Türk Sözlükbiliminde Tanımsız Bir Alan: Sövgü Sözleri

Dilde özel bir kavram alanına sahip olan sözcükler arasında argo, gizli dil ve sövgü (küfür) sözleri önemli bir yer tutar. Bu üç dil alanı, araştırmalarda birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Oysa, argo, gizli dil ve sövgü sözleri birbirinden apayrı oluşum nedenleri ve kullanım farklılıklarına sahiptirler. Argonun bir alt alanı olarak sayılabilecek üçüncü dil alanı sövgü sözleridir. Dilde oluşan argo, gizli dil, sövgü sözleri, söylenmesinden korkulan tabular… gibi alt dil alanların hepsinin oluşma sebebi olarak insanın ‘sözcük’ü dilbilimindeki “gösterge” değeriyle değil, onun işaret ettiği durumla özdeşleştirerek algılamasından doğmuştur. Bu yüzden sövgü sözlerinin ahlak, hukuk ve gramerde yasak olmasının asıl sebebi bu özdeşleştirme psikolojisi yatmaktadır. Örneğin cinsel eylemlere ad olan sözcüklerin kullanımı, o eylemle özdeşleşme olarak algılanmaktadır. İşte bu yüzden dilde bu tür sözler ya örtmece (=euphemism) kullanılarak, cinsellik çağrışımı yapmayan sözcükler ya da başka dillerden alınan eşanlamlıları kullanılmaktadır.Bu sözlerin oluşma sebepleri, konuşulduğu ortamlar, dilde kullanılış biçimleri, birbirleriyle ve genel dil ile olan ilişkilerinin ortaya çıkarılması, Türk sözlükbilimine önemli katkılar sağlayacaktır

Anahtar Kelimeler:

Argo- Sövgü sözcükleri- Sözlükbilim

Undefined Area In The Turkish Lexicology.: Swearwords

Among the words having a special concept area, slang words, hidden language and swearwords have an important place. These there language areas are usually used interchangeably in research. However, slang words, hidden language and swearwords have completely different reasons for existence and differences in usage. Main reason for the existence of the sub-language areas such as slang, hidden and swear words and the words considered to be taboo is that the humans do not usually assign meanings to the words based on their “symbolic” values in linguistics but by understanding them through association with the situations they indicate. Therefore, the real reason for the prohibition of the swearwords in ethics, law and grammar lies on this association psychology. For example, the use of the words being the names of sexual activities is perceived to be identification with these activities. Hence, instead of these words, words that do not have sexual connotation or barrowed synonyms are used. Investigation of the reasons for the emergence of these words, the settings where they are used, the ways they are used in the language, their relations with each other and with the common language will make great contributions to Turkish lexicology

Keywords:

Argot - swearword - lexicology,

PDF

___

Akalın, Ş. Halûk ve diğ. (2005), Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Akar, Ali, (2008), “Kalaycı Dili”, Kültür Tarihimizde Gizli Diller, Şifreler, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Erdal Şahin, Picus Yayınları, İstanbul, s. 35-51.
Aktunç, Hulki, (2000), Türkçenin Büyük Argo Sözlüğü (Tanıklarıyla), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Caferoğlu, Ahmet, (1943), Anadolu Ağızlarından Toplamalar. Kastamonu, Çankırı, Çorum, Amasya İlbaylıkları. Kalaycı Argosu ve Geygeli Yörüklerinin Gizli Dili, İstanbul.
Caferoğlu, Ahmet, (1954), “Pallacı, Tahtacı ve Çepni Dillerine Dair”, Türkiyat Mecmuası, XI, 1954, s. 41-57
Devellioğlu, Ferit, (1980), Türk Argosu, Aydın Kitabevi, İstanbul
Gülensoy, Tuncer, “Darende’de Konuşulan Gizli Dil Üzerine Notlar”, İnönü Üniversitesi II. Battalgazi ve Malatya Çevresi Halk Kültürü Sempozyumu, Tebliğler- Malatya 19-21 Ekim 1987-İst. 1988, s. 136-139.
Kaymaz, Zeki, (2003), Türkiye'deki Gizli Diller Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir.
Korkmaz, Zeynep, (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
Saussure, Ferdinand de, (2001), Genel Dilbilim Dersleri, (Çev. Berke Vardar) Multilingual Yayınları, İstanbul.
Şahin, Erdal, (2008), “Kuş Dili” Kültür Tarihimizde Gizli Diller, Şifreler, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Erdal Şahin, Picus Yayınları, İstanbul.
Türk Kültüründe Argo, Editörler: Emine Gürsoy Naskali-Gülden Sağol, SOTA-Türkistan ve Azerbaycan Araştırma Merkezi, Hollanda.
Vardar, Berke, (1998), Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, Multilingual Yayınları, İstanbul
Yıldırım, Faruk, (2008), “Teber Dili”, Kültür Tarihimizde Gizli Diller, Şifreler, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Erdal Şahin, Picus Yayınları, İstanbul, s. 52-74.