ÜÇ DÖNEM, ÜÇ TAKVİM: 2002, 2007 VE 2011 YILLARI TAKVİMLERİ ÖRNEĞİNDE DİYANET SÖYLEMİNİN ANALİZİ

Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından basılan takvim, yıllık 3 milyonu aşan tirajı ve 10 milyondan daha fazla okuyucusu ile dikkate değer bir din algısı oluşturma, değiştirme ve devam ettirme aracıdır. Takvimlerin bu yönünün akademik açıdan fazla incelenmemiş olmaması, bizi bu çalışmayı yapmaya yöneltmiştir. Araştırmada, 2002, 2007 ve 2011 yılı Diyanet İşleri Başkanlığıtakvimlerindeki metinler, metin analizi yöntemiyle incelenmiştir. Dönemler bazında takvimlerde yer verilen konular kıyaslanmış, daha önceki dönemlerde takvimlerde yer verilen konuların son dönemde ilgi dışında bırakıldığı, pek çok yeni konunun ise son dönemde takvimlere dahil edildiği görülmüştür. Bu sonuçlar, kurumsal devamlılıktan beklenenin aksine üç dönem arasında ciddi bir algı değişimi olduğunu göstermektedir.

THREE PERIODS, THREE CALENDARS: AN ANALYSIS OF THE DISCOURSES OF DIYANET IN THE EXAMPLES 2002, 2007 AND 2011 CALENDARS

Calendars, as old as humanity itself, emerged out of the attempt to break down time in units and give meaning to life and time. As far as Islam is concerned, calendar as a subject gain more importance because identifying daily and yearly rituals and performing the rituals related to time on their specific time is an essential part of Islamic religious life. With a circulation of three million yearly and more than ten million readers, the calendar printed by the Presidency for Religious Affairs of Turkey is a significant instrument in forming, changing and maintaining religious perceptions. We were led to do such a study by the lack of academic studies regarding this aspect of the calendars. The study is based on the texts placed on the frontal and back sides of the calendars printed and distributed by the Presidency for Religious Affairs in the years of 2002, 2007 and 2011. The texts have been analysed by the textual analysis method and the changes in religious perceptions have been pointed out. Unlike the expected institutional continuity, when the three periods compared, it is observed that considerable perception changes have taken place; many subjects have been left out while many have been introduced into the calendars. The study found out that as the years progressed and the periods passed, the calendars also changed dramatically. The most apparent change occurred in the calendars was global understanding in choosing or replacing the subjects. This means that the 2007 and 2011 calendars have excluded some national and spiritual values that were thought to be outmoded globally but included in the 2002 calendar. This also signifies a breaking point in religious perceptions of the Presidency for Religious Affairs.    

___

  • • Akgör, Necati, (2010) “Takvim”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, Cilt 39, Ankara: Diyanet Vakfı Yayınları, s. 487-490. • DİB, (2002) Diyanet Blok Takvimi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı. • DİB, (2007) Diyanet Blok Takvimi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı. • DİB, (2011) Diyanet Blok Takvimi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı. • DİB, (2015) Diyanet Blok Takvimi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı. • Eagleton, Terry, (2004), Edebiyat Kuramı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. • Özel, İsmet, (1987), Erbain, İstanbul: İklim Yayınları. • Şulul, Kasım, (2002), “Hicri Takvimin Ortaya Çıkışı”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 4: s. 145-166. • Ulaş, Sarp Erk, (2002), Felsefe Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. • Unat, Yavuz, (2004) “Türklerde ve Müslümanlarda Zaman ve Takvim”, Türk Dünyası Nevruz Ansiklopedisi, Editör: Öcal Oğuz, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. • Yenen, İbrahim ve Adem Sağır, (2013), “Yaygın Eğitsel Bir Metin Olarak Takvim: 2012 Yılı Diyanet Takvimi Örneği”, Yaygın Din Eğitimi Sempozyumu- II, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları. • Yıldırım, Ali ve Hasan Şimşek, (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.