ÇANAKKALE (SAZLI KÖYÜ/AYVACIK) AĞIZLARINDA BİR KİPLİK ŞEKLİ: "-mAk v?"

Çanakkale ağızları üzerine yapılan çalışmaların az olmasıyla beraber bu bölgede kullanılmakta olan bazı dilbilgisel şekiller hâlâ bilinmemektedir. Bu çalışmada Çanakkale ağızlarında kullanılan "var" sözcüğünün dilbilgiselleşmesiyle oluşmuş "-mAk v?" kalıbının üzerinde durulacaktır. "-mAk v?" yüklem işaretleyicisinin cümle anlamına bağlı olarak tahmin, ihtimal ve çıkarım bildiren bir çeşit bilgi kipliği işaretleyicisi olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada, Çanakkale'nin Ayvacık ilçesi Sazlı Köyü derlemelerinde görülen "-mAk v?" yapısının şekil ve anlamsal özelliklerinin açıklanması amaçlanmaktadır.

A Modality Form "-mAk v?" in the Dialects of Çanakkale District (Sazlı Village/Ayvacık)

Few studies have been conducted on the dialect of Çanakkale. Besides, some grammatical structures being used in this district are still unknown. This study investigates a grammaticalized use of existential expression "var" in the dialect of Çanakkale which is formed as "-mAk v?". It is found that the predicate form "-mAk v?" functions as an epistemic modality marker that indicates speculative, deductive and assumptive depending on the context of a sentence. This paper aims at describing the semantic and morphological properties of "-mAk v?" found in the data from Sazlı village in Ayvacık, Çanakkale district.

PDF

___

AĞCA, Ferruh (2015). "Eski Türkçede Varlık ve Yokluk İşaretleyicilerinin (ba:r, yo:k) Gramerleşme Süreçleri", Dil Araştırmaları, Sayı: 16, Bahar, s.83-101.
AIKHENVALD, Y. Alexandra (2004). Evidentiality, Oxford University Press.
BENZER, Ahmet (2012). Türkçede Zaman Görünüş ve Kiplik, Kabalcı Yayınevi.
BULUT, Serdar (2013). "Türkiye Türkçesi Ağızları Üzerine Çalışma Yapılamayan İl ve İlçeler", Turkish Studies-International Periodical For The Languages,Literature and History or Turkic Volume 8/1 Winter 2013, s.11291149. Ankara.
CORCU, Demet (2005). "Zorunluluk Kipliği Belirtisi -mAlI'nın Anlamsal İç Yapısı", Dilbilim Araştırmaları, s.33-34.
DEMİR, Nurettin (2012). "Türkçede Evidensiyel", Bilig, Sayı 62, Yaz, s.97-118.
DEMİREL, Mehmet Volkan & KERİMOĞLU, Caner (2015). "Türkçe Dil Bilgisi Öğretiminde Kip", Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 4/3 2015 s.1268-1289.
DİRİK, Seval & KURIBAYASHI Yuu (2015). "Sazlı Köyü (Ayvacık/Çanakkale) Ağzında Görülen -(y)IK eki ve İşlevi", Dil Araştırmaları, Güz/17, s.119-134.
ERK EMEKSİZ, Zeynep (2008). "Türkçede Kiplik Anlamının Belirsizliği ve Anlamsal Roller", Dil Dergisi, 141: 55-66.
GÜNAY, Nesrin (2014). "Modality Semantic Fields of -(A/I)r Morpheme in Turkish Language", International Journal of Language Academy, Volume 2/4, Winter, s.529-545.
HENGİRMEN, Mehmet (2007). Türkçe Dilbilgisi. Engin Yayınevi, Ankara.
JOHANSON, Lars (2003). "Evidentiality in Turkic" in Aikhenvald and Dixon (eds), s.273-91.
KARAHAN, Leyla (2011). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, Ankara:TDK Yayınları.
KERİMOĞLU, Caner (2011). Kiplik İncelemeleri ve Türkçe, İzmir: Dinozor Kitabevi.
PALMER, F. R. (2001). Mood and Modality (2nd edition), Cambridge University Press.
ÖDEN, Zerrin Günal (1999). Karasi Beyliği, Ankara: Türk Tarih Kurumu.