Meryem Cemile'nin Öteki Algısı -Batı Düşüncesi Örneği-

Margaret Marcus, (1934-2012) Almanya’dan Amerika’ya göç eden Yahudi bir ailenin çocuğudur. Uzun arayışlar ve ruhi bunalımlar neticesinde İslam’ı seçmiş ve Meryem Cemile ismini almıştır. Mevdûdi’nin manevi kızı olarak nitelendirdiği Meryem Cemile’nin Müslüman oluşunda Seyyid Kutub, Muhammed Hamîdullah, Mevdûdî gibi isimlere gönderdiği mektupların hatırı sayılır bir payı vardır. Müslüman olduktan bir yıl sonra hayatının sonuna kadar kalacağı Pakistan’a gidip burada Cemaati İslami liderlerinden Muhammed Yusuf Han ile evlenmiştir. Pakistan’da bu grubun faaliyetlerine katılmakla birlikte nispeten sessiz bir hayat yaşamış 2012 yılında Lahor’da dünyasını değiştirmiştir. İstisnaları olmakla birlikte, mühtedilerde büyük oranda önceki dini, medeniyeti, kültürü ötekileştirme eğilimi görülmektedir ki; Meryem Cemile de bu istisnalarından değildir. Hayatının önemli bir bölümünü Batı’da geçirmiş olan Meryem Cemile katı, keskin ve geleneksel bir İslami anlayışa sahiptir. Eserlerinde hakim tema aynı zamanda onun görüşlerinin merkezini oluşturan materyalizm, oryantalizm, modernizm çerçevesinde Batı’yla hesaplaşmadır. Zira ona göre Batı medeniyeti bütün dini ve ruhani değerlere meydan okumaktadır. Bu yüzden sık sık İslam ve Batı kıyaslamalarıyla İslam’ın üstünlüğünü ortaya koyma çabası içindedir. Çoğu mühtedi gibi duygusal bir okuma yapan Meryem Cemile, Batı’ya karşı yönelttiği keskin eleştirel yaklaşımını İslam düşüncesine karşı yapmamaktadır.

The Perception of the Other in Maryam Jameelah - the Case of the Western Thought

Although there are exceptions, there is a tendency of the converts to marginalize their previous religion, civilization and culture, and Maryam Jameelah is not one of these exceptions. Jameelah, who spent a significant part of her life in the West, has a sharp and traditional understanding of Islam. The dominant theme in her works is the reckoning with the West in the context of materialism, orientalism and modernism, which is also the center of her views. For, according to her, Western civilization challenges all religious and spiritual values. For this reason, she often tries to show the superiority of Islam by comparing Islam and the West. Jameelah, who makes an emotional reading like most converts, does not direct her sharply critical approach towards Islamic thought as she does against the West. In the study based on the qualitative data obtained from the literature review, the reasons for this approach of Jameelah and the factors that are effective in the formation of her views were examined by documentary analysis method. The study deals with the perception of the other reflected in Jameelah works within the scope of Western thought.

___

  • Atay, Rıfat. “Bir Arada Yaşama Tecrübesi Olarak Mevlevilik.” Milel ve Nihal 6 (2009): 87-101.
  • Cemile, Meryem. Batı Materyalizmi Karşısında İslam. Çev. Kemal Kuşçu. İstanbul: Ahmet Said Matbaası, 1965.
  • Cemile, Meryem. Batı Uygarlığı ve İnsan. Çev. Ethem Bilgin. İstanbul: Kültür Basın Yayın Birliği, 1960.
  • Cemile, Meryem. İslam ve Çağdaş Öncüleri. Çev. Selahattin Ayaz. S. İstanbul: Bir Yayıncılık. 1986.
  • Cemile, Meryem. İslam ve Oryantalizm. Çev. Faruk Yılmaz. İstanbul: Şeçkin Yayıncılık, 1989.
  • Eliot, Thomas S. A Choice of Kipling’s Verse. London: Faber and Faber, 1941.
  • Gügen, Büşra. “Din psikolojisi Alanında İhtida Üzerine Yapılan Araştırmaların İçerik ve Yöntem Bakımından İncelenmesi.” İslami İlimler Dergisi 12 (2017):55-59.
  • https://islamansiklopedisi.org.tr/meryem-cemile (Erişim Tarihi: 10.11.2019)
  • https://sozluk.gov.tr/?kelime=%C3%B6teki (Erişim Tarihi: 17.11.2019)
  • Kalın, İbrahim. İslam ve Batı. Ankara: İsam Yayınları, 2017.
  • Köse, Meryem. “Oryantalizm ve Öteki Algısı.” Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi 1(2015): 107-127.
  • Lewis, Bernard. İslam ve Batı. Çev. Çağdaş Sümer. Ankara: Akılçelen Kitaplar, 2017.