Ebu’l-Berekât El-Bağdâdî ve Meşşâî Felsefe Bağlamında Nefis, Benlik ve Bilgi

Milattan önce 4. yüzyılda Apollon Tapınağı’nın kapısına kazınan “nosce te ipsum” (Kendini bil) öğretisi çoğu zaman ahlâki bir buyruk olarak değerlendirilse de felsefe tarihinde kendini/beni bilmek, bilgimizin sınırlarını belirlemesi ve varoluşumuzun anlamını kuşatması bakımından oldukça temel bir meseledir. Epistemolojinin ve metafiziğin problemleri arasında yer alan ben’in bilgisi ve ontolojik statüsü, günümüz felsefi araştırmalarında zihin felsefesinin konuları arasında kendisine yer bulmaktadır. Benlik nedir, bilinç nedir, insan salt maddi bir varlık mıdır, yoksa maddi olmayan bir öze de sahip midir gibi birtakım sorular, felsefe tarihi boyunca irdelenmiş olması ile birlikte bugün bilimsel çalışmaların da etkisi ile oldukça popüler bir noktaya gelmiştir. İslam filozoflarının da zikredilen bu konulardaki görüşlerinin gün yüzüne çıkarılması ve kritiğinin yapılması yeni yapılan felsefi çalışmalara katkı sağlaması ve akademik etkileşime vesile olması bakımından oldukça önemlidir. Bu tip bir kaygı ile bu yazı, Ebü’l-Berekât el-Bağdâdî ve Meşşâî Felsefe Bağlamında Nefis, Benlik ve Bilgi isimli eserin değerlendirilmesini hedeflemektedir.

Ebu’l-Berekât El-Bağdâdî ve Meşşâî Felsefe Bağlamında Nefis, Benlik ve Bilgi

Milattan önce 4. yüzyılda Apollon Tapınağı’nın kapısına kazınan “nosce te ipsum” (Kendini bil) öğretisi çoğu zaman ahlâki bir buyruk olarak değerlendirilse de felsefe tarihinde kendini/beni bilmek, bilgimizin sınırlarını belirlemesi ve varoluşumuzun anlamını kuşatması bakımından oldukça temel bir meseledir. Epistemolojinin ve metafiziğin problemleri arasında yer alan ben’in bilgisi ve ontolojik statüsü, günümüz felsefi araştırmalarında zihin felsefesinin konuları arasında kendisine yer bulmaktadır. Benlik nedir, bilinç nedir, insan salt maddi bir varlık mıdır, yoksa maddi olmayan bir öze de sahip midir gibi birtakım sorular, felsefe tarihi boyunca irdelenmiş olması ile birlikte bugün bilimsel çalışmaların da etkisi ile oldukça popüler bir noktaya gelmiştir. İslam filozoflarının da zikredilen bu konulardaki görüşlerinin gün yüzüne çıkarılması ve kritiğinin yapılması yeni yapılan felsefi çalışmalara katkı sağlaması ve akademik etkileşime vesile olması bakımından oldukça önemlidir. Bu tip bir kaygı ile bu yazı, Ebü’l-Berekât el-Bağdâdî ve Meşşâî Felsefe Bağlamında Nefis, Benlik ve Bilgi isimli eserin değerlendirilmesini hedeflemektedir.
Keywords:

Nefs, Benlik, Bilgi,

___

  • TDV İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr.