DİN EĞİTİMİNİN AMAÇLARI VE ‘BELİRSİZLİKLERLE UYUMLU YAŞAYABİLME BECERİLERİ’

Bu çalışmada belirsizlik (müphemlik) olgusu din eğitiminin amaçları açısından ele alınmıştır. Doküman taraması yöntemine göre ilgili literatür incelenmiştir. Çalışmada din eğitiminde müphemlik konusunda zararlardan korunma ve faydalardan yararlanma dengesini kurulabilecek bakış açısının geliştirilmesine yardımcı olabilecek bir tartışma yapmak amaçlanmıştır. Çalışmanın ulaşılan sonuç ve öneriler şunlardır: (1) Din eğitiminin temel amaçlarından biri de “bireylerin belirsizliklerle uyumlu yaşayabilme becerilerine katkıda bulunma amacı” olmalıdır. (2) Din eğitiminin temel amaçları dikkate alındığında din eğitiminin belirsizliklere yaklaşımı modernlikle postmodernlik arasında bir yerde konuşlanmalıdır. (3) Bu bağlamda din eğitimi biliminin de “müphemliklerle yaşama becerisi kazandıracak” teorileri, yöntemleri, yaklaşımları tartışması ve din eğitimi süreçlerine kılavuzluk yapacak bir literatür ortaya koyması beklenmektedir. (4) Din eğitiminde ilk kademelerden başlayarak tedrici ve ölçülü olarak belirsizlikle uyumlu yaşama alışkanlığı kazandırılmalıdır. (5) Geleceğe hazırlığın bir anlamda belirsiz durumlara hazırlık olduğu düşüncesinden hareketle hem lisans öncesi hem de lisans ve lisansüstü programlarda belirsiz durumlarla uyumlu yaşamayı daha belirgin bir şekilde hedef gösteren yetkinlik ve kazanımlara yer verilmelidir.

THE PURPOSES OF RELİGİOUS EDUCATION AND ‘COMPETENCES OF LIVING WITH UNCERTAINTIES’

In this study, the phenomenon of uncertainty (ambiguity) is discussed in terms of the purposes of religious education. The relevant literature was examined according to the document analysis method. The study aimed to make a discussion that can help to develop a perspective to balance the protection from the harms of ambiguity and benefiting from its advantages in religious education. The study’s conclusions and recommendations are as follows: (1) One of the main purposes of religious education should be “to contribute to the ability of individuals to live in harmony with uncertainties”. (2) Considering the basic aims of religious education, the approach of religious education to uncertainties should be positioned somewhere between modernity and postmodernity. (3) It is expected that the discipline of religious education will discuss the theories, methods, and approaches that will “develop the ability to live with ambiguities” and produce literature to guide the religious education processes. (4) In religious education, the habit of living in harmony with uncertainty should be given to the learners, gradually and measuredly, starting from the first stages. (5) Based on the idea that is preparing for the future lies in the sense of being ready for uncertain situations, competencies, and acquisitions aiming more specifically at living with uncertain situations should be included in both pre-graduate and undergraduate and graduate programs.

___

  • Akin, Gaye Özen vd. “Başa Çıkma, Savunma Mekanizmaları ve Nedensel Belirsizlik Arasındaki İlişkiler”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 25 Özel Sayı (29 Kasım 2021), 416-432. https://doi.org/10.53487/ataunisosbil.840459
  • Attas, S. M. Nakib. İslâm, Sekülerizm ve Geleceğin Felsefesi. çev. Mahmud Erol Kılıç. İnsan Yayınları, 2019.
  • Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi. Kimlik Yayınları, 2017.
  • Başöz, Tutku. “Exploring the Relationship between Tolerance of Ambiguity of EFL Learners and Their Vocabulary Knowledge”. Journal of Language and Linguistic Studies 11/2 (2015), 53-66.
  • Bauer, Thomas. Dünyanın Tekdüzeleşmesi – Müphemlik ve Çeşitlilik Kaybı Üzerine. çev. Mücahid Kaya. Albaraka Yayınları, 2022.
  • Bauer, Thomas. Müphemlik Kültürü ve İslâm. çev. Tanıl Bora. İletişim Yayınları, 2019.
  • Bauman, Zygmunt. Modernlik ve Müphemlik. çev. İsmail Türkmen. Ayrıntı Yayınları, 2003.
  • Bayraklı, Bayraktar. “Din Eğitiminde İhtimal İlkesi”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1 (1994), 1-20.
  • Bayraklı, Bayraktar. İslâm’da Eğitim. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 2002.
  • Berger, Peter L. - Luckmann, Thomas. Modernite, Çoğulculuk ve Anlam Krizi Modern İnsanın Yönelimi. çev. Mustafa Derviş Dereli. Albaraka Yayınları, 2022.
  • Carver, Charles S. vd. “Assessing Coping Strategies: A Theoretically Based Approach”. Journal of Personality and Social Psychology 56/2 (1989), 267-283. https://doi.org/10.1037/0022-3514.56.2.267
  • Çakır, Buket. “Belirsizlik ve Korkunun Yeni Düzenin Oluşmasına Katkısı”. Journal of Economy Culture and Society 36 (2007), 62-83.
  • Çam, Ömer. “Din, Dil, Kültür ve Eğitim”. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1-29.
  • İpek, Fatih. “İslâm Eğitim Geleneğinde Bilginin Üretim, Paylaşım ve Dolaşım Kültürü Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Marife Dini Araştırmalar Dergisi 21/2 (30 Aralık 2021), 749-775. https://doi.org/10.33420/marife.1009167
  • İpek, Fatih. “Niteliksel İyileştirme Süreçlerinde Yüksek Din Öğretiminde ‘Bilgi Anlayışı’ ve ‘Bilgi Akışı’ Üzerine Bazı Değerlendirmeler”. Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/21 (15 Ocak 2022), 18-50. https://doi.org/10.53683/gifad.1010756
  • Keyifli, Şükrü. “Eğitim ve Din Eğitimi”. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/2 (2013), 103-126.
  • Kocaman, Orhan - Pamukoğlu, Melek. “Exploring the Perceptions of EFL Learners on Ambiguity Tolerance: Sakarya University Sample”. Sakarya University Journal of Education 8/2 (2018), 224-233.
  • Kotluk, Nihat - Kocakaya, Serhat. “Digital Storytelling for Developing 21st Century Skills: From High School Students’ Point of View”. Journal of Research in Education and Teaching 4/2 (2015), 354-363.
  • Koyuncu, Ahmet Ayhan. “Özgürlüğün Bir İmkânı Olarak Belirsizlik: Bauman Bağlamında Eleştirel Bir Değerlendirme”. Ekev Akademi Dergisi ICOAEF Özel Sayısı (2019), 21-38.
  • Kutub, Muhammed. İslâm Teriye Metodu ve Ahlak Sistemi. çev. Ali Özek. İstanbul: Hisar Yayınevi, 2. Basım, 1977.
  • Lloyd, Annemaree. Information Literacy Landscapes: Information Literacy in Education, Workplace and Everyday Contexts. Elsevier, 2010.
  • Meydan, Hasan. “Doktriner Düşünce ve Din Eğitimi: Anlamlı Öğrenme ve Bireysel Manevi Tecrübe Bağlamında Bir Değerlendirme”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 40 (28 Kasım 2016), 85-114.
  • Moles, Abraham. Belirsizin Bilimleri. çev. Nuri Bilgin. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 5. Basım, 2018.
  • Oğuzkan, A. Ferhan. Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları, 1981.
  • Oruç, Cemil. “Din Eğitiminin Hedefleri”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/1 (2008), 259-269.
  • Önal, Mehmet. “İslâm’ın Hikmet Anlayışına Dayalı Din Eğitiminde Amaç Bütünlüğü”. Bişkek: 2007.
  • Standage, Tom. Altı Bardakta Dünya Tarihi. çev. Ahmet Fethi. Kırmızı Kedi Yayınevi, 2018.
  • Watt, W. Montgomery. Müslüman Aydın Gazâli Hakkında Bir Araştırma. çev. Hanifi Özcan. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2017.
  • White, John. “The aims of religious education: a contribution to Phase 1 of the RE Subject Review”. 01 Kasım 2012.