KUR’ÂN’I ANLAMADAN OKUMANIN BİR SEVABI YOK MUDUR?

Kur’ân-ı Kerim’i anlamadan okumanın bir sevabı var mıdır? Bu, günümüzde yapılan akademik tartışmalardan biridir. Kur’ân okuma, onu anlamaya çalışma, onun öğretilerinin gereğini yapma gibi meşguliyetler değerli birer ibadettir. İbadetler Allah için yapılır. Bu yüzden ibadetin iç yüzünü anlamak şart koşulmamıştır. İman ve samimiyetle yaklaşılırsa Kur’ân’ı okuma ve anlama işi, uğraşanları için mükâfat kaynağı olur. Kur’ân ve sünnette Kur’ân okumanın bir mükâfat sebebi olduğuna dair birçok delil mevcuttur. Kur’ân okurken aynı zamanda onu anlamak arzu edilen bir durumdur. Fakat herkesin bunu gerçekleştirmesi mümkün değildir. Anlayarak okumak teşvik edilen ideal bir okuma olup bunun mükâfatı elbette daha fazladır. Okuduğu Kur’ân metnini anlamamak ise mükâfatı yok etmez. Dolayısıyla Kur’ân okuma ibadeti ile onu anlama ve gereğini yapma ayrı değerlendirilecek amellerdir. Bir kişi anlamını anlamış olsun ya da olmasın onu okuduğu için ecir kazanır. Bu araştırmada Kur’ân’da okuma ile ilgili olan kıraat, tilâvet ve tertîl kavramları incelenerek, Kur’ân metnini anlamadan onu okumanın sevap olup olmadığı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Kur’ân Okuma, Kıraat, İbadet, Sevap, Tilâvet

IS THERE NO REWARD FOR RECITING THE QUR�AN WITHOUT UNDERSTANDING ITS MEANING?

The aim of the Quran which is divine with its words and meaning is to guide humankind to the true path. The recitation, study and memorization of the Qur’an are among the acts of worship for Muslims. Such acts have been performed in the Muslim World since the the very beginning as a religious command and a supererogatory worship in order to get closer to Allah. Besides, reciting the Qur’an is regarded as the first step to understand it.

Keywords:

Tafsir, Reciting the Qur’an, Qira’at, Tilawat, Worship, Reward,

PDF

___

Abdulvâhid, Seyyid Ahmed. “Kur’ân-ı Kerimde Okuma (Kıraat) Lafızları”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Trc. Ali Akpınar.2 (1998): 199-235.
Abdülbaki, Muhammed Fuad. el-Mu‘cemü’l-müfehres li-elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm. Kâhire: Dâru’l-Hadîs, 2001.
Akpınar, Ali. Kur’an Niçin ve Nasıl Okunmalı. Konya: Kitap DünyasıYayınları, 2008.
Avcı, Mesut. “Mekke Dönemi”. İslam Peygamberi’nin Hayatı. Ed. VesileŞemşek. 117-159. Konya: Çizgi Kitabevi, 2020.
Babertî, Ekmeleddin Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd b. Ahmed.el-İnâye fî şerhi’l- hidâye. 10 Cilt. Daru’l-Fikr, t.y.
Begavî, Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes‘ûd b. Ferrâ. Me‘âlimu’t-tenzîlfi tefsîri’l-Kur’ân. Thk. Abdürrezzak el-Mehdî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâs, 1999.
Beyhâkî, Ahmed b. Hüseyin. Şuabü’l-imân. Thk. Abdülali AbdülhamidHâmid. 1. Bs. 14 Cilt. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 2003.
Beyzâvî, Ebû Saîd Nasırüddin Abdullah b. Ömer b. Muhammed. Envârü’t-tenzîl ve esrârü’t- te’vîl. Thk. Muhammed Abdurrahman Mara’şalî. 1.Bs. 5 Cilt. Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1997.
Bikâî, Ebü’l-Hasen Burhanuddin İbrahim b. Ömer b. Hasan er-Rubâtel-Hırbevî. Nazmü’d- dürer fi fi-tenasübi’l-âyât ve’s-süver. 22 Cilt. Kâhire:Dâru’l-Kitabi’l-İslâmî, t.y.
Birışık, Abdulhamit. “Kur’an”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.26: 383-388. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
Buhârî, Muhammed b. İsmail Ebu Abdullah. Sâhîhu’l-Buhârî. Thk. MuhammedZüheyr b. Nâsır en-Nâsır. 1. Bs. 9 Cilt. Dâru Tavki’n-Necât, 2001.
Bursevî, İsmail Hakkı. Rûhu’l-beyân. 10 Cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1999.
Bûtî, Muhammed Saîd Ramazan. Min revâii’l-Kur’ân: teemmulât ilahiyyeve edebiyye fî kitâbillahi azze ve celle. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1999.
Cevherî, Ebû Nasr İsmail b. Hammâd. es-Sıhâh tâcu’l-luga ve sıhâhu’l-Arabiyye. Thk. Ahmed Abdülgafûr Attar. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlmli’l-Melayîn, 1987.
Cezerî, Muhammed b. Yusuf Şemsuddin Ebü’l-Hayr el-. en-Neşr fi’l-kırââti’l-aşr. Thk. Ali Muhammed Dabbâ‘. 2 Cilt. el-Matbaatü’t-Ticariyyetü’l-Kübra, t.y.
Dabbî, Ebü’l-Abbas Râviye Mufaddal b. Muhammed Mufaddal. Emsâlü’l-Arab. 1. Bs. 1 Cilt. Beyrut: Dâr ve Mektebetü’l-Hilâl, t.y.
Davudoğlu, Ahmed. Sahîh-i Müslim Tercüme ve Şerhi. 6 Cilt. İstanbul:Işık Yayınları, 2013.
Dönmez, İbrahim Kafi. “Niyet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 33: 169-172. TDV Yayınları, 2007.
Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. es-Sünen.Thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamid. 4 Cilt. Beyrut: el-Mektebetü’l-Asriyye, t.y.
Ebu Hayyân, Muhammed b. Yûsuf b. Hayyân el-Endelüsî. el-Bahru’l-muhît.Thk. Sıtkı Muhammed Cemil. 10 Cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 2000.
Ebussuûd, Muhammed b. Muhammed el-İmâdî. İrşâdü’l-akli’s-selîm ilâmezâya’l-kitâbi’l- Kerîm. 9 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, t.y.
Ebü’l-Me‘âlî, Burhanuddin Mahmut b. Ahmed b. Abdülaziz. el-Muhîtu’l-burhânî fi-fıkhi’n- nu‘mânî. Thk. Abdülkerim Sami el-Cündî. 1. Bs. 9Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2004.
Ezherî, Muhammed b. Muhammed. Tehzîbu’l-luga. 8 Cilt. Beyrut: Dâruİhyâi’t-Turâsi’l- Arabî, 2001.
Fâlih, el-Beşir. Tatavvuru delâleti’l-mefâhim beyne’ş-şi’ri’l-câhilî ve’l-Kur’âni’l-Kerîm : el- haklü’l-ma’rifî nemûzecen. Rabât: er-Rabıtatü’l-Muhammediyye li’l-Ulema Merkezü’d Dirasat el-Kur’âniyye, 2017.
Fırat, Yavuz. “Kıraat Tertîl ve Tilâvet Kavramlarının Anlamsal Araştırmave Karşılaştırması”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüDergisi. 13 (2002): 257-273.
Fîrûzâbâdî, Ebü’t-Tâhir Mecdüddîn Muhammed b. Yakub b. Muhammed.el-Kâmûsu’l-muhît. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2005.
Gassân, Üzeyr Hüseyn. Varaka b. Nevfel Mübeşşiru’r-rasûl: Asruhu vehayatuhu ve şi’ruh. 1. Bs. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2002.
Gazzâlî, Ebu Hâmid Muhammed b. Muhammed. İhyâü ulûmi’d-dîn. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Ma‘rife, t.y.
Gül, Ali Rıza. “Kıyâmet Sûresi’nin 16-19’uncu Âyetlerine YüklenenGeleneksel Yorumlar Üzerine”. Ankara Üniversitesi İlahiyat FakültesiDergisi XLIV/2 (2003).
Habl, Muhammed Hasan. el-Mu’cemu’l-iştikakiyyu’l-muassel li-elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm. 1. Bs. 4 Cilt. Kâhire: Mektebetü’l-Âdâb, 2010.
Hafâcî, Şehâbeddin Ahmed b. Muhammed b. Ömer. İnâyetü’l-kâdî ve kifâyetü’r-râdî alâ tefsîri’l-Beyzâvî. 8 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, t.y.
Halil b. Ahmed, Ebû Abdurrahman. Kitâbü’l-Ayn. Thk. Mehdi el-Mahzûmî ve İbrâhim es- Samerâî. 8 Cilt. Dâr ve Mektebetü’l-Hilâl, t.y.
Hâzin, Alaeddin Ali b. Muhammed b. İbrâhim el-Bağdadi. Lübâbü’t- te’vîl fî meâni’t tenzîl/Tefsîrü’l-Hazin. 1. Bs. 4 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
Herevî, Ali b. Muhammed Ebü’l-Hasen Nurettin Molla. Mirkâtu’l- mefâtîhşerhu mişkâti’l- mesâbîh. 1. Bs. 9 Cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 2002.
Hökelekli, Hayati. “İbadet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.19: 248-252. İstanbul: TDV Yayınları, 1999.
İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer b. Abdülaziz. Reddü’l-muhtârala’d-dürri’l-muhtâr. 2. Bs. 6 Cilt. Beyrut: Daru’l-Fikr, 1992.
İbn Âdil, Ebû Hafs Sirâcüddîn Ömer b. Nûriddîn Alî. el-Lübâb fi ‘ulûmi’l-kitâb. Thk. Adil Ahmet Abdülmevcud - ve Ali Muhammed Muavviz.20 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
İbn Âşûr, Muhammed et-Tâhir b. Muhammed et-Tâhir. et-Tahrîrve’t-tenvîr. 30 Cilt. Tunus: ed-Dâru’t-Tunusiyye li’n-Neşr, 1984.
İbn Atiyye, Ebû Muhammed Abdullah b. Gâlib İbn Atiyye el-Endelûsî.el-Muharraru’l-vecîz fi tefsîri’l-kitâbi’l-Azîz. Thk. Abdüsselam AbdüşşâfîMuhammed. 6 Cilt. Beyrut: Darü’l Kütübi’l-İlmiyye, 2001.
İbn Cüzey, Ebü’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed b. Abdullah el-Gırnatî.et-Teshîl li-ulûmi’t-tenzîl. Thk. Abullah el-Hâlidî. 1. Bs. 2 Cilt. Beyrut: ŞirketuDâri’l-Erkâm b. Erkâm, 1995.
İbn Fâris, Ebü’l-Hasen Ahmet b. Fâris b. Zekeriya el-Kazvînî er-Râzî.Mu’cemu mekâyisi’l-luga. 6 Cilt. Daru’l-Fikr, 1979.
İbn Fâris, Ebü’l-Hasen Ahmet b. Fâris b. Zekeriya el-Kazvînî er-Râzî. Mücmelü’l-luga. Thk. Züheyr Abdülmuhsin Sultan. 2. Bs. 2 Cilt. Beyrut:Müessesetü’r-Risâle, 1986.
İbn Hacer el-Askalânî, Ebü’l-Fazl Şihabüddin Ahmed b. Ali b. Muhammed. Fethu’l-bârî fi şerhi sahîhi’l-Buhârî. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Ma‘rife,1960.
İbn Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed. el-Müsned. 45 Cilt.Müessesetü’r-Risâle, 2001.
İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemaleddin Abdullah b. Yusuf. Evdahu’l-mesâlik ila elfiyeti İbn Mâlik. Thk. Yusuf Muhammed el-Bikâî. 4 Cilt.Dâru’l-Fikr, t.y.
İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemaleddin Abdullah b. Yusuf. Mugni’l-lebîb an kütübi’l-e‘ârîb. Thk. Mâzin Mübarek - ve Muhammed AliHamdullah. 6. Bs. Dımaşk: Dâru’l-Fikr, 1985.
İbn Kesir, Ebü’l-Fida İsmail. Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm. Trc. Sami b. MuhammedSellâme. 8 Cilt. Dâru Tayyibe, 1999.
İbn Manzûr, Muhammed bin Mükerrem bin Ali Ebü’l-Fadl Cemâleddin.Lisânu’l-Arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sâdır, 1994.
İbn Melek, Muhammed b. İzzeddin Abdüllatif b. Abdülaziz el-Kirmânî. Şerhu Mesâbîhi’s sünneh li’l-imam el-Begavî. 1. Bs. 6 Cilt. İdâretu’s-Sekâfeti’l-İslamiyye, 2012.
İbn Rüşd, Ebü’l-Velid Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî. el-Beyânve’t-tahsîl ve’ş-şerh ve’t-tevcîh ve’t-ta‘lîl li mesâili’l-müstahreceh. Thk.Muhammed Haccî. 2. Bs. 20 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1988.
İbn Sîde, Ebü’l-Hasan Ali b. İsmail. el-Muhassas. Thk. Halil İbrahimCeffâl. 1. Bs. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1996.
İbn Sîde, Ebü’l-Hasan Ali b. İsmail. el-Muhkem ve’l-muhîtü’l-a‘zamfî’l-luga. Thk. Abdülhamid Hindavî. 11 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye,2000.
İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemâlüddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammedel-Bağdâdî. Zâdü’l-mesîr fî ilmi’t-tefsîr. Thk. Abdürrezzak el-Mehdi.4 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabî, 2001.
İbnü’l-Cezerî, Ebü’l-Hayr Şemsüddin Muhammed b. Muhammed b.Muhammed b. Alî b. Yûsuf. Müncidü’l-mukri’în ve mürşidü’t-tâlibîn. 1.Bs. Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1999.
İbnü’l-Esîr, Ebü’s-Seadat Mecdüddin Mübarek b. Muhammed. en-Nihayefî garibi’l-hadis ve’l-eser. Thk. Tahir Ahmet ez-Zâvî ve MahmudMuhammed et-Tanâhî. 5 Cilt. Beyrut: el-Mektebeu’l-İlmiyye, 1979.
İbnü’l-Mülakkin, Ebu Hafs Siracüddin Ömer b. Ali b. Ahmed el-Ensârîel-Mısrî. et-Tavdîh li şerhi’c-câmi‘i’s-sahîh. 1. Bs, 36 Cilt. Dımaşk: Dârü’n-Nevâdir, 2008.
Kahraman, Abdullah. İslâm Hukukunda Değişim ve İbadetler. 1. Bs. İstanbul:Ensar Yayınları, 2012.
Kattân, Mennâ’. Mebâhis fî ulûmi’l-Kur’ân. 3. Bs. Mektebetü’l-Maârif,2000.
Kefevî, Ebü’l-Beka. el-Külliyyât mu‘cem fi’l-mustalahât ve’l-furûki’l-lugaviyye. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, ts.
Kemaleddin, Hoca. “İbadetin Felsefesi”. Hikmet Yurdu. Trc. MustafaBulut 2/3 (2009): 413-420.
Koca, Ferhat. “İbadet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 19:240-247. İstanbul: TDV Yayınları, 1999.
Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh. el-Câmi‘ li-ahkâmi’l-Kur’ân. Thk. Ahmet el-Berdûnî - ve İbrahim Ettafeyyiş. 20Cilt. Kâhire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye, 1964.
Kuşeyrî, Ebü’l-Kâsım Zeynülislam Abdülkerim b. Hevazin. Letâifu’l-işârât. Thk. İbrahim Besyûnî. 3. Bs, 3 Cilt. Mısır: el-Hey’etü’l-Mısriyyetü’l-Âmme li’l-Kitâb, t.s.
Maşalı, Münteha. “Kur’an Okumanın Keyfiyeti ve Okuma DüzeyleriÜzerine Bir Tahlil Denemesi”. Usûl: İslam Araştırmaları Dergisi. 15 (Haziran2011): 75-89.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd . Te’vîlâtuehli’s-sünne. Thk. Mecdi Baslum. 10 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye,2005.
Mukatil b. Süleyman, Ebü’l-Hasen. Tefsiru Mukâtil b. Süleyman. Thk. Abdullah Mahmûd Şehhâte. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâs, 2002.
Muzhirî, el-Hüseyn b. Mahmut b. Hasan Muzhiruddin ez-Zeydânî ed- Darîr eş-Şirâzî. El- Mefâtîh fi şerhi’l-mesâbîh. 1. Bs. 6 Cilt. Kuveyt: Dâru’n-Nevâdir, 2012.
Mübârekfûrî, Ebü’l-Alâ Muhammed Abdurrahman b. Abdurrahman.Tuhfetü’l-Ahvezî bi-şerhi câmi‘i’t-Tirmizî. 10 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, t.s.
Mübârekfûrî, Ebü’l-Hasen Abdullah b. Muhammed Abdüsselam b.Hân Hisâmuddin er-Rahmânî. Mir’âtu’l-mefâtîh şerhu mişkâti’l-mesâbîh.3. Bs, 9 Cilt. Benâres/Hindistan: İdâretü’l-Buhûsi’l-İlmiyye ve’d-Da’veve’l-İfta, 1984.
Münâvî, Zeynüddin Muhammed Abdürrauf b. Ali el-Haddâdî. et-Teysîrli şerhi’c-câmi‘i’s-sağîr. 2 Cilt. Riyad: Mektebetü’l-İmam eş-Şâfii, 1988.
Münâvî, Zeynüddin Muhammed Abdürrauf b. Ali el-Haddâdî. Feyzü’l-kadîr şerhu’c-câmi‘i’s-sağîr. 1. Bs, 6 Cilt. Mısır: el-Mektebetü’t-Ticâriyyetü’l-Kübra, 1937.
Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. Haccâc. el-Câmiu’s-sahîh. Thk. MuhammedFuad Abdülbaki. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, t.y.
Nesefî, Ebu’l-Berekât Abdulah b. Ahmed. b. Mahmud. Medâriku’t-tenzîlve hakâiku’t-te’vîl. Thk. Yusuf Ali Büdeyvî. 1. Bs, 3 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1998.
Nevevî, Ebu Zekeriya Muhyiddin. el-Minhâc şerhu Sahîhi Müslim b.Haccâc. 18 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1972.
Râgıb el-İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal.el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân. Thk. Safvân Adnan ed-Dâvûdî. 1. Bs. Dımaşk:Dârü’l-Kalem, 1992.
Râzî, Ebû Abdillâh Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn et-Taberistânî. Mefâtîhu’l-gayb. 32 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1999.
Râzî, Ebû Abdullâh Zeynüddîn Muhammed b. Ebî Bekr b. Abdilkadir.Muhtâru’s-Sıhâh. Thk. Yusuf eş-Şeyh Muhammed. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye, 1999.
Râzî, Ebü’l-Fazl Abdurrahman b. Ahmed b. Hasan. Fezâilü’l-Kur’ân vetilâvetuh. Thk. Âmir Hasan Sabrî. Dârü’l-Beşâiri’l-İslamiyye, 1994.
Sa‘lebî, Ebû İshak Ahmed b. Muhammed b. İbrâhim. el-Keşf ve’l-beyânfî tefsîri’l-Kur’ân. Thk. Muhammed İbn âşûr. 10 Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, t.s.
Salih, Subhi. Mebâhis fî ulumi’l-Kur’ân. 14. Bs. Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 2000.
Sem‘ânî, Ebü’l-Muzaffer Mansûr b. Muhammed b. Abdilcebbâr et-Temîmî. Tefsîru’l-Kur’ân. Thk. Yasir b. İbrahim - ve Ganîm b. Abbas b.Ganîm. 1. Bs, 6 Cilt. Riyad: Dâru’l-Vatan, 1997.
Semerkandî, Ebü’l-Leys Nasr b. Muhammed b. Ahmet b. İbrahim. Tefsîrü’l-Kur’âni’l-Kerîm 3 Cilt. t.s.
Sinanoğlu, Mustafa. “İbadet”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi.19: 233-235. İstanbul: TDV Yayınları, 1999.
Sindî, Ebu Tahir Abdülkayyum Abdülgafur. Safhât fi ulûmi’l-kırâât. 1. Bs. el-Mektebetü’l-Emdâdiye, 1995.
Şaban, Zekiyyüddin. İslam Hukuk İlminin Esasları. Trc. İbrahim Kafi Dönmez. 20. Bs. Ankara: TDV Yayınları, 2014.
Şa‘râvî, Muhammed Mütevelli. Tefsîru’ş-Şa‘râvî: el-Havâtır. 20 Cilt.Metâbiu Ahbâri’l-Yevm, 1997.
Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-San‘ânîel-Yemenî. Fethu’l-kadîr. 6 Cilt. Dımaşk: Dâru İbn Kesir, 1993.
Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî b. Muhammed es-San‘ânîel-Yemenî. Tuhfetu’z-zâkirîn. 1. Bs, 1 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kalem, 1983.
Şınkîtî, Muhammed el-Emîn b. Muhammed el-Muhtâr b. Abdilkadirel-Cekenî el-Himyerî. Edvâü’l-beyân fî îzâhi’l-Kur’ân bi’l-Kur’ân. 9 Cilt.Beyrut: Daru’l-Fikr, 1995.
Şirbînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb el-Kâhirî. es-Sirâcü’l-münîr fi’l-i‘âne ‘alâ ma‘rifeti ba‘zı me‘ânî kelâmi Rabbine’l-Hakîmi’l-Habîr. 4 Cilt. Kâhire: Matbaatu Bulâk, 1285.
Taberî, Muhammed b. Cerîr. Câmiu’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’ân. Thk.Ahmed Muhammed Şakir. 24 Cilt. Kâhire: Müessesetü’r-Risâle, 2000.
Tehânevî, Muhammed A‘lâ b. Alî b. Muhammed Hâmid. Keşşâfü ıstılâhâti’l- fünûn ve’l-ulûm. Thk. Ali Dahruc. 1. Bs, 2 Cilt. Beyrut: MektebetüLübnan, 1996.
Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemî. Sünenu’t-Tirmizî.Thk. Beşşar Avvad Maruf. 6 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslamî, 1998.
Vâhidî, Ebü’l-Hasan Ali b. Ahmed b. Muhammed en-Nisaburi. el-Vasîdfî tefsiri’l-Kur’âni’l-mecîd. Thk. Adil Ahmet Abdülmevcud. 4 Cilt. Beyrut:Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1994.
Yaşar, Naif. “Kur’ân’ı Anlamadan Okumanın Bir Sevabı Var mıdır?” TheJournal of Academic Social Science Studies (JASSS). 41 (2015): 433-450.
Yılmaz, Ali. “Kur’an’ı Salt Okumanın Değeri”. Atatürk Üniversitesiİlahiyat Fakültesi Dergisi. 21 (2004): 63-105.
Zebîdî, Muhammed b. Abdirrezzak el-Hüseynî Ebü’l-Feyz Murtaza. Tâcu’l-arûs min cevâhiri’l-Kâmûs. 40 Cilt. Dâru’l-Hidâye, t.y.
Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım Mahmut b. Amr b. Ahmed. el-Keşşâf an hakâikigavâmizi’t-tenzîl. 4 Cilt. Beyrut: Daru’l-Kitabi’l-Arabî, 1987.
Zemahşerî, Ebü’l-Kâsım Mahmut b. Amr b. Ahmed. Esâsu’l-belâga. 2Cilt. Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1998.
Zeyd, Adiy. Dîvân. Thk. Muhammed Cebbar Muîbe. Bağdat: ŞirketuDâri’l-Cumhuriyye li’n-Neşr ve’t-Tab’, 1960.
Zeylaî, Fahreddin Osman b. Ali b. Mihcen. Tebyînü’l-hakâik fî şerhi Kenzi’d-dekâik ve Hâşiyetu’ş-Şiblî. 1. Bs. 6 Cilt. Bulak: el-Matbaatü’l-Kübra’l-Emiriyye, 1313.
Zürkânî, Muhammed Abdülazim. Menâhilu’l-irfân fi ulûmi’l-Kur’ân. 3.Bs, 2 Cilt. Meketebetü İsa el-Bâbî el-Halebî, t.y.