ANLAMSAL BİLGİLERİN DİLDE KODLANMASI: TÜRKÇE-RUSÇA DİL ÇİFTİNDE EYLEM→FİİL

Bu çalışmada anlamsal bilgilerin dil dizgesinde kodlanması ele alınmakta ve Türkçe-Rusça çiftine yönelik yapılan çözümlemenin sonucunda eyleme dair anlamsal bilgilerinfiil biçiminde kodlama modelleri üzerinde durulmaktadır. Çalışmada eylem ve fiil kategorileri arasında bir sınırın çizilmesi gerektiği, eylem kategorisinin mantık, fiilkategorisinin ise dil dizgesi ile ilgili olduğu dile getirilmektedir. Eylemlerin adlandırılmasının farklı dillerde farklı mantığa göre yapılabildiği, iki dildeki aynı eylemi betimleyen fiil,anlamsal boyutta aktardığı ‘imge’ açısından, yapısal boyutta ise biçimbirimleri açısından farklılık gösterebildiği ileri sürülmektedir. Türkçe-Rusça dil çiftine yönelik yapılmışkarşılaştırmalı çözümlemenin sonucunda biçimlerin arkasında ne tür mantıksal kategorilerin bulunabildiği, bu anlamsal bilgilerin nasıl kodlanabildiği, hangi bilişsel modellerioluşturabildiği gibi sorular gündeme getirilmektedir. Elde edilen sonuçların yabancı dil/çeviri eğitimi sürecinde uygulanabilirliği gösterilmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Eylem, Fiil, Rusça, Türkçe, Anlam

___

  • Aksan, D. (2009). Anlambilim. Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. 4.baskı. Ankara: Engin Yayın Evi.
  • Arutyunova, N. (1997). Logiçeskiy Analiz Yazıka, Yazık i Vremya. Moskva: İndrik.
  • Demirci, K. (2013). Türkoloji İçin Dilbilim. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • İmer, K., Kocaman, A., Özsoy, A.S. (2013). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • İvanov, V. (1990). İstoriçeskaya Grammatika Russkogo Yazıka. 3.baskı. Moskva: Prosveşçeniye.
  • Karaağaç, G. (2013). Dil Bilimleri Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Karahan, L. (2011). Fiil Terimi Üzerine. İçinde Türk Gramerinin Sorunları. Bildiriler. Birleştirilmiş 1. Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Kobozeva, İ. (2000). Lingvistiçeskaya Semantika. Moskva: Editorial URSS.
  • Mustayoki, A. (2006). Teoriya Funktsionalnogo Sintaksisa: Ot Semantiçeskih Struktur k Yazıkovım Sredstvam. Moskva: Yazıki Slavyanskoy Kulturı.
  • Özmen, M. (2013). Türkçenin Sözdizimi. Adana: Karahan Kitabevi.
  • Popova, Z., Sternin, İ. (2010). Kognitivnaya Lingvistika. Moskva: AST-Vostok-Zapad.
  • Sebzecioğlu, T. (2016). Dilbilim Kavramlarıyla Türkçe Dilbilgisi. İstanbul: Kesit Yayınları.
  • Vardar, B. (2002). Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Multilingual.