west of Van Lake in the Eastern Anatolian.There are three geothermal areas in Bitlis province: Nemrut (Ilıgöl), Çukur (Norşin), Ilıcaköy (Tağgermav). These thermal spring waters are described as hyperthermal mineral water according to the physical classification.These rsources are used for the threatment of the rheumatism, the skin and the faminine illnesses. But, these geothermal sources hasn’t sufficient establishment and so, they can’t evaluate anda re in idle condition. From these important geothermal potantial, which is in idle condition is only used in field of spa tourism and limited proportion. This geothermal potantial can be evaluated in heating and greenhousing too. In this study, it is aimed at contrubiting toh the development of region by putting forth the potential of Bitlis province thermal water sources, and by getting use of this potential effectively.

PDF

___

ALPMAN, N., 1965. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri Sıcaksu Kaynakları, İçmeleri ve Maden Sularının Teknik Envanteri. MTA Enst. Raporu (Yayınlanmamış), Ankara.
ARINÇ, K., 1997. Nemrut Yanardağı (Bitlis): Korunup Değerlendirilmesi Gereken Bir Doğa Harikası. Bitlis Valiliği Yayınları No:3, Malatya.
ATALAY, İ.-1982. Türkiye Jeomorfolojisine Giriş. Ege Üniv. Sosyal Bil. Fak. Yay. No:9, s.4, İzmir.
BULUT, İ., 1997. Turistik Potansiyeli Yönünden Yozgat İli Kaplıcaları. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı:2, s.69-114, Erzurum.
ÇAĞLAR, K. Ö.-1961: Türkiye Maden Suları ve Kaplıcaları. M.T.A. Enst. Yay. No:107, Fasikül:4, Ankara.
ÇELEBİ, C., 1999. Vadideki Güzel Şehir, Bitlis.
DOĞANAY, H., 1989. Erzurum’un Termal Turistik Potansiyeli, Türkiye Kalkınma Bankası Turizm Yıllığı (1988-1989). Ankara.
ERGÜN,C., 1987. Türkiye Şifalı Sular Rehberi. Elif Matbaacılık A.KOM.ŞTİ., Ankara.
ERİNÇ,S.,1953. Doğu Anadolu Coğrafyası. İst. Ünv. Yay. No:572,Edeb. Fak. Coğ. Enst. Yay. No:15, İstanbul.
ERİŞEN, B., AKKUŞ, İ., UYGUR, N. ve KOÇAK A.- 1996: Türkiye Jeotermal Envanteri. MTA Genel Müd. Ankara.
GÜNER,Y., 1984. Nemrut Yanardağı’nın Jeolojisi, Jeomorfolojisi ve Volkanizmasının Evrimi. Jeomorfoloji Dergisi, Sayı:12, s.23-65, Ankara
GÜNER, Y., ŞAROĞLU, F.-1997: Doğu Anadolu’da Kuaterner Volkanizması ve Jeotermal Enerji Açısından Önemi. Türkiye 7. Petrol Kongresi Bildirileri. s.371-383, Ankara.
GÜRBÜZ, O., 1995. Turizm Coğrafyası Açısından Nemrut Kalderası. Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 30, İstanbul.
KURTMAN,F., NAŞKAN, E.,1978. Mineral and Thermal Waters in the Vicinity of Lake Van. The Geology of Lake Van. M.T.A. Enst Yay. No:169, s.50-55, Ankara.
ÖZAV, L., 1994. Gedik-Ilıca Termal Turizm Merkezi, Turizm Yıllığı 94, Türkiye Kalkınma Bankası Yay. s.230-246, Ankara.
ŞAROĞLU, F.-1985: Doğu Anadolu’nun Neotektonik Dönemde Jeolojik ve Yapısal Evrimi (Doktora Tezi). İst. Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü. S.94, İstanbul.
ÜLKER, İ., 1988. Türkiye’de Sağlık Turizmi ve Kaplıca Planlaması, Kültür ve Turizm Bakanlığı Çağdaş Kültür Eserler Dizisi No:1006/129, Ankara.
YALÇINLAR, İ., 1973. Nemrut Sönmüş Volkanı ve Kalderası. İst. Ünv. Coğ. Enst. Dergisi, Cilt:10, Sayı: 18-19, s.253-270, İstanbul.
YENAL, O., USMAN, N., BİLECEN, L., KANAN, E., ÖZ, G., TONCE, B., GÖKSEL, S.A., ALKAN, H., SEZGİNER, N., YASSA, K., UYAR, A., 1976. Türkiye Maden Suları-5 (Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri). İst. Üniv. Tıp Fakültesi Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Kürsüsü, İstanbul. http://ekutup.dpt.gov.tr/madencil/enerjiha/oik620.pdf