SEYYİD YAHYÂ-Yİ ŞİRVÂNÎ VE ESERLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
XV. yüzyılda yaşamış ve çağına damgasını vurmuş biri olan Seyyid Yahyâ-yi Şirvânî dikkate değer şair, edip ve sûfîlerdendir. Eserlerinden iyi bir eğitim almış olduğu anlaşılmaktadır. Eserlerinde yer vermiş olduğu görüşlerini Kur’an ayetleri, hadisler ve tasavvufi kaynaklara dayandırarak izah etmektedir. Halvetî tarikatında önemli bir konuma sahip olan Şeyh Seyyid Yahyâ-yi Şirvânî tasavvufa dair Farsça, Arapça ve Türkçe birçok manzum ve mensur tarzda önemli birçok eser kaleme almıştır. Ele alıp incelenecek olan bu eserlerin çoğu günümüze el yazma olarak ulaşmış olup kütüphanelerde muhafaza edilmektedir. Makalemizde arif, âlim ve şair olan Şeyh Seyyid Yahyâ-yi Şirvânî’nin kısaca hayatı ve eserleri tanıtıldıktan sonra Türkiye’deki kütüphanelerde yer alan yazma nüshalarının tanıtımı yapılacaktır.
___
- Abdurrahman-i Câmî, Divân-i Kâmil-i Câmî, Virâste-i Hâşim-i Rezî, İntişârât-i Pîrûz, Tahrân, 1341
Ahmed Ateş, İstanbul Kütüphanelerinde Farsça Manzum Eserler, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1968
Ahsen Batur, Esrâru't-talibîn ve Virdu settâr, Âlem Ticaret ve yayıncılık san., İstanbul, 1998
Bursalı Mehmed Tahir, Osmanlı Müellifleri, Matbaa-i Amire, Ankara, 2009
Hasan Almaz, Bakü’den Anadoluya Yansıyan Işık, Bizim Büro Basımevi, Ankara, 2007
İlyas Yazar, “ Ömer Fuâdî”, DİA, XXXIV. Cilt, s. 63.
İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi FY 954 (Halis Ef. 8194), Rumûzu’l işârât, yz., yp. 19a.
M. Zeki Pakalın, Osmanlı Tarihi Deyimleri Sözlüğü, II. Cilt, Meb, İstanbul, s. 647.
Mehmet Rıhtım, “Seyyid Yahya-i Şirvânî’nin Türkiye ve Azerbaycan Kütüphanelerinde Bulunan Elyazma Eserleri”, Kafkas Üniversitesi, Azerbaycan, 2010
Mehmet Rıhtım, Seyyid Yahyâ-i Baküvi ve Halvetilik, Kısmet Matbaası, Bakü, 2005
Meryem Mustafayeva, “Seyyid Yahyâ Bakuvi Ardıcıları ve Tatkikatçıları”, Uluslarası Seyyid Yahyâ Şirvânî ve Halvetilik Sempozyumu Bildiri Kitabı, s. 211.
Muhammed Ali Terbiyet, “Seyyid Yahyâ Şirvânî”, Danişmendân-i Azerbaycan, Matbaa-i Meclis, Tahran, 1314
Mustafa Öz, “Musa el- KAZIM” DİA, XXXI. Cilt, 2006, s. 219–220.
Sadık Vicdanî, “Seyyid Yahyâ Şirvânî”, Tomâr-ı Turuk- I Aliyye’den Tarikatlar ve Silsileleri, Haz. İrfan Gündüz, Enderun Kitabevi, İstanbul
Seyyid Yahya-i Şirvânî, Külliyât, Yz. Çorum Hasan Paşa Ktp, 19 Hk 2101, yp. 122a.
Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, Risâleler I, Haz. Mehmet Rıhtım, Kafkas Araştırmaları Enstitüsü, Azerbaycan, 2014, s. 116–120
Seyyid Yahyâ-i Şirvânî, Risâleler II, Haz. Mehmet Rıhtım, Kafkas Araştırmaları Enstitüsü, Azerbâycân, 2014, s. 12–47.
Süleyman Uludağ, “ Ahmed Şemseddin, Yiğitbaşı” DİA, II. Cilt, 1989, s. 135.
Taşköprülüzâde Usameddîn Ahmed bin Mustafa, Şekâik-i numâniyye, 1558.
Yahyâ-i Şirvânî, Manisa Muradiye Ktp. 2906, Rumûzu’l-işârât, yz., yp. 47b
Yahyâ-yi Şirvânî, Çorum Ktp, No 2101, Risâle-i fî beyân’u-l ilm, yz., yp. 113b/10.
Yahy-i Şirvânî, Risâle-i Keşfûl-úulûb, yz., Manisa Muradiye Ktp. 2906, yp. 4b.