Sevda KILINÇ, Şehmus ATAKUL, Şerif KAHRAMAN

Diyarbakır Şartlarında Bazı Kendilenmiş Mısır Hatlarının Değerlendirilmesi

Bu çalışma, ülkesel mısır entegre ürün yönetimi projesi bölge verim ve adaptasyon çalışmaları kapsamında geliştirilen mısır genotiplerinin performanslarının değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Denemede 164 kendilenmiş mısır hattı ve 5 şahit çeşit 13 x 13 latis deneme deseninde 2 sıralı ve 2 tekerrürlü olarak 2013 yılında, Diyarbakır’da gözlem bahçesi denemesine alınmıştır. Deneme 2 sıra olarak hasat edilmiştir. Denemede; bitki boyu (264.8-353.8 cm), ilk koçan yüksekliği (103.5-152.3 cm), tepe püskülü çıkarma süresi (66.0-73.0 gün), tane/koçan oranı (%74.9-89.0) ve tane verimi (556-1391 kg/da) arasında değişmiştir. Denemede verim ortalaması 835 kg/da olmuştur. Sonuç olarak Diyarbakır ana ürün koşullarında 21 hat çeşit ortalamalarını geçmiştir.

Evaluation of Some Inbred Corn Lines in Diyarbakır Conditions

This study was carried out to monitor the performance of corn genotypes developed in the scope of the researches for regional yield and adaptation of national corn integrated crop management. In this experiment, 164 testcross varieties and 5 control varieties included for observation garden trials of Diyarbakır in 2013 by 13x13 lattice experimental design with 2 rows and 2 replications. Trial was harvested as two rows. According to the findings of experiment; plant height ranged (264.8-353.8 cm), first ear height (103.5-152.3 cm), tasseling period (66.0-73.0 day), grain/ear ratio (74.9-89.0%) and grain yield (556-1391 kg/da). The average yield in the experiment was 835 kg/da. As a result, in Diyarbakır's main product conditions, 21 lines exceeded the variety averages.

Keywords:

Adaptation Plant height, Correlation, Grain yield,

PDF

___

E. Kün, Sıcak İklim Tahılları, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 953, Ankara, 1985.
FAO, (2018). Erişim Tarihi: 03.09.2020. [Online]. www. fao.org/faostat/en/#data/QC
TUİK, 2019. Erişim Tarihi: 03.09.2020. [Online]. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92 &locale=tr.
İ. Gül, C. Akıncı ve H. Baytekin, Diyarbakır Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinde Verim ve Bazı Tarımsal Karakterler ile Karakterler Arasındaki İlişkilerin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol. 2, no. 3, s. 31-40, 1998.
M. Kalkan, Farklı Olum Grupları ve Hasat Tarihlerinde Verim, Verim Öğeleri ile Besin Değerleri ve Aflatoksin Düzeylerinin Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya, 2008.
S. Soylu, H. Akman ve B. Gürbüz, Konya Sarayönü Koşullarında Tane Mısır Yetiştiriciliği Üzerine Bir Araştırma, Ülkesel Tahıl Sempozyumu, (2008) 776-781. 2-5 Haziran, Konya/Türkiye.
A. Çetin, Mısırda Verim ve Verim Unsurları Yönüyle Genotip X Cevre İnteraksiyonunun Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya, 2009.
B. Özsisli, Kahramanmaraş Koşullarında Birinci ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Farklı Mısır Çeşitlerinde Verim Ve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, 2010.
G. Özcan, M. Tezel, A. Güneş, Ş. Işık, Ş. Aksoyak, B. Sade, Yeni Geliştirilen Bazı Mısır Genotiplerinin Konya Şartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi. Türkiye 10. Tarla Bitkileri Kongresi, (2013) Cilt 1, 654-659, 10-13 Eylül, Konya, Türkiye.
H. M. Şanlı, Kendilenmiş Atdişi Mısır (Zea Mays İndentata Sturt.) Hattının Diallel Melezlerinde Bazı Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Kalıtımı, Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Konya, 2013.
Ş. Kahraman, Ş. Atakul, S. Kılınç, Tek melez mısır genotiplerinin Diyarbakır şartlarındaki performanslarının belirlenmesi, DUFED, vol. 4, no. 2, s. 77-82, 2015.
Ş. Kahraman, Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Tane Mısır Tarımında Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özellikler Üzerine Araştırmalar, Doktora tezi, Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Diyarbakır, 2016.
N. Acar, M. F. Yılmaz, R. Kara, Kahramanmaraş Koşullarına Uygun Tane Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinin Belirlenmesi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26 (Özel Sayı), s. 80−85, 2017.
Ş. Kahraman, Ş. Atakul, S. Kılınç, Aday Hibrit Mısır Genotiplerinin Diyarbakır Ana Ürün Koşullarında Adaptasyonlarının Belirlenmesi, Tarla Bitkileri Merkez Araş. Ens. Dergisi, vol. 26, no. 2, s.153-160, 2017.
S. Kılınç, Ç. Karademir, Z.Ö. Ekin, Bazı Mısır (Zea mays L.) Çeşitlerinde Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi, KSÜ Tar. Doğa Dergisi, vol. 21, no. 6, s.809-816, 2018, DOI:10.18016/ksutarimdoga.vi.463813.
İ. Gür, B. Kara, Performances of some hybrid dent corn cultivars (Zea mays indentata Sturt) in Trabzon ecological conditions. BSJ Agri, vol. 2, no. 2, pp. 103-108, 2019.
Anonim, (2013). Available: Diyarbakır Meteoroloji Müdürlüğü Kayıtları.