ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÖRNEKLEMİNDE DUA TUTUMU ve TANRI TASAVVURU

Bu makalenin amacı, üniversite öğrencilerinin dua tutumu ile olumlu-olumsuz Tanrı tasavvuru arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırma, Sivas Cumhuriyet Üniversitesinde okuyan toplam 670 öğrencinin katılımı ile yapılmıştır. Cinsiyet değişkeninde dua tutum boyutları ile olumlu-olumsuz Tanrı tasavvuru arasında fark görülmüştür. Kız öğrencilerin dua tutum boyutları ve olumlu Tanrı tasavvuru anlamlı olarak erkek öğrencilerden daha yüksek iken olumsuz Tanrı tasavvuru daha düşüktür. Hem kız hem erkek öğrencilerin olumlu Tanrı tasavvurlarını dua amaç ve his boyutu yordamaktadır. Dua amaç boyutu kız ve erkek öğrencilerin olumsuz Tanrı tasavvurunu -düşük oranda- negatif yönde yordarken, dua sıklık boyutu ise sadece erkek öğrencilerin olumsuz Tanrı tasavvurunu -düşük orandapozitif yönde yordamaktadır.

In The Sample Of Universty Students Prayer Attitude And Image Of God

The purpose of this article is to examine the relationship between prayer attitudes and (negative/positive) image of God in university students. This study was conducted with the participation of a total 670 students read in Sivas Cumhuriyet University. In terms of gender, between attitude of prayer demensions and (negative and positive) images of God were showed significantly different. While attitudes of prayer dimensions and positive images of God at the girls are significantly higher than male, negative images of God at the girls are significantly lower than male. The porpuse and feel dimensions of prayer are predicted both male and female student's positive image of God. The female and male students of the purpose of prayer dimension is predicting negative images of God low extent- in negative direction. The frequency of prayer dimension is predicting negative images of God -low extent- in positive direction.

PDF

___

Abuzer, C. (2010). Üniversite Gençliğinin Değişen Din Anlayışı, İstanbul: İpek Yay.
Albayrak, A. (2007) "Dindarlık Tipleri Açısından Dua Formları". Marife Dergisi, 7(2), 189-201.
Albayrak, A. (2013) Gençlerde Dua Psikolojisi (Üniversite Gençlerinin Dua Tutum ve Davranışları), İstanbul: Düşünce Kitapevi Yayınları.
Albayrak, A., Acuner, Y. ve Seyhan, B. Y. (2014). "Dua Tutum Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması", Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 365-372.
Allport, G. W. ve Ross, J. M. (1967), "Personel Religious Orientation and Prejudice", Journal of Personality and Social Psychology, 5, 432-443.
Ay, M. (2005). "Tanrı Tasavvurlarının Politik Tasarımlara Yansıması", Ankara İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XLIV, s. 2. Ankara.
Aydın, M. (1987). Din Felsefesi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
Ayten, A. (2008). Pro-Sosyal Davranışlarda Dindarlık ve Empatinin Rolü, (Doktora Tezi), İstanbul: Marmara Ünv. SOSBE.
Bacanlı, H. (1995). "Tanrı ve Peygamber Kavramları", Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2, 155-163.
Beit-Hallahmi, B. ve Argyle, M. (1997). The Psychology of Religious Behaviour, Belief and Experience, London: Routledge.
Benor, D. J. (2002). Spiritual Healing: Scientific Validation of a Healing Revolution. Southfield, MI: Vision Publications.
Benson, P. ve Spilka, B. (1973). "God Image as a Function of Self-esteem and Locus of Control", Journal for the Scientific Study of Religion, 12, 297-310.
Bradshaw, M., Ellison, C. G. ve Flannelly, K. J. (2008). "Prayer, God Imagery, and Symptoms of Psychopathology", Journal for The Scientific Study of Religion, 47(4), 644-659.
Budak, S. (2009). Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Buhari, Ebu Abdullah M. (1981). El-Camiu's-Sahih, c. I-VIII., İstanbul: Çağrı Yay.
Byrd, R. (1988). "Positive Therapeutic Effects of Intercessory Prayer in a Coronary Care Unit Population". Southern Medical Journal, 81, 826-829.
Cavanagh, M. (1992). "The Perception of God in Pastoral Counseling", Pastoral Psychology, 41(2), 75-87.
Cenkseven, F. (2004), Üniversite Öğrencilerinde Psikolojik İyi Olmanın Yordayıcılarının İncelenmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Adana: Çukurova Üniversitesi SOSBE.
Choi, K. A. (2006). The Relationship Among Adult Attachment, Attachment to God, And Prayer", (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Biola Ünv. USA. Cilacı, O. (1994). "Dua" (maddesi), DİA, IX, 529-530.
Cirhinlioğlu, F. G. (2010). Din Psikolojisi, Ankara: Nobel Yay.
Cirhinlioğlu, F. G. ve Ok, Ü. (2011). "Kadınlar mı Yoksa Erkekler mi Daha Dindar?" Zeitschrift für Die Welt der Türken, 3 (1), 121-141.
Collip, P. (1969). "The Efficacy of Prayer: A Double-Blind Clinical Trial". Medical Times, 97, 201-204.
Cornwall, M. (1989). Faith Development of Men and Women Over tje Life Span. (edt. S. Bahr ve E. Peterson), Aging and the Family. Lexington Mass: Lexington Boks.
Çapcıoğlu, İ. (2008). Sosyo-Politik Tutumlar ve Dindarlık İlişkisi (İlahiyat Fakülteleri Örneği), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: AÜ. SOSBE.
Davis, J. A., ve Smith, T. W. (1991). General Social Surveys, 1972-1990. Chicago: National Opinion Research Center.De Vaus, D., ve McAllister, I. (1987). "Gender Differences in Religion: A Test of the Structural Location Theory". American Socilogical Review, 52, 472-481.
Donahue, M. J. (1985). "Instrinsic an Extrinsic Religiousness: The Empirical Research". Journal for the Scientific Study of Religion, 24, 418-432.
Dossey, L. (1993). Healing Words: The Power of Prayer and the Practise of Medicine, c. 3(6), 10-17, 113-120.
Foster, R. A. ve Babcock, R. L. ( 2001). "God as a Man Versus God as a Woman: Perceiving God As a Function of the Gender of God and the Gender of Participant". International Journal for the Psychology of Religion, c. 11(2), 93-104.
Foster, R. J. (1992). Prayer: Finding the Heart's Truth. San Francisco: Harper.
Fowler, W. J. (1981), Stages of Faith, the Psychology of Human Development and The Quest for Meaning, San Francisco: Harper and Row.
Gallup Report. (1987). Political, Social, and Economic Trends, Princeton, NJ: Gallup Report.
Gallup, G., ve Lindsay, D. M. (1999). Surveying the Religious Landscape. Harrisburg, Pennsylvania: Morehouse Publishing.
Güleç, C. (2010), Pozitif Ruh Sağlığı, Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Güler, Ö. (2007). Tanrı'ya Yönelik Atıflar, Benlik Algısı ve Günahkârlık Duygusu (Yetişkin Örneklem), (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Ankara Ünv. SOSBE.
Güngördü, M. (2001). Allah'a Atfedilen Özellikler ile Depresyon Arasındaki İlişki Üzerine Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Ünv. SOSBE.
Hall, T. W. ve Brokaw, B. F. (1995). "The Relationship of Spiritual Maturity to Level of Relations Development and God Image", Pastoral Psychology, 43(6), 373-391.
Hayta, A. (2006). "Anneden Allah'a Bağlanma Teorisi ve İslam'da Allah Tasavvuru", De- ğerler Eğitimi Dergisi, c.4, 12, 29-63.
Hood, R. W., Morris, R. J. ve Harvey, D. K. (1993). "Religiosity, Prayer and Their Relationship to Mystical Experience". Paper Presented at the Annual Meeting of the Religious Research Association, Raleigh, NC.
Hökelekli, H. (2008). Din Psikolojisi, Ankara: TDV Yayınları.
Janssen, J., de Hart, J. & den Draak, C. (1990). Praying as Individualized Ritual. In H-G. Heimbrock & H.B. Boudewwijinse (Eds.), Current Studies on Rituals: Perspective for The Psychology of Religion, 71-82. Amsterdam: Rodopi.
Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar, İstanbul: Evrim Yayınları.
Kayıklık, H. (1994).Kur'an Işığında İnanan İnsanın Duasına Psikolojik Yakla- şımlar, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri: Erciyes Ünv. SOSBE.
Kayıklık, H. (2003). Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler, Adana: Baki Kitabevi.
Kimter, N. (2008). Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Bursa: Uludağ Ünv. SOSBE.
Kirkpatrick, L.A. (2013). "Evrimsel Psikoloji: Din Psikolojisi İçin Yeni Bir Zemin", (çev. Z. Ağılkaya), Din ve Maneviyat Psikolojisi, Ankara: Phoenix Yayınları.
Koç, M. (2004). "Ergenlik Döneminde Dua ve İbadete Yönelik Tutum ve Davranışlar Üzerine Bir Saha Araştırması". Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(6), 147-178.
Krejci, M. J. (1998). "Gender Comparissons of God Schemas: A Multidimensional Scaling Analysis", The International Journal for the Psychology of Religion, c.: 8(1), s.57-66.
Kuşat, A. (2006). "Ergenlerde Tanrı Tasavvuru", Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi, (ed. Ünver Günay, Celaleddin Çelik), Adana: Karahan Kitabevi, 113-156.
Ladd, K. L. ve Spilka, B. (2002). "Inward, Outward, and Upward: Cognitive Aspects of Prayer", Journal for The Scientific Study of Religion, 45.Larsen, L. & Knapp, R. H. (1964). "Sex Differences in Symbolic Conceptions of Diety", Journal of Projective Techniques and Personality, 28, 303-306.
Low, C.A. & Handal, P.J. (1995). "The Relationship Between Religion and Adjustment to College". Journal of College Student Development, (36), 406-412.
Maltby, J., ve Day, L. (2004). "Should Never the Twain Meet? Integrating Models of Religious Personality and Religious Mental Health". Personality and Individual Differences, 36(6), 1275-1290.
Marinier, P. (1990). Dua Üzerine Düşünceler (Psikofizyolojik Sebepleri ve Sonuçları), çev. Sadık Kılıç, İzmir : Nil Yay.
Meadow, M. J. ve Kahoe, R. D. (1984). Psychology of Religion: Religion In Individual Lives. New York: Harper and Roe.
Mehmedoğlu A.U. (2011). Tanrıyı Tasavvur Etmek, İstanbul: Çamlıca Yay.
Müslim, Ebu'l-Huseyn M. (1981). El-Camiu's-Sahih, c. I-III., İstanbul: Çağrı Yay.
Nelsen, H. M. & Potvin, R. H. (1981). "Gender and Regional Differences in the Religiosity of Protestant Adolescents", Review of Religious Research, 22, 268-285
Nelson, H.M., Cheek, N.H. & Au, P. (1985). "Gender Differences In the Images of God", Journal for The Scientific Study of Religion, 24, 396-402.
Parladır, S. (1994). "Dua", (İslam'da Dua maddesi), DİA, c. IX, 530-535.
Peker, H. (2000). Din Psikolojisi, Samsun: Aksiseda Matbaası.
Poloma, M. M. ve Pendleton, B. F. (1991). Varieties of Prayer: A Survey Report. Philadelphia, Pa: Trinity Press International.
Poulson, R. L., Eppler, M. A., Satterwhite, T. N., Wuensch, K. L. & Bass, L. A. (1998).
"Alcohol Consumption, Strength of Religious Beliefs and Risky Sexual Behavior in College Students". Journal of American College Health, 46, 227-232.
Roberts, C.W. (1989). "Imagining God: Who is Created in Whose Image?", Review of Religious Research, 30, 375-387.
Ryff, C. D. (1989a), "Happiness is Everything, or It? Explorations on the Meaning of Psychological Well-Being", Journal of Personality and Social Psychology, 57- 6, 1069-1081.
Ryff, C. D., ve Keyes, C. L. M. (1995), "The Structure of Psychological Well-Being Reviseted",
Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.
Seyhan, B. Y. (2014). "Üniversite Öğrencilerin Tanrı Tasavvuru ve Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler", Sivas Cum. Ünv. İlh. Fak. Dergisi, 18/1, baskıda.
Seyhan, B.Y. (2013). Üniversite Öğrencilerinin İnanç Tarzları, Denetim Odağı ve Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi SOSBE.
Seyhan, B.Y. (2014). "Dua Tutumu ile Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişkiler: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma", Sivas Cum. Ünv. İlh. Fak. Dergisi, 17/2. baskıda.
Shea, J. (1995). "The God Beyond", Pastoral Psychology, 43(6), 411-431.
Tarhan, N. (2011). Kadın Psikolojisi, İstanbul: Nesil Yayınları.
Vanderploeg, R. D. (1981). "Imago Dei as Foundational to Psychoterapy: Integration versus Segregation", Journal of Psychology and Theology, 9(40), 299-304.
Vergote, A. (1999). Din, İnanç ve İnançsızlık, (çev. Veysel Uysal), İstanbul: Marmara Ünv. İlahiyat Fak. Vakfı Yay.
Wright, L., Frost, C., ve Wisecarver, S. (1993). "Church Attendance, Meaninfulness of Religion and Depressive Symptomalogy Among Adolescents". Journal of Youth and Adolescence, 22, 559-568.
Wuthnow, R. (1988). The Restructuring of American Religion: Society and Faith Since World II. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Yapıcı, A. (2006), "Yeni Bir Dindarlık Ölçeği ve Üniversiteli Gençlerin Etkisini Hissetme Düzeyi", Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6, 65-115.Yapıcı, A. (2007).
Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Adana: Karahan Kitabevi.
Yavuz, K. (1983). Çocukta Dini Duygu ve Düşüncenin Gelişmesi, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
Yıldız, M. (2007). Çocuklarda Tanrı Tasavvurunun Gelişimi, İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Yayınları.