Allah’ın Doksan Dokuz İsmiyle İlgili Rivayetin Tahlili

Esmâ-i Hüsnâ hadisi olarak bilinen “Allah’ın doksan dokuz ismi vardır; kim bunları sayarsa cennete girer.” rivayeti, İslam düşünce dünyasında önemli bir yere sahiptir. En meşhur hadis eserlerinde geçmesine rağmen metin yönünden bir kısım ziyade ve farklılıklar ihtiva eden bu rivayet hakkında değişik görüşler beyan edilmiştir. Tirmizî, İbn Mâce, İbn Hibbân ve Hâkim gibi muhaddislerin kaydettikleri bazı metinlerdeki Allah’ın doksan dokuz isminin hangileri olduğuna dair kısımların Hz. Peygamber’den mervî olup olmadığı konusunda ihtilaf edilmiştir. Bu makalede ilgili rivayetin sened ve metin tahlili yapılarak mezkûr isimlerin müdrec, yani hadise sonradan ilave edilip edilmediği hususuna açıklık getirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Esmâ-i Hüsnâ, doksan dokuz, müdrec, Ebû Hureyre.

Analysis of the accounts regarding the name of Allah's Ninety-Nine

Al-Asma al-Husna, known as hadith, "Allah has ninety-nine names, who counts them shall enter heaven." narration, has an important place in the world of Islamic thinking. The most famous works of hadith, rather than pass through, and despite some differences in terms of text containing different opinions about this narration has been declared. Tirmidhi, Ibn Majah, Ibn Hibban and Hâkim some of the texts such as the hadith recorded ninety-nine names of Allah as which parts of that. Dispute about whether or not the Prophet has been narration. In this article and text analysis of their chain by narrations about ninety-nine names interpolation, narrative subsequently added that is whether or not brought clarity.

Keywords:

al-Asma al-Husna, ninety-nine, interpolation, Abu Hurayra,

PDF

___

Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, I-VIII, Tahkik: Muhammed Selîm İbrahim vd., Beyrut 1993.
Ahmed Muhammed Şâkir, el-Bâisu'l-hasîs şerhu İhtisâri Ulûmi'l-hadîs, Beyrut 1989.
el-Aynî, Bedruddîn Mahmûd b. Ahmed, Umdetu'l-kârî şerhu Sahîhi'l-Buharî, I-XXV, Bey- rut, ts. el-Buharî, Muhammed b. İsmail, el-Câmiu's-Sahîh, I-VIII, Beyrut 1991.
Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş„as es-Sicistânî, es-Sünen, I-II, Tahkik: Kemal Yûsuf el-Hût, Beyrut 1988.
el-Hâkim en-Neysâbûrî, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah, el-Müstedrek ale's- Sahîhayn, I-IV, Tahkik: Yûsuf Abdurrahman el-Mar„aşlî, Beyrut, ts.
İbn Adiy, Ebû Ahmed Abdullah b. Adiy, el-Kâmil fî duafâi'r-ricâl, I-VIII, Beyrut 1988.
İbn Ebî Hâtim, Abdurrahman b. Muhammed er-Râzî, Kitâbu'l-Cerh ve‟t-ta„dîl, Beyrut 1952.
İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Ali, Fethu'l-bârî bi şerhi'l-Buharî, I-XVII, Beyrut 1987.
………,Tehzîbu‟t-Tehzîb, Beyrut 1991.
İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Ahmed et-Temîmî el-Bustî, es-Sahîh (el-İhsân fî takrîbi Sahîhi İbn Hibbân), I-VI, Neşr: Şuayb el-Arnaût, Beyrut 1993.
………,Kitâbu'l-mecrûhîn mine'l-muhaddisîn ve'd-duafâ ve'l-metrûkîn, I-III, Haleb 1396.
İbn Kesîr, Ebu'l-Fidâ İsmâîl b. Ömer b. Kesîr, Tefsîru‟l-Kur‟âni‟l-azîm,I-VIII, İstanbul 1984.
İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî, es-Sünen, I-II, Tahkik: Mu- hammed Fuâd Abdulbâkî, Beyrut 1990.
İbn Manzûr, Ebu‟l-Fadl Muhammed, Lisânu‟l-arab, I-XV, Beyrut 1990.
İbnu‟s-Salâh, Osman b. Abdurrahman eş-Şehrezûrî, Ulûmu‟l hadîs, nşr. Nûruddîn Itr, Beyrut 1984.
İbnu'l-Esîr, Mecduddîn Mubârek b. Muhammed el-Cezerî, en-Nihâye fî garîbi'l-hadîs ve'l- eser, I-V, Tahkik: Tahir Ahmed ez-Zâvî, Mahmud Muhammed Tannâhî, Beyrut, ts.
el-Halebî, İbrahim b. Muhammed, Tebyînu esmâi‟l-müdellisîn, Tahkik: M. İbrahim Davud el-Mevsılî, Beyrut 1994.
Mâlik b. Enes, el-Muvatta‟, I-II, Tahkik: M. Fuâd Abdulbâkî, Kahire 1990.
Muhammed Fuâd Abdulbâkî, el-Mu„cemu'l-mufehras li elfâzi'l-Kur‟âni'l-kerîm, İstanbul 1986.
Müslim b. Haccâc, el-Câmiu's-sahîh, I-V, Beyrut 1994.
en-Nesaî, Ahmed b. Şuayb, es-Sünen, I-VIII, Beyrut 1992.
en-Nevevî, Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref, Şerhu Sahîhi Müslim, I-XVIII, Beyrut 1994.
er-Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer, Levâmiu‟l-beyyinât şerhu esmâillâhi teâlâ ve‟s- sıfât, nşr. Tâhâ A. Sa„d, Kahire 1967.
Subhî es-Sâlih, Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları, trc. M. Yaşar Kandemir, Ankara 1981.
es-Suyûtî, Tedrîbu‟r-râvî fî şerhi Takrîbi‟n-Nevevî, Tahkik: İrfân el-Aşşâ, Beyrut 1993.
et-Taberânî, Ebu'l-Kâsım Süleyman b. Ahmed, el-Mu„cemu'l-kebîr, I-XXV, Tahkik: Hamdî Abdulmecîd, Beyrut 1985.
et-Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmiu‟l-beyân, Beyrut 1405.
et-Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ, es-Sünen, I-V, Beyrut 1994.
Topaloğlu, Bekir, “Esmâ-i Hüsnâ”, DİA, c. XI, İstanbul 2005.
el-Ukaylî, Ebu Ca„fer Muhammed b. Amr el-Mekkî, Kitâbu'd-Duafâ el-kebîr, I-IV, Beyrut, ts.
Yıldırım, Suat, Kur‟an‟da Ulûhiyyet, İstanbul 1987.
ez-Zehebî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed, Mîzânu'l-i„tidâl fî nakdi'r-ricâl, I-IV, Beyrut, ts. ııı