Türkiye'de ve Romanya'da Okutulan Ana Dili Türkçe Ders Kitaplarının Değer İletimi Açısından Karşılaştırılması

Özet- Değerler eğitimine yönelik olarak yapılan bu çalışmanın amacı, Türk Millî Eğitim Bakanlığı Yayınevi ile Romen Eğitim, Araştırma, Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınevine ait ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf ana dili Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinde yer alan ulusal ve evrensel değerlerin dağılımını belirlemek ve bu açıdan iki ülke arasında bir kıyaslama yapmaktır. Betimsel doküman incelemelerine dayanan bu araştırmada, ni- tel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmış, örneklem grubundaki okuma metinleri, Değerler Tespit Formu na (DTF) göre incelenmiştir. Çalışmada, Romanya ve Türkiyede okutulan Türkçe ders kitaplarında özellikle ulusal değerlerin dağılımında benzerlik olduğu göze çarpmaktadır. Romanyada okutulan 8. sınıf ders kitabının ulusal değer iletimi açısından etkili olmadığı, Türkiyede ise incelenen metinlerin değer iletimi açısından dengeli bir görünüm arz etmediği ve titizlikle seçilmediği saptanmıştır. Bu sonuçlara dayanarak, her iki ülkenin Türkçe Dersi Öğretim Programlarında hangi ulusal

Comparision of Turkish Language Textbooks for Natives in Turkey and in Romania according to Val- ue Education

___

  • Aydın, M. Z. ve Akyol Gürler, Ş. (2014). Okulda Değerler Eğitimi Yöntemler Etkin- likler Kaynaklar. Ankara: Nobel. Balcı, M. (2014). Değerleri Yaşatmak. İstanbul: Ensar. Beill, B. (2003). İyi Çocuk, Zor Çocuk. Doğru Davranışlar Çocuklara Nasıl Kazan- dırılır? (C. Yorulmaz, Çev.). Ankara: Arkadaş. Belet, D. ve Deveci, H. (2008). Türkçe Ders Kitaplarının Değerler Bakımından İn- celenmesi. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu: 2-4 Mayıs 2008, Çanakkale: On Sekiz Mart Üniversitesi. Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal. Bölükbaş, F. ve Keskin, F. (2010). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Metinle- rin Kültür Aktarımındaki İşlevi. Turkish Studies, 5(4), 221-235. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. Kılıç, A., Özcan, E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (8. bs.). Ankara: Pegem Akademi. Çelikpazu, E. E. ve Aktaş, E. (2011). MEB 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Değer İletimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies, 6(2), 413-424. Demir, A. ve Açık, F. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kültür- lerarası Yaklaşım ve Seçilecek Metinlerde Bulunması Gereken Özellikler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 30, 51-72. Demir, T. (2012). İlköğretim Sekizinci Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Hikâye Metinlerinde Yer Alan Değer Unsurlarının Eşdizimsel Örüntülemeler Açı- sından Görünümleri. Turkish Studies, 7(2), 1063-1078. Doğan, B. ve Gülüşen, A. (2011). Türkçe Ders Kitaplarındaki (6–8) Metinlerin De- ğerler Bakımından İncelenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2). Drake, C. (2007). The Importance of A Values-based Learning Environment. Eri- şim: 11.07.2014,http://www.livingvalues.net/reference/docspdf/Drake_ JME_Moral_Ed_Day_2007.pdf. Ekiz, D. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı. Hawkes, N. (2009). What is Values-based Education. Erişim: 11.07.2014, http:// www.values-education.com/downloads/what_is.pdf. İmamaoğlu, E. O. ve Aygün-Karakitapoğlu, Z. (1999). 1970’lerden 1990’lara De- ğerler: Üniversite Düzeyinde Gözlenen Zaman, Kuşak ve Cinsiyet Farklılık- ları. Türk Psikoloji Dergisi, 14(44), 1-22. Kalfa, M. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Sözlü Kültür Unsurlarının Kul- lanımı. Millî Folklor, 97, 167-177. Kaygana, M., Yapıcı, Ş. ve Aytan, T. (2013). Türkçe Ders Kitaplarında Değer Eğiti- mi. International Journal of Social Science, 6(7), 657-669. MEB. (2005). Sosyal Bilgiler Dersi (6 ve 7. sınıflar) Öğretim Programı. Erişim: 14.06.2014, http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB. MEB. (2007). Ders Kitapları ile Eğitim Araçlarının İncelenmesi ve Değerlendi- rilmesine İlişkin Yönerge. Erişim: 10.03.2005, http://mevzuat.meb.gov.tr/ html/2589_0.html MEB. (2012). İlköğretim Türkçe 6 Ders Kitabı. Ankara: MEB. MEB. (2012). İlköğretim Türkçe 7 Ders Kitabı. Ankara: MEB. MEB. (2012). İlköğretim Türkçe 8 Ders Kitabı. Ankara: MEB. MEB. (2013). Eğitimde Değerler Eğitimi Projesi (EDEP). Erişim: 14.06.2014, http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/16/14/749630/icerikler/nicin- degerler-egitimi_1057891.html MEB. 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu. Erişim: 08.03.2015, http://mevzuat. meb.gov.tr/html/temkanun_0/temelkanun_0.html Memedemin, U. E. ve Cartali B. B. (2005). Türk Dili ve Edebiyat Dersleri VIII. Sınıf. Bucureşti: Editura Didactica şi Pedagogica, R. A. Ministerul Educației și Cercetării Științifice. Aplicare Legea Educației Naționale. Erişim: 08.02.2014, www.edu.ro Ministerul Educației și Cercetării Științifice. Curriculum Gimnazial. Erişim: 08.02.2014, http://curriculum2009.edu.ro/Ciclul_gimnazial/Limba_si_co- municare.zip Morsümbül, Ş. (2014). Kültürel Değerlerin Üç Kuşak Arasındaki Değişimi Üzerine Bir İnceleme: Ankara Örneği. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 21, 137-160. Mustafa, A. M. ve Ali, C. A. N. (2004). Türk Dili ve Edebiyat Dersleri VI. Sınıf. Bucureşti: Editura Didactica şi Pedagogica, R. A. Mustafa, A. M. ve Ali, C. A. N. (2005). Türk Dili ve Edebiyat Dersleri VII. Sınıf. Bucureşti: Editura Didactica şi Pedagogica, R. A. Okur, A. ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kültürel Ögelerin Aktarımı: İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Örneği. Internatio- nal Journal of Social Science. 6(2), 1619-1640. Ökten, C. E. ve Kavanoz, S. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimini He- defleyen Ders Kitaplarında Kültür Aktarımı. Turkish Studies, 9(3), 845-862. Özdemir, C. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Ders Malzemelerinin Önemi ve İşlevsel Ders Malzemelerinin Nitelikleri. Turkish Studies, 8(1), 2049- 2056. Özdemir, M. (2009). Sosyal Bilgiler Öğretimi Programı ve Değerlendirilmesi. M. Safran (Ed.). Ankara: Pegem Akademi. Rassin, R. N. Michal (2010). Values Grading Among Nursing Students-Differences Between the Ethnic Groups, Nurse Education Today, 30(5), 458-463. Schwartz, S. H. ve Bilsky, W. (1987). Toward a Universal Psychological Structure of Human Values. Journal of Personality and Social Psychology, 53(3), 550- 562. Susar Kırmızı, F. (2014). 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Metinlerinde Yer Alan Değer- ler. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 217-259. Şahin, Ç. (2013). Verilerin Analizi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2. bs.). Ankara: Nobel. Şen, Ü. (2007). Milli Eğitim Bakanlığının 2005 Yılında Tavsiye Ettiği 100 Temel Eser Yoluyla Türkçe Eğitiminde Değer Öğretimi Üzerine Bir Araştırma. Ya- yımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ens- titüsü, Ankara. Şen, Ü. (2008). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin İlettiği Değer- ler Açısından İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(5), 763-779. TDK. (2005). Güncel Türkçe Sözlük. Erişim: 8.04.2014, http://tdkterim.gov.tr Tillman, D. ve Hsu, D. (2000). Living Values Activities for Children Ages. 3-7 De- erfield, FL: HCI. Tural, S. (1992). Kültürel Kimlik Üzerine Düşünceler. Ankara: Ecdad. Tüm, G. ve Sarkmaz, Ö. (2012). Yabancı Dil Türkçe Ders Kitaplarında Kültürel Ögelerin Yeri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 448-459. Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2014). Değerli Bir Kavram Olarak ‘Değer ve Değerler Eğitimi’. Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi. Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2014). Değerler Eğitimi. (2. bs.) Ankara: Pegem Aka- demi. UNESCO. (2010). Living Values Education. Erişim: 03.06.2014, http://www.unes- co.org/education/tlsf/mods/theme_d/mod22.html Uyguç, N. (2003). Cinsiyet, Bireysel Değerler ve Meslek Seçimi. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 18(1), 93-103. Yaman, H., Taflan, S. ve Çolak, S. (2009). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 107-120. Yeşil, R. (2013). Nicel ve Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. bs.). Ankara: Seçkin. Yıldız, M., Dilmaz, B. ve Deniz, M. E. (2013). Öğretmen Adaylarının Sahip Ol- dukları Değerler ile Benlik Saygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İl- köğretim Online, 12(3), 740-748, http://ilkogretim-online.org.tr Yılmaz, K. (2008). Eğitim Yönetiminde Değerler. Ankara: Pegem Akademi.