Kindî'nin akıl teorisinin kaynağı sorunu üzerine

İlk İslam filozofu Kindî aynı zamanda İslam felsefesinde akıl problemiyle ilgilenen ilk düşünürdür. Onun akıl teorisinin kaynağının kendisine ait olup olmadığı tartışılan bir konudur. Kindî'nin kendisinden önceki en önemli teorisyen olan Aristoteles ve Alexander of Aphrodisias'tan yararlanmakla birlikte kendine özgü bir akıl teorisi geliştirdiğini saptadık. Bu bakış açısından onu, Aristocu geleneğe büyük önem vermesinin yanında akıl teorisini kendine özgü bir şekilde oluşturan ilk İslam filozofu olarak tanımlayabiliriz.

On the proplem of the source of al-kindi's theory ofnous

The first Islamic philosopher al-Kindi (Alchindus) is also the first thinker interested in nous problem in Islamic Philosophy. Whether the source of his nous theory is; it is the idea of him or not, is a disputable subject. We determined that al-Kindi developed ideas peculiar to himself in his nous theory in addition to benefiting from the most important theorists Aristoteles and Alexander of Aphrodisias before him. From this point of view, we can define al-Kindi as the first Islamic philosopher who put forward his nous theory in a way peculiar to himself by paying great attention to Aristotelian tradition.

PDF

___

• Adamson, Peter (2007). Kindî ve Yunan Felsefe Geleneğinin Kabulü. Ed. Peter Adamson, Richard Taylor, Çev. M. Cüneyt Kaya, Îslam Felsefesine Giriş. İstanbul: Küre Yay.
• Afrûdîsî, İskender (1947). Mebâdiü'l-Küll. Çev. A. Bedevî, Aristû Inde'l-Arab. Kahire: Mektebeti'n-Nahdıyyeti'l-Mısrıyyeti.
• Afrûdîsî, İskender (1971). Fi'l-Akl ala Ra'yi Aristûtalîs. Çev. Abdurrahman Bedevî, Şurûhun alâ
AristuMefkûdetünfi'l-Yûnâniyyeti. Beyrut: Dâru'l-Maşrık.
• Aphrodisias, Alexander (2000). TexteArabe du Peri Nou. Prep. John Finnegan, Ed. Fuat Sezgin, Alexander of.Aphrodisias in the Arabic Tradition. İslamic Philosophy, Frankfurt: Strauss Offsetdruck.
• Aristoteles (1941). On The Soul. Ed. Richard Mckeon, The Basic Works of Aristotle. Random House, New York.
• Aristoteles(1996). Metafizik. Çev.AhmetArslan, İstanbul:SosyalYay.
• Aristoteles(2000). Ruh Üzerine. Çev. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Yay.
• Arslan,Ahmet(2006). ÎlkçağFelsefeTarihi-2. İstanbul:BilgiÜn.Yay.
• Atiyeh, George (1966). Al-Kindî; The Philosopher of the Arabs. Pakistan, Rawalpindi: Islamic Research Institute.
• Bayrakdar, Mehmet (1988). İslam Felsefesine Giriş. Ankara: AÜİF Yay.
• Corbin, Henry (1994). İslam Felsefesi Tarihi. Çev. H. Hatemî, İstanbul: İletişim Yay.
• Davidson, Herbert A. (1992). Al-Fârâbî, Avicenna, Averroes on intellect. New York: Oxford University Press.
• De Boer, T. J. (2001). İslam'da Felsefe Tarihi. Çev. Yaşar Kutluay, İstanbul: Anka Yay.
• De Lacy, O'leary, (2003). Arabic Thought and it's Place in History. USA: Dower Publications.
• De Libera, Alain (2005). OrtaçağFelsefesi. İstanbul: Litera Yay.
• Druart, Therese-Anne (2007). Metafizik. Ed. Peter Adamson, Richard Taylor, İslam Felsefesine Giriş. Çev. M. Cüneyt Kaya, İstanbul: Küre Yay.
• EbûReyyan, M. A. (1990). Tarihu'l-Fikri'l-Felsefîfi'l-İslam. İskenderiye: Daru'l-Marifeti'l-Camiiyye.
• Ebû Rîde (1950). Resâilü'l-Kindî el-Felsefiyye. Kahire: Daru'l-Fikri'l Arabî. Cilt: 1.
• El-Ehvânî, Ahmed Fuad (1951). islamic Philosophy. Kahire.
• El-Ehvânî, Ahmed Fuad (1990). Kindî. Çev. Osman Bilen, İslam Düşüncesi Tarihi. Ed. Mustafa Armağan, İstanbul: İnsan Yay. Cilt:2.
• Fahri, Macid (1992). İslam Felsefesi Tarihi. Çev. Kasım Turhan, İstanbul: İklim Yay.
• Fârâbî (1991). Kitâb-u Arâ-iEhli'l-Medîneti'l-Fâdıla. Nşr. Elbîr Nasrî Nâdir, Beyrut.
• Fârâbî (2003a). Aklın Anlamları Üzerine. Çev. Mahmut Kaya, Felsefe Metinleri. İstanbul: Klasik Yay.
• Fârâbî (2003b). Felsefenin Temel Meseleleri. Çev. Mahmut Kaya, Felsefe Metinleri. İstanbul: Klasik Yay.
• Gihamy, Gerard (2002). Mevsûatü Mustalehâti'l-Kindî ve'l-Fârâbî. Beyrut: Mektebetü Lübnan. Cilt:1.
• Goichonn, A. M. (1993). İbn Sînâ Felsefesi ve Ortaçağ Avrupa'sındaki Etkileri. Çev. İsmail Yakıt, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Hyman, Arthur (2002). İbn Rüşd'ünAkıl Teorisi ve Eski Şârihler. Çev. Atilla Arkan, Sakarya: Sakarya Ün. İlahiyat Fak. Dergisi, Sayı: 6 ss. 47-57.
• İbn Rüşd (1994). Risâletü'n-Nefs. Thk. Refik Acem, Gerard Gihamy, Beyrut: Daru'l-Fikri'l-Lübnani.
• Kaya, Mahmut (1994). Peripatetik Felsefede İnsan Aklının Faal Akılla Olan İlişkisi ve İbn Rüşd'ün Probleme Farklı Yaklaşımı. Felsefe Arkivi, İstanbul: Ed. Fak. Basımevi. S.29 ss.21-28.
• Kaya, Mahmut (2006). Kindî (FelsefîRisaleler). İstanbul: Klasik Yay.
• Kindî (1950a). FîHudûdi'l-Eşyâi ve Rusûmihâ. Nşr. M. Abdulhâdî Ebû Rîde, Resâilü'l-Kindî el-Felsefiyye. Kahire: Daru'l-Fikri'lArabî. Cilt: 1.
• Kindî (1950b). Fi'l-Akl. Nşr. M. Abdulhâdî Ebû Rîde, Resâilü'l-Kindî el-Felsefiyye. Kahire: Daru'l-Fikri'lArabî. Cilt: 1.
• Kindî (1950c). Risâle fi'n-Nefs. Nşr. M. Abdulhâdî Ebû Rîde, Resâilü'l-Kindî el-Felsefiyye. Kahire: Daru'l-Fikri'l Arabî. Cilt: 1.
• Kindî (1985). Risâle Fi'n-Nefs. Ed. Muhammed Abdurrahman Merhaba, el-Kindî, Beyrut-Paris: Uveydât Neşritat.
• Kindî (2006a). Akıl Üzerine. Çev. Mahmut Kaya, Kindî (Felsefî Risaleler). İstanbul: Klasik Yay.
• Kindî (2006b). İlk Felsefe Üzerine. Çev. Mahmut Kaya, Kindî (Felsefî Risaleler). İstanbul: Klasik Yay.
• Kindî (2006c). Nefs Üzerine. Çev. Mahmut Kaya, Kindî (Felsefî Risaleler). İstanbul: Klasik Yay.
• Merhaba, Muhammed Abdurrahman (1985). el-Kindî. Beyrut-Paris: Uveydât Neşriyat.
• Nasr, Seyyid Hüseyin (1985). Üç Müslüman Bilge. Çev. Ali Ünal, İstanbul:İnsan Yay.
• Platon (1989). Phaidon. Çev. S. K. Yetkin- H. R. Atademir, İstanbul: MEB Yay.
• Platon (1997), Phaidros. Çev. Hamdi Akverdi, İstanbul: MEB Yay.
• Platon (2009). Devlet. Çev. Sabahattin Eyüboğlu, M. Ali Cimcoz, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
• Rahman, Fazlur (1990). İbn Sînâ. Çev. Osman Bilen, Ed. Mustafa Armağan, İslam Düşüncesi Tarihi. İstanbul: İnsan Yay. Cilt: 2.
• Ross, David (2002). Aristoteles. Çev. Ahmet Arslan, Ud, İstanbul: Kabalcı Yay.
• Sarıtaş, Kamil (2010). İskender Afrodîsî ve Metafiziği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Konya: Selçuk Üniversitesi, SBE.
• Schoeder, F. M. andTodd, R. B. (1990). Two Aristotelian Commentators on the IntellectThe Delntellectu Attributed to Alexander ofAphrodisias and Themistius 'Paraphrase of Aristotle's DeAnima 3.4-8. Toronto: Pontifical Institute ofMedieval Studies.
• Şulul, Cevher (2003). KindîMetafiziği. İstanbul: İnsan Yay.
• Taylor, Richard C. (2007). İbn Rüşd: Dini Diyalektik ve Aristotelesçi Felsefi Düşünce. Çev. M. Cüneyt Kaya, Ed. Peter Adamson, Richard C. Taylor, İslam Felsefesine Giriş. İstanbul: Küre Yay.
• Tricot, J. (2000). Ruh Üzerine. Aristoteles Çev. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Yay.
• Uysal, Enver (2004). Kindî ve Farabi'de Akıl ve Nefs Kavramlarının Ahlakî İçeriği. Bursa: Uludağ Ün. İlahiyat Fak. Dergisi, Cilt: 13. Sayı: 2: 141-156.
• Ülken, Hilmi Ziya (1998). İslam Felsefesi. İstanbul: Ülken Yay.