Bulanık SWARA ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile İş Değerlemesi

İş değerlemesi, bir kuruluştaki bir işin göreli değerini sistematik olarak belirleme sürecidir. İşletmede yapılmakta olan tüm işlerin değerleri belirlenerek adil ve güvenilebilir bir ücret sisteminin kurulması amaçlanır. Ücret yönetimi, işletmelerin üretimini ve üretkenliğini artıran önemli bir araç olmasının yanında çalışanı işletmeye bağlayan ekonomik bir teşvik yöntemidir. Hem işletmeleri hem de personeli yakından ilgilendiren ücret sisteminin doğru şekilde kurulması, işletmedeki iş değerleme çalışmasının ne kadar efektif kullanıldığına bağlıdır. İş değerlemesi çalışmasında işlerin göreli değerleri, işletme içinde yürütülen tüm işler için belirli faktörler ışığında önem dereceleri açısından karşılaştırılarak belirlenir. Önem derecesi en fazla çıkan iş diğer anlamda işletme amaçlarının gerçekleştirilmesine en fazla katkıyı sağlayan iş diğer işlerden daha önemli kabul edilir ve daha fazla ücretle çalışmasının uygun olduğu kabul edilir. İş değerleme çalışması ısıtma ve soğutma sektöründe uzun yıllardır faaliyet göstermekte olan bir işletmede uygulanmıştır. İşletmede yeni kurulacak montaj hattında görev alacak üç görev tanımı örneklem grubu seçilerek iş değerlemesi çalışması uygulanmıştır. Uygulamada kullanılacak kriterler iş değerlemesi metodu ile belirlenmiş ve kriterlerin birbirleri ile karşılaştırılması Bulanık SWARA ve Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi ile sağlanmıştır. Böylelikle personeller sadece yaptıkları işin dikkate alındığı ve bilimsel verilere dayanan iş değerleme çalışması sonuçlarına göre oluşturulan ücret skalalarına yerleştirilecek; doğru işe doğru ücret politikası hayata geçirilecektir.

Anahtar Kelimeler:

iş değerlemesi, Bulanık AHP, Bulanık SWARA

PDF

___

Ergül, Hüseyin Fazlı (2006), “Kurumlarda Ücret, Ücret Sistemleri Ve Ücret-Başarı İlişkisi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 18, 92-105, Http://Www.E-Sosder.Com (Erişim Tarihi 22.05.2010).
Kurgun, Osman Avşar ve Derya Alimanoğlu Yemişçi (2007), “İş Değerlemede Puanlama Yöntemi ve Büyük Ölçekli Bir Otel İşletmesinde Uygulama” Çimento İşveren Dergisi, Temmuz Sayısı, 4-15.Gemalmaz, O., Analitik İş Değerlendirme Puan Yöntemi, Ankara, MPM Yayınları, No: 318, 1995.
Acar, Ahmet (2007), Ücret Yapısının Oluşturulması, Literatür Yayınları, İstanbul.
Akyıldız, Hüseyin (2001), Ücret Yapısının Oluşumu, Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Yayın No:11, Isparta.
MESS, Metal Sanayii İş Gruplandırma Sistemi, İstanbul, 1996.
Kahya, E., 2002. İş Değerlemesi ve Ücret Sistemi. Eskişehir, 70s. (Yayınlanmamış)
Kahya, Emin (2006), “Metal İş Kolunda Bir İşletme İçin İş Değerleme Sistemi Geliştirilmesi”, Endüstri Mühendisliği Dergisi, Cilt 17, Sayı 4, 2-21.
A. Charnes, W.W. Cooper and R.O. Ferguson, Optimal estimation of executive compensation by linear programming, Management Science 1(1) (1955), 138–151.
J.N.D. Gupta and N.U. Ahmed,Agoal programming approach to job evaluation, Computers and Engineering 14 (1988), 147–152.
[ N.U. Ahmed, An analytic technique to develop factor weights in job evaluation, The Mid-Atlantic Journal of Business 25(5) (1989), 1–6.
Zadeh, Lotfi A. (1965), “Fuzzy Sets.” Information And Control, 8, Pp. 338353.
Günden, Cihat Ve Bülent Miran; (2008), “Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanarak Çiftçi Kararlarının Analizi”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 45(3), Ss. 195-204.
Başkaya, Zehra; (2011), Bulanık Doğrusal Programlama, Birinci Baskı, Bursa: Ekin Yayınevi.
Baykal, Nazife Ve Timur Beyan; (2004), Bulanık Mantık İlke Ve Temelleri, Birinci Baskı, Ankara: Bıçaklar Kitabevi.
Sanchez, J. and Gomez, A. T. (2003), “Applications of Fuzzy Regression in Actuarial Analysis”,The Journal of Risk and Insurance, Vol. 70, No : 4, pp. 665-699.
Zolfani, S. H. ve Saparauskas, J. 2013. New Application of SWARA Method in Prioritizing Sustainability Assessment Indicators of Energy System. Engineering Economics, 24(5), 408–414.
Perçin, S. 2019. An integrated fuzzy SWARA and fuzzy AD approach for outsourcing provider selection, Journal of Manufacturing Technology Management, doi: 10.1108/JMTM-08-2018-0247.
Kiani, R.M., Goh, M. and Zarbakhshnia, N.2017. The International Journal of Advanced Manufacturing Technology, Heidelberg Vol. 91, Iss. 5-8, 2017: 2401-2418 doi:10.1007/s00170-016-9880-x.
Zarbakhshnia N., Soleimani H., Ghaderi H. 2018. Sustainable third-party reverse logistics provider evaluation and selection using fuzzy SWARA and developed fuzzy COPRAS in thepresence of risk criteria Applied Soft Computing Vol.65, 307-319, doi: 10.1016/j.asoc.2018.01.023.
Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., Turskis, Z. 2010. Selection of Rational Dispute Resolution Method by Applying New Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis (Swara). Journal of Business Economics and Management, 11(2), 243–258.
Yazdani, M., Alidoosti, A., & Zavadskas, E. K. (2011). Risk analysis of critical infrastructures using fuzzy COPRAS. Economic Research-Ekonomska İstraživanja, 24(4), 27-40.
Chang, Y. F., Watada, J., & Ishii, H. (2012). A fuzzy MCDM approach to building a model of high performance project team a case study. International Journal of Innovative Computing, Information & Control, 8, 7393-7404.
Büyüközkan, G., Kahraman, C. ve Ruan, D., (2004), “A Fuzzy Multi-Criteria Decision Approach for Software Development Strategy Selection”, International Journal of General Systems, 33 (2-3), pp. 259-280.
Kahraman, C., Cebeci, U. ve Ruan, D.,(2004), “Multi-Attribute Comparison of Catering Service Companies Using Fuzzy AHP: The Case of Turkey” International Journal of Production Economics, 87 , 171-184.
Cheng, J. Z., Chen, P. T. ve Yu, H. C. D., (2004), “ Establishing A MAN Access Strategy for Future Broadband Service: a Fuzzy MCDM Analysis of SONET/SDH and Gigabit Ethernet”, Science Direct.
Buckley, James J.; (1985), "Fuzzy Hierarchical Analysis", Fuzzy Sets And Systems, 17(3), Pp. 233-247.
Göksu, Ali Ve İbrahim Güngör; (2008), “Bulanık Analitik Hiyerarşik Proses Ve Üniversite Tercih Sıralamasında Uygulanması” Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi,13(3), Ss. 1-25.
Gül, M., Çelik, E., Güneri, A. F., Gümüş, A. T., 2012. Simülasyon İle Bütünleşik Çokkriterli Karar Verme: Bir Hastane Acil Departmanı İçin Senaryo Seçimi Uygulanması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi.11 (22), Ss. 1-18.
Akyüz, G., 2012. Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi ile Fabrika İmalat Performansının Ölçümü. Ege Akademik Bakış Dergisi.12(3), ss. 323-338.
Liberatore, MatthewJ., Robert L. NYDICK and Peter M. SANCHEZ (1992), “The Evaluation of Research Papers”, Interfaces, 1992, Vol. 22, No. 2, 92-100.
Dağdeviren, Metin, Diyar Akay ve Mustafa Kurt (2004b), İş Değerlendirme, Faktör Derece Puanlarının belirlenmesinde Hedef Programlama Yönteminin Kullanılması ‟‟ Gazi Üniversitesi Müh. Mim. Fakültesi Dergisi, Cilt 19, No 1, 89-95.