Bekir TATLI

4612

İSMAİL SÂDIK KEMAL'İN ÂSÂR-I KEMÂL'DEKİ HADİSÇİLİĞİ

Bu çalışmamızda son dönem Osmanlı İslâm âlimlerinden İsmail Sâdık Kemale (ö. 1310/1892) ait Âsâr-ı Kemâl adlı eserde yer alan 1011 hadis çerçevesinde müel- lifin hadisçiliğini inceledik. Baştan sona Rasûlullaha (s.a.) karşı oldukça saygı dolu ifadelerle bezenmiş bu eserinde yazar, çeşitli hadis kaynaklarından derlediği hadisleri Osmanlı Türkçesi ile manzum bir şekilde ve genellikle anlaşılır bir üslûpta tercüme etmiş, zaman zaman da kısa açıklamalar yapmakla yetinmiştir. Esere alınan 1011 hadisten yaklaşık % 86sının sahâbî ravileri kaydedilmemiştir. Bu hayli yüksek bir orandır. Geriye kalan % 14lük kısımda ise 44 farklı sahâbîden gelen 136 rivâyetin râvîleri verilmiştir. Kendilerinden en çok hadis nakledilen sahâbîlerin çoğunluğunun Ebû Hüreyre, Enes b. Mâlik, Abdullah b. Ömer, Hz. Âişe, Câbir b. Abdillah, Ebû Saîd el-Hudrî, Abdullah b. Mesûd ve Abdullah b. Abbas gibi müksirûn dan olması dikkat çekicidir. Yazar eseri daha fazla uzatmamak için senedleri vermediğini dile getirmiş- tir. Görebildiğimiz kadarıyla rivâyetler arasında sahih kaynaklardan derlenmiş ve ko- laylıkla amel edilebilir hadisler çoğunlukta olmakla birlikte durumu oldukça şüpheli haberler de vardır. Bunlar hakkında yazar herhangi bir değerlendirme yapma ihtiyacı hissetmemiştir. Bize göre esere alınan hadis sayısının 1011 gibi oldukça kabarık bir rakam olması, hem okumayı hem de onlardan istifadeyi zorlaştırmıştır.

Ismail Sadik Kemal (d. 1310/1892) as a Muhaddith in Asâr-i Kemâl

In our study, we have examined Ismail Sadik Kemal (one of the Ottoman Islamic scholars (d. 1310/1892) in the last period) as a muhaddith in the frame of 1011 hadiths in his Asâr-i Kemâl. In this book that is decorated with very respectful expressions for the Last Prophet Muhammad (pbuh.) from start to finish, the author has translated the hadiths were compiled from various Hadith sources into Ottoman Turkish in the form of poetry and generally in an understood stylistic and has contented sometimes with brief descriptions. Companion narrators of about 86% in 1011 hadiths in the book are not registered. This is a very high rate. And 136 rawis of narrative from the 44 different Companions in the remaining 14% of the parts are registered. It is interesting to note that the Companions of the hadiths are from the mukthirun (seven/eight companions of the Prophet who narrated more than one thousand hadiths) like Abu Hurayra, Anas b. Malik, Abdullah b. Umar, Aisha, Jabir b. Abdullah, Abu Said al-Khudri, Abdullah b. Mas ud and Abdullah b. Abbas. The author stated that he has not write the isnads of the hadiths to not to be so long. As we have seen, although the hadiths compiled from the sahih/authentic hadith sources and easily applied are the majority, there are also quite questionable narratives in the hadiths. The author has not felt a necessity to make an assessment about them. According to us, the existence of too many hadiths such as 1000 number in the book made it difficult for both the reading and benefit of them.
PDF

___

  • Aclûnî, İsmail b. Muhammed el-Cerrâhî (ö. 1162/1749), Keşfu’l-hafâ ve müzîlu’l- ilbâs amme’ş-tehera mine’l-ehâdîs alâ elsineti’n-nâs, I-II, Beyrut 1405.
  • Ahmed, Ebû Abdillah İbn Hanbel eş-Şeybânî (ö. 241/855), Müsned, I-VI, Mısır ts.
  • Aydınlı, Abdullah, “es-Sünen”, DİA, XXXVIII, 148, İstanbul 2010.
  • Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn (ö. 458/1066), Şu›abu’l-îmân, I-VIII, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1410. ---------------, es-Sünenü’s-sağîr, tahric-ta’lik: Abdulmu’tî Emîn Kal’acî, I-IV, Câmiatu’d-Dirâsâti’l-İslâmiyye, Karaçi/Pakistan, ts. Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil (ö. 256/870), Sahîhu’l-Buhârî, I-VII, Beyrut 1410/1990.
  • Bursalı Mehmed Tâhir (ö. 1344/1925), Osmanlı Müellifleri, I-IV, hazırlayanlar: A. Fikri Yavuz, İsmail Özen, Meral Yayınevi, İstanbul 1972.
  • Dârakutnî, Ebû’l-Hasen Ali b. Ömer (ö. 385/995), Sünen, I-IV, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut 1386/1966.
  • Defter-i Kütüphane-i Düğümlü Baba, Dersaâdet 1310.
  • Ebû Avâne, Ya’kûb b. İshak el-İsferâînî (ö. 310/928), Müsned, I-V, Dâru’l- Ma’rife, Beyrut 1998. Ebû Dâvûd, Süleyman b. el-Eş’as es-Sicistânî (ö. 275/888), Sünen, I-III, Beyrut 1409/1988.
  • Ebû Nu’aym, Ahmed b. Abdillah el-İsbehânî (ö. 430/1039), el-Müsnedü’l- müstahrec alâ Sahîhi’l-İmâm Müslim, I-IV, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1996. ---------------, Hılyetu’l-evliyâ, I-X, Beyrut 1405.
  • Ferrâ el-Bağavî, Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mes‘ûd (ö. 516/1122), Şerhu’s- sünne, I-XVI, thk. Züheyr eş-Şâvîş ve Şuayb el-Arnavut, Beyrut 1403/1983. Hakîm et-Tirmizî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ali b. el-Hasen (ö. 295/908), Nevâdiru’l-usûl fî ehâdîsi’r-Rasûl, I-IV, Dâru’l-Cîl, Beyrut 1992.
  • Hatîb, Ebû Bekir Ahmed b. Ali el-Bağdâdî (ö. 463/1071), Târîhu Bağdâd, I-XIV, Beyrut, ts. İbn Hacer, Ahmed b. Ali b.
  • Hacer el-Askalânî (ö. 852/1448), Telhîsu’l-habîr, I-IV, Medîne 1384/1964. İbnu’l-Mulakkin, Ömer b. Ali el-Ensârî (ö. 804/1402), Hulâsatu’l-Bedri’l-münîr, I-II, Riyâd 1410.
  • İsmail Paşa, Bağdatlı Babanzade İsmail b. Muhammed (ö. 1338/1920), Hediyyetü’l-ârifîn esmâü’l-müellifîn âsâru’l-musannifîn, I-II, Dâru İhyâi’t- Turâsi’l-Arabî, Beyrut (İstanbul 1951’in ofseti). • • • • • • • •
  • İsmail Sâdık Kemal b. Muhammed Vecîhî Paşa (ö. 1310/1892), Âsâr-ı Kemâl (Bin Ehâdîs ve Akâid Şerhi), İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü Kütüphanesi, kayıt no: 3215. Kudâî, Ebû Abdillah Muhammed b. Selâme b. Ca‘fer el-Kudâî (ö. 454/1062), Müsnedu’ş-Şihâb, I-II, Beyrut 1407/1986.
  • Mâlik, Ebû Abdillah Mâlik İbn Enes (ö. 179/795), Muvatta’, thk. Külâl Hasen Ali, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1432/2011.
  • Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b. el-Haccâc el-Kuşeyrî en-Nîsâbûrî (ö. 261/875), Sahîhu Müslim, I-V, Beyrut ts. Nevevî, Yahya b. Şeref (ö. 676/1277), Şerhu’l-Erba›în en-Neveviyye, thk. Abdul- lah b. İbrahim el-Ensârî, Menşûrâtü’l-Mektebeti’l-Asriyye, Beyrut ts.
  • Suyûtî, Ebû’l-Fadl Celâlüddîn Abdurrahman b. Ebî Bekr b. Muhammed eş-Şâfiî (ö. 911/1505), el-Câmiu’s-sağîr fî ehâdîsi’l-Beşîri’n-nezîr, Beyrut 1410/1990.
  • Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (ö. 279/892), el-Câmiu’s-Sahîh (Sü- nen), I-V, Beyrut ts. Yardım, Ali, Şihâbu’l-Ahbâr Tercümesi, Damla Yayınevi, İstanbul 1999.
Dini Araştırmalar-Cover
  • ISSN: 1301-966X
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1998
  • Yayıncı: MOTİF YAYINCILIK
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Absract A Begoted Salafi or A Concerned Intellectual? (A Review On Ibn Taymiyyah s Critical and Reactionary Character)

Faruk SANCAR

DİNE İLİŞKİN BAZI BİLGİ, RİVAYET VE KISSALARIN HAREKET NOKTASI: YEMEN/YEMEN YAHUDİ VE HIRİSTİYANLARI

Ertuğrul DÖNER

İLGİLİ SEVEN ANNE-BABA TUTUMLARI İLE DİN VE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE

Nurten KIMTER

DİNLER TARİHİ AÇISINDAN GÖK CİSİMLERİ VE TABİATLA İLGİLİ İNANIŞ VE UYGULAMALAR (MUĞLA -YATAĞAN ÖRNEĞİ)

İsmet EŞMELİ

Teachers Views With Regard to the Educational Approach of the Primary Religious Education and Moral Knowledge Program (The Case of Adana)

Tuğrul YÜRÜK

BOETHİUS'TA TANRI, SIFATLARI VE TELEOLOJİK DELİL

Tuncay AKGÜN

SUÇ, SOSYAL SAPMA VE DİN: SUÇA KARIŞAN KADINLARIN DİNİ BAĞLILIK DÜZEYLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Fatma KENEVİR

İSMAİL SÂDIK KEMAL'İN ÂSÂR-I KEMÂL'DEKİ HADİSÇİLİĞİ

Bekir TATLI

ÖĞRETMENLERİN İLKÖĞRETİM DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ DİN ANLAYIŞINA YÖNELİK DÜŞÜNCELERİ (ADANA ÖRNEĞİ)

Tuğrul YÜRÜK

ÇOCUK VE GENÇLİK CEZA İNFAZ KURUMLARINDAKİ HÜKÜMLÜLERDE DİN HİZMETLERİNE KATILIM VE DEĞERLER SİSTEMLERİ İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Mualla YILDIZ, İbrahim KARANFİL