Yetiştirme Sistemlerinin Kurak Şartlarda Buğdayın Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi

Bu çalışma toprak ve ürün sürdürülebilirliğinin önemi ve gerekliliği göz önünde bulundurularak, en uygun ekim sistemini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Deneme, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlı olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, biyolojik verim, tane verim, hasat indeksi, m2’deki başak sayısı, başak uzunluğu, başakçık sayısı, başakta tane ağırlığı, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı, CM1000, YAİ ve nem parametreleri bakımından ekim yöntemleri arasında farklılıklar istatistiki olarak önemli, NDVI, bitki sıcaklığı, protein, karbonhidrat, yağ, nem ve glüten içeriği parametreleri bakımından önemsiz bulunmuştur. Tane veriminin ekim yöntemlerinden etkilendiği ve tane veriminin sırta ekimde 226 kg/da, düz ekimde ise 158,5 kg/da olduğu saptanmıştır. Sırta ekim sisteminde bitkilerin kuraklığa bağlı olarak azalan hava nemini daha iyi kullandığı ve bunu bitki boyu değerlerine yansıttığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yetiştirme sistemleri, Buğday, Sırt ekim, Düz ekim, Tane verimi

The Impact of Cultivation Systems on Yield and Quality Characteristics of Wheat in Drought Conditions

This study was conducted to determine the best method of sowing wheat by measuring yield and quality parameters, while also considering how important it is for the soil and product to be sustainable. The experiment was set up in randomized complete block design with 4 replications. In the study, the differences between the two sowing methods were significant for plant height, biological yield, yield, harvest index, number of spikes m2, spike length, spikelet number, grain weight spike-1, number of grains spike-1, thousand seed weight, CM1000, LAI and seed moisture NDVI, plant temperature, protein, carbohydrate, fat, moisture, and gluten content parameters of differences were no significant. The grain yield was determined to be affected by the sowing methods, and the grain yield ranged from 1585 kg/ha in flat sowing method to 2260 kg/ha at bed sowing method. The bed planting method, it has been observed, produces better use of the dwindling air humidity brought on by precipitation, and the plant height values reflect this.

Keywords:

Cultivation systems, Wheat, Bed sowing, Flat sowing, Yield,

PDF

___

A. A. Levy and M. Feldman, “Evolution and origin of bread wheat ” . The Plant Cell, Pages 2549–2567, 2022.
Temel Beslenme. (2017). Erişim tarihi: 25.10.2022. [Online]. https://www.tbv.com.tr/
Tarım Ürünleri Piyasaları. (2021). Erişim tarihi: 25.10.2022. [Online]. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/.
Z. Ma, J. Chen, X. Lyu, L. Liu and K. H. M. Siddiquee, “ Distribution of soil carbon and grain yield of spring wheat under a permanent raised bed planting system in an arid area of northwest China ”. Soil & Tillage Research, vol. 163, pp. 274–281, 2016.
X. Zhang, L. Ma, F. S. Gilliam, Q. Wang and C. Li, “Effects of raised-bed planting for enhanced summer maize yield on rhizosphere soil microbial functional groups and enzyme activity in Henan Province, China”. Field Crops Research, vol. 130, pp. 28-37, 2012.
F. Wang, Z. He, K. Sayre, S. Li, J. Si, B. Feng, L. Kong, “Wheat cropping systems and technologies in China ”. F. Crop. Res., vol. 111, pp. 181–188, 2009.
B. Govaerts, K. D. Sayre, J. M. Ceballos-Ramirez, M. L. Luna-Guido, A. Limon-Ortega, J. Deckers, L. Dendooven, “Conventionally tilled and permanent raised beds with different crop residue management: effects on soil c and n dynamics”. Plant Soil, vol. 280, pp. 143–155, 2006.
J. C. Zadoks, T. T. Chang and C. F. Konzak. “A decimal code for the growth stages of cereals”. Weed Research, vol. 14, no. 6, pp. 415-421, 1974.
M. Yıldırım, C. Akıncı, ve Ö. Albayrak, “Sırta ekim sisteminde bazı makarnalık buğday genotiplerinin verim ve verim bileşenleri yönünden değerlendirilmesi”. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, 8-14 Eylül 2013, Konya, Türkiye, Cilt I., s. 776-781.
S. Aykanat, H. A. Karaağaç, H. Barut, ve U. Sevilmiş, “Farklı toprak işleme ve ekim yöntemlerinin buğdayda bazı agronomik özellikler üzerine etkisi”. International Journal of Eastern Mediterranean Agricultural Research, vol. 2, no. 2, s. 136-144, 2019.
S. Ismail, A. Thabet, A. El-Al, and A. I. Omara, “Comparatıve effects of raısed bed and tradıtıonal flat basın on wheat yıeld and water productıvıty under Egyptıan condıtıons”. Misr Journal Of Agricultural Engineering, vol.38, no. 4, pp. 293-308, 2021.
L. Yorulmaz ve C. Akıncı, “Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) genotiplerinin sırta ekim sisteminde morfolojik, fizyolojik, verim ve kalite yönünden incelenmesi”. MAS Journal of Applied Sciences, vol. 7, no. 2, s. 326-336, 2022.
S. Süzer ve L. Demir, “Sırta ekim sisteminde buğdayda (Triticum aestivum L.) en uygun ekim normunun belirlenmesi”. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, vol. 8, no. 4, s. 387-392, 2012.
E. Akan, N. E. Ünsal ve A. S. Ünsal, “Kuru koşullarda durum buğday çeşitlerinin verim ve kalitelerini etkileyen önemli parametrelerin belirlenmesi”. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, vol. 5, no. 1, s. 246-256, 2021.
Y. Cauderon and M. Bernard, “Yield improvement from (8x X 6x) crosses, and genetic and cytoplasmic diversification in triticale”. Hodowla Roslin, Aklimatyzacja i Nasiennictwo, vol. 24, no. 4, s. 329-338, 1980.
P. Aquino, “The adoption of bed planting of wheat in the Yaqui Valley, Sonora, Mexico”. CIMMYT, 1998.
A. Razaq, M. J. Khan, T. Sarwar and M. J. Khan, “Influence of deficit irrigation, sowing methods and mulching on yield components and yield of wheat in semiarid environment”. Pakistan J. Bot., vol. 51, pp. 553-560, 2019.
M. C. Ertekin, “Sırta ekim yönteminde farklı tohum sıklıklarının makarnalık buğdayın (Triticum durum L.) verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Fen Bilimleri Enstitüsü, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, 2011.
E. Kekeçdil, ‘‘Bazı makarnalık buğday ve aegilops tauschıı melezlerinden elde edilmiş sentetik buğdayların tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma’’, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, 2017.
A. A. Leilah and S. A. Al-Khateeb, “Statistical analysis of wheat yield under drought conditions”. Journal of Arid environments, vol. 61, no. 3, pp. 483-496, 2005.
M. M. Hossain, A. Hossain, M. A. Alam, A. E. L. Sabagh, K. F. I. Murad, M. M. Haque and S. Das, “Evaluation of fifty irrigated spring wheat genotypes grown under late sown heat stress condition in multiple environments of Bangladesh”. Fresen. Environ. Bull, vol. 27, pp. 5993-6004, 2018.
R. B. Austin, J. Bingham, R. D. Blackwell, L. T. Evans, M. A. Ford, C. L. Morgan, and M. Taylor, “Genetic improvements in winter wheat yields since 1900 and associated physiological changes”. The journal of agricultural science, vol. 94, no. 3, pp. 675-689, 1980.
C. L. Wiegand, A. J. Richardson, D. E. Escobar and A. H. Gerbermann, “Vegetation indices in crop assessments”. Remote sensing of Environment, vol. 35, no. 2-3, pp. 105-119, 1991.
M. P. Reynolds, S. Rajaram and K. D. Sayre, “Physiological and genetic changes of irrigated wheat in the post green revolution period and approaches for meeting projected global demand”. Crop Science, vol. 39, pp. 1611-1621, 1999.
M. Yıldırım and C. Barutçular, “Heat stress adaptatıon ın wheat through phenotypıng”. Theoretıcal And Practıcal New Approaches In Cereal Scıence And Technology, 25, 2021.
F. Kızılgeçi and M. Yıldırım, “The possıbılıty to use three portable chlorophyll meters to estımate graın yıeld ın raın-fed condıtıons”. 3. Internatıonal Afrıcan Conference on Current Studıes, 2021
S. Öz, “Balıkesir ili Bandırma yöresinde ekilen ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinin bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Anabilim Dalı, Bursa Uludağ Üniversitesi, 2022.
W. Yan, L. A. Hunt, Q. Sheng, and Z. Szlavnics, “Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on GGE biplot”. Crop Science, vol. 40, pp. 597– 605, 2000.