HADÎSLER IŞIĞINDAHIYÂNETİN BOYUTLARI VE SOSYO-KÜLTÜREL AÇIDAN ZARARLARI

Kur"ân"da ve hadîslerde üzerinde durulan en önemli konulardan biri, hıyânette bulunmamaktır. Gerek Allah tarafından gerekse insanlar tarafından kişiye iâde edilmek üzere verilen maddî ve mânevî her şey emânettir. İnsanın, kendisine vedia olarak bırakılan herhangi bir şeyi eksiltmesi, zayi etmesi, verdiği sözde durmaması, kamu malını haksız olarak üzerine geçirmesi, dînî emirleri yerine getirmemesi hıyânetin muhtevası içine girmektedir. İslâm"da hıyânetin bütün çeşitlerinin yapılmaması istenirken, hıyânette bulunan kişiye de hıyânette bulunulmaması istenmiştir. Hz. Peygamber de kendisine emânet bırakılan hiçbir şeyde hıyânette bulunmamış ve başkalarına da asla hıyânet etmemiştir. Bütün insanlığa da, hıyânette bulunmamalarını tavsiye etmiştir. Bu makalede hadîsler ışığında, hıyânetin ne demek olduğu, hıyânetin boyutları ve sosyo-kültürel açıdan zararlarının ne olduğu araştırılmaya çalışılmıştır

The Dimensions Of Treason And Its Socio-Cultural Maleficences In The Light Of Hadiths

One of the most important issues in the Qur‟an and hadiths is “not to betray”. Everything, material and spiritual which is given to be reclaimed to human being by both God and people, is valued in the sense of trust. Man‟s diminishing and consuming anything left to him as a trust, not keeping his promises, acquiring on public property unfairly, and not fulfilling the religious orders are considered as all treasons. While recommending all of these treasons not to be done, it is also recommended not to betray to those who betray in Islam. The Holy Prophet also didn‟t betray anything left to Him as a trust, and He also didn‟t betray to the others. He also recommended to the whole of humanity not to betray. In this article, it is tried to investigate “What treason is, what its dimensions and socio-cultural maleficences are” in the light of hadiths

PDF

___

Ahmed b. Hanbel, Müsned (I-VI), Ġst., 1992.
Ağırman, Cemal, Bir Demet Gül 40 Hadis, Ġst., 2010.
Âlusî, ġihabuddin Mahmud, Rûhu‟l-Meânî fî Tefsîri‟l-Kur‟âni‟l-Azîm ve Seb‟ı‟l-Mesânî (1- XXX), Beyrut, ts.
Âsım Efendi, Kâmus Tercemesi (I-IV), Ġst. h.1304.
Buhârî, Muhammed b. Ġsmail, Sahih (I-VIII), Ġst., 1992.
Dârekutnî, Ali b. Ömer, Sünen (I-II), Beyrut, 1994.
Dârimî, Ebû Muhammed Abdillâh b. Abdirrahmân, Sünen (I-II), Ġst. 1992.
Ebû Dâvud, Süleyman b. el-EĢ„as, Sünen (I-V), Ġst., 1992.
Elmalılı, M. Hamdi Yazır, Hak Dîni Kur‟ân Dili (I-IX), Eser NeĢr., ts.
Fîrûzâbâdî, Muhammed b. Yakub, el-Kâmûsu‟l-Muhît (I-IV) Beyrut,1991.
Heytemî, Ahmed b. Muhammed b. Ali b. Hacer el-Mekkî, ez-Zevâcir an Ġktirâfi‟l-Kebâir (III), Mısır, 1951.
Ġbnu Fâris, Ahmed, Mu‟cemu‟l- Mekâyîsi‟l-Lüğa, Ġran, ts.
Ġbnu Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezid, Sünen (I-II), Ġst. 1992.
Ġbnu Manzûr, Muhammed b. Mükerrem, Lisanu’l-Arab (I-XV), Beyrut, ts. Ġbnu‟l-Cevzî, Abdurrahman b. Ali,Garîbu‟l-Hadîs (I-II), Beyrut, 1985.
Ġbnu‟l-Esîr, Mecdüddin Ebû‟s-Saadet el-Mübârek b. Muhammed, en-Nihâye fi Ğaribi‟lHadîs ve‟l-Eser, (I-V), Beyrut, ts.
Karagöz, Ġsmail, Ġlâhî Çağrı, Ankara, 2009.
Kirmânî, Muhammed b. Yusuf, el-Kevâkibu‟d-Derârî fî ġerhi‟l-Câmi‟s-Sahihi‟l-Buhârî (IXXV), Beyrut, 1981.
KöktaĢ, Yavuz, Güncel Hadis Yorum ve TartıĢmaları, Ġst., 2010
Kurtubî, Muhammed b. Ahmed, el-Câmiu li Ahkâmi’l-Kur’ân (tahk: Abdullah b.
Abdilmühsin), (I-XXIV), Beyrut, 2006.
Müslim b. el-Haccâc, Sahih (I-III), Ġst., 1992.
Mustafa, Ġbrahim (heyet), el-Mucemu‟l-Vasît, Ġst., 1996.
Mutçalı, Serdar, Arapça-Türkçe Sözlük, Ġst., 1995.
Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed b. ġuayb, Sünen (I-VIII), Ġst., 1992.
Nevevî, Muhyiddin Ebû Zekeriyya Yahya b. ġeref, ġerhu Sahih-i Müslim (I-XVIII), Ezher, 1929.
Nevevî, Riyâzü‟s-Sâlihîn(terc. ve Ģerh: Kandemir, M. YaĢar- Çakan, Ġsmail Lütfi- Küçük, RaĢit), (I-VIII), Ġst., 2001.
Önder, Mustafa-Dölek, Adem, “„Hepiniz Yöneticisiniz‟ Bağlamında Hz. Peygamber‟in Sorumluluk Eğitimi” EKEV Akademi Dergisi, Yıl: 13, Sayı: 40, Ankara, 2009.
Râzî, Fahruddin, et-Tefsîru‟l-Kebîr (I-XXXII), Beyrut, 1981.
Seharenfurî, Halil Ahmed, Bezlu‟l-Mechûd fî Hall-i Ebî Dâvud, Beyrut, ts.
Suyûtî, Abdurrahman b. Ebî Bekir, Câmiu‟l-Ehâdîs el-Câmis‟s-Sağîr ve Zevâidühû ve‟lCâmiu‟l-Kebîr (Cem ve tertip: Abbas Ahmed Sakar-Ahmed Abdulcevad), (I-XXI), Daru‟l-Fikr, ts.
Suyûtî, el-Câmiu‟s-Sağîr fî Ehâdîsi‟l-BeĢîri‟n-Nezîr, (I-II), Beyrut, 1990. Suyûtî, Târihu‟l-Hulefâ, Ġst., 1952.
ġemseddin Sami, Kâmûs-i Türkî, Dersaadet, 1314.
Taberânî, Süleyman b. Ahmed, el-Mu„cemu‟l-Kebîr (tahk: Hamdi Abdulmecid es-Selefî), (I-XII), Kahire, ts.
Taberânî, el-Mu„cemu‟l- Evsat (I-X), Kahire, 1995.
Tayâlîsî, Ebû Dâvud Süleyman b. Dâvud, Müsned, Beyrut, ts.
Tirmizî, Muhammed b. Ġsâ, Sünen (I-V), Ġst., 1992