Türkiye- AB Ortaklık Hukukunda Son Gelişmeler: ABAD’ın C-65/16 Sayılı “İstanbul Lojistik Ltd.” Kararı Hakkında Bir Değerlendirme

Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın (ABAD) 19 Ekim 2017 tarihinde verdiği İstanbul Lojistik kararı, siyasi gelişmeler nedeniyle kesintiye uğrayan Gümrük Birliğinin güncellenmesi çalışmalarına yeniden ivme kazandırmak açısından çok önemlidir. Bilindiği üzere Türkiye-AB Ortaklık hukuku, malların, kişilerin ve hizmetlerin serbest dolaşımı alanlarını kapsamaktadır. Ortaklık hukuku Türk kamuoyunda daha çok kişilerin serbest dolaşımı ve vize serbestisi açısından verilen kararlarla bilinmektedir. Özellikle 1987 yılından itibaren Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarının Ortaklık hukukundan kaynaklanan haklarının korunmasına yönelik açılan davalarla elde edilen hukuki kazanımlar, ne yazık ki bir süredir AB’ye üyelik müzakereleri nedeniyle geri plana düşmüş gibi gözükmekteydi. Ancak Divan’ın bu yeni tarihli kararıyla birlikte, Gümrük Birliği ve taşımacılık alanında Türk firmalarının önüne çıkarılan engellerin Ortaklık hukukuna aykırılık teşkil ettiğinin tespiti göstermektedir ki; Ortaklık hukuku Türkiye-AB ilişkileri açısından hala en önemli hukuki dayanağı oluşturmaktadır. Bu çalışmada, ABAD’ın İstanbul Lojistik kararının en önemli noktaları tespit edilerek, Türkiye-AB Ortaklık hukuku açısından hukuki analizi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

AB-Türkiye ortaklık hukuku, Ankara Anlaşması, Katma Protokol, Gümrük Birliği, malların serbest dolaşımı, gümrük vergisine eş etkili önlemler

The latest developments in EU-Turkey Association Law: Review of “Istanbul Lojistik Ltd.„ judgment of the European Court of Justice in case C-65/16

The Istanbul Lojistik judgment by the European Union Court of Justice dated October 17, 2017 was especially significant to revive the process to update the Customs Union disrupted due to political considerations. As is known, the EU-Turkey Association Law covers the free movement of the persons, goods, services. The Association Law is known by the Turkish public opinion with regard to the decisions on the free movement of the persons and visa liberalisation. Due to the negotiation process for the membership of the EU, the legal acquisitions, those were attained through the cases filed since 1987 in order to protect the rights of the Turkish citizens living in Europe, were regrettably disregarded. However the new state of affairs after the recent judgment of the Court resolving that the restrictions on the Turkish firms constituted violations of the Association Law designates the EU-Turkey Association Law as the most important legal basis in the EU-Turkish relations. In this paper, the key aspects of the Istanbul Lojistik judgment of the ECJ will be determined and a legal analysis will be provided in relation with the EU-Turkey Association Law.

Keywords:

EU-Turkey Association Law, Ankara Agreement, Additional Protocol, Customs Union, free movement of goods, charges having equivalent effect to a customs duty,

PDF

___

AKMAN, M. Sait: Türkiye-Avrupa Birliği Gümrük Birliği İlişkisi ve Ortak Dış Ticaret Politikası, (Editörler: AKÇAY, Belgin / AKGÜL AÇIKMEŞE, Sinem: Türkiye-Yarım Asrın Ardından Avrupa Birliği İlişkileri içinde, Ankara, Ocak 2017), s. 283-307.
ARAT, Tuğrul: Avrupa Birliği ile Türkiye Arasındaki İlişkiler ve Gümrük Birliğinin Yeri, AÜHF Dergisi, Cilt: 44, 1995, s. 587-606.
BAYKAL, Sanem: Türkiye-AET Ortaklık Hukuku ve ATAD Kararları Çerçevesinde Katma Protokol’ün 41/1. maddesinde Düzenlenen Standstill Hükmünün Kapsamı ve Yorumu, Avrupa Toplulukları Adalet Divanı ve İngiltere Mahkemelerinin Türk Vatandaşlarının Ülkeye Giriş Koşullarına İlişkin Son Kararı Konferansı, İstanbul: İktisadi Kalkınma Vakfı Yay, 2008.
BİLGİN, A. Aslı: The Dispute Settlement Procedures in the Ankara Agreement: Decision No. 1/95 and the Jurisdiction of the European Court of Justice, (Edit: AKÇAY, Belgin / AKİPEK, Şebnem: Turkey’s Integration into the European Union: Legal Dimension içinde, United Kingdom, 2013), s. 73-93.
CAN, Hacı: Türkiye-Avrupa Topluluğu Ortaklık İlişkisinin Hukuki Çerçevesi, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Güz 2003, Cilt: 3, Sayı: 1, s. 19-43.
CAN, Hacı / ÖZEN, Çınar: Türkiye-Avrupa Topluluğu Ortaklık Hukuku, Ankara, 2005.
CANDAN, Tolga: AB Yargı Düzeninde Önkarar Davası ve Önemi, Prof. Dr. Tuğrul Arat’a Armağan içinde, Yetkin Yayınevi, Şubat 2012, s. 271-288.
CANDAN, Tolga: Malların Serbest Dolaşımı, Lizbon Antlaşması Sonrası Avrupa Birliği, Serbest Dolaşım ve Politikalar içinde (Editör: AKÇAY, Belgin / BAYRAKTAROĞLU ÖZÇELİK, Gülüm), Seçkin Yayıncılık, 2010, s. 13-75.
CENGİZ, Cihangir / KURTBAĞ, Ömer: Türkiye-AB Gümrük Birliğinde Yaşanan Güncel Sorunlar ve Bunlara Olası Çözüm Önerileri, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Kış 2015, Cilt: 6, Sayı: 2, s. 1-33.
GÖÇMEN, İlke: Avrupa Birliği Maddi Hukuku: İç Pazar, Seçkin Yay., Eylül 2017.
GÖÇMEN, İlke: To Visa or Not to Visa: That Is the (Only) Question, or Is It? - Case C-228/06, Mehmet Soysal and Ibrahim Savatli v. Bundesrepublik Deutschland, Legal Issues of Economic Integration, 2010, s. 149-162.
GÖÇMEN, İlke: Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Hukuki Çerçevesi: Maddi Boyut, (Editörler: AKÇAY, Belgin / AKGÜL AÇIKMEŞE, Sinem: Türkiye-Yarım Asrın Ardından Avrupa Birliği İlişkileri içinde, Ankara, Ocak 2017), s. 117-139.
GRABITZ, Eberhard / VOSS, Reimer: Artikel 12, (GRABITZ, Eberhard / HILF, Meinhard (Hrsg.)), Kommentar zur Europäischen Union, Loseblattsammlung, Münih: 1999.
GÜNUĞUR, Haluk: Ankara Anlaşmasının Hukuki Çerçevesi ve Uygulanması, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1992, Cilt: 8, Sayı: 1, s. 241-258.
KABAALİOĞLU, A. Haluk: The Customs Union: A Final Step Before Turkey’s Accession To The European Union?, Marmara Journal Of European Studies, 1998, Cilt: 6, Sayı: 1, s. 113-140.
KARLUK, Rıdvan: Avrupa Birliği ve Türkiye, Beta, 9. Baskı, 2007.
LASOK, Dominik: The Ankara Agreement: Principles and Interpretation, Avrupa Araştırmaları Dergisi, Marmara Üniversitesi AT Enstitüsü, 1991, Cilt: 1, Sayı: 1-2, s. 27-47.
LECHELER, Helmut: Einführung in das Europarecht, Münih, C.H. Beck, 2003.
NURAY, Haluk: Uluslararası Taşımacılık Sektörümüz AB’de Adalet Arıyor, İktisadi Kalkınma Vakfı E-Bülteni, 1-15 Şubat 2018.
ÖZKAN, Işıl: Türk Vatandaşlarının Avrupa Ülkelerine Giriş Hakkı ve Vize Sorunu, DEÜHFD, Cilt: 9, Özel Sayı: 2007, s. 409-446.
PINAR, Hamdi: Hizmetin Serbest Dolaşımı Kapsamında Türk Vatandaşları İçin Vizesiz Avrupa, Gazi HFD, C. XIII, 2009, s. 77-113.
RENÇBER, Kamuran: Türkiye-AB İlişkileri, Genişletilmiş 3. Baskı, Bursa, 2009.
TEZCAN, Ercüment: Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın Demirkan Kararı ve Türk Vatandaşlarının AB Üyesi Ülkelerde Hizmet Alımı, bilig- Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, Yaz 2016, Sayı: 78, s. 37-70.
TEZCAN, Ercüment: Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Hukuki Çerçevesi: Kurumsal Boyut, (Editörler: AKÇAY, Belgin / AKGÜL AÇIKMEŞE, Sinem: Türkiye-Yarım Asrın Ardından Avrupa Birliği İlişkileri içinde, Ankara, Ocak 2017), s. 83-115.
VURAL, Belkıs: C-221/11 Sayılı 24 Eylül 2013 Tarihli Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın ‘Leyla Ecem Demirkan Federal Almanya Cumhuriyeti’ne Karşı’ Kararı, Türkçe Çevirisi, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 2014/2, s. 415-429.