OSMANLI MODERNLEŞME DÖNEMİNDE BOZOK YOZGAT SANCAĞI’NDA AÇILAN RÜŞDİYE MEKTEPLERİNİN DURUMU

Osmanlı Devleti, Tanzimat’la birlikte birçok alanda olduğu gibi eğitimde de yenileşme çabası içerisine girmiştir. Bu doğrultuda, Osmanlı’da medreselerin yanında farklı düzeylerde pek çok modern mektepler açılmaya başlanmıştır. Bu mekteplerin başında rüşdiyeler gelmekte olup, ilkin İstanbul’da, daha sonra ise Osmanlı vilayetlerinde eğitim faaliyetinde bulunmuştur. Osmanlı’nın diğer birçok vilayet, sancak ve kazalarında olduğu gibi, bugünkü Yozgat il merkezi ile Akdağmadeni ve Boğazlıyan kazalarından oluşan Bozok Sancağı’nda da ilk açılan modern okullar rüşdiye mektepleri olmuştur. Bu çalışmada; Bozok Sancağı’nda eğitim yapan Müslüman rüşdiye mekteplerinin açılışları ile öğretmen, öğrenci ve eğitim durumları ayrıntılı olarak incelenmiş ve böylece Bozok Sancağı’nın Osmanlı Dönemi’ndeki modern ortaokul eğitim yapısı ortaya konulmuştur

SITUATION OF RUSHDIE SCHOOLS IN BOZOK YOZGAT SANJAK DURING THE OTTOMAN MODERNIZATION PERIOD

The Ottoman Empire, along with the Tanzimat, has been in the effort to innovate in education as it is in many areas. In this direction, many modern municipalities started to open at different levels beside the madrasah in the Ottoman Empire. At the beginning of these rushdies coming, first in Istanbul and later in the Ottoman provinces. As it is in many other provinces, sanjak and township of the Ottoman Empire, the modern schools which were opened in Bozok Sanjak which is composed of today's Yozgat provincial center and township of Akdağmadeni and Boğazlıyan have become rushdie schools In this study; Teachers, students and educational situations were examined in detail with the opening of rushdie schools in Bozok Sanjak and so on the modern secondary school education structure of Bozok Sanjak in the Ottoman Period was revealed.

___

  • Ankara Vilayet Salnameleri Maarif Salnameleri Osmanlı Devlet Salnameleri III. Araştırma Eserleri AKYÜZ, Yahya, Türk Eğitim Tarihi (Başlangıçtan 1999’a), Alfa Yayınları, İstanbul 1999
  • ATA, Bahri, ‘’Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Bir Ders Araç ve Gereçleri Lojistik Merkezi: Maarif Kütüphanesi(1872-1895)’’, Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih Sosyal
  • Araştırmaları Dergisi, 2009, sayı:I s.29-31
  • DEMİREL, Muammer, “Türk Eğitiminin Modernleşmesinde Rüşdîye Mektepleri”,Türkler, c.15, Ankara 2002
  • EKEN, Galip, ‘’Kıbrıs Rüştiyelerine Dair Bazı Bilgiler’’, Osmanlı Döneminde Kıbrıs Uluslararası Sempozyumu, Kıbrıs 2016
  • KODAMAN, Bayram, Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, Türk Tarih Kurumu Basım evi, Ankara 1988
  • SAKİN, Orhan, Bozok Sancağı ve Yozgat, Ankara Ofset Baskı Yayınları, Ankara 2004
  • OCAK, Ahmet Yaşar, ‘’Bozok’’, İA Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul 1992, c. 6