Mustafa Yavuz, Bülent DİLMAÇ, Deniz DERİNBAY

Okul Yöneticilerinin ve Öğretmenlerin Sahip Oldukları Değerlerin Demografik Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi

Öz Bu araştırmanın amacı, okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin sahip oldukları değerlerin farklı değişkenler açısından incelemektir. Bu araştırma genel tarama modelinin bir alt türü olan ilişkisel tarama modelidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Schwartz Değerler ölçeği ve araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmada, analiz teknikleri bağlamında, bağımsız grup t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, cinsiyet açısından değerler ölçeğinin geleneksellik ve uyum alt boyutlarında bir farklılaşma vardır. Öğrenim durumunda ise, değerler ölçeğinin güç, uyarılma ve güvenlik alt boyutlarında farklılaşmanın olduğu görülmektedir. Kıdem değişkeninde ise, değerler ölçeğinin uyarılma ve öz yönetim alt boyutlarında bir farklılaşma söz konusudur. Yapılan görev bağlamında ise, hazcılık alt boyutunda bir farklılık söz konusudur. Branş değişkeninde ise, değerler ölçeğinin güç, başarı, hazcılık, uyarılma, özyönetim, evrensellik, yardımseverlik, geleneksellik ve güvenlik alt boyutlarında bir farklılaşma söz konusu iken, sadece uyum alt boyutunda branşa göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Değer, Okul Yöneticisi, Öğretmen

The Evaluation of Values That School Administrators and Teachers Have in Terms of Demographic Characteristics

Keywords:

Value, School administrators, Teacher,

PDF

___

Akbaba-Altun, S. (2001). Örgüt Sağlığı. Ankara: Nobel Yayınevi.

Akıncı, V. B. (2003). Kurum Kültürü. İstanbul: İletişim.

Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü. Ankara: Ekinoks.

Çelik, V. (2012). Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.

Demirtaş, Z. ve Ekmekyapar, M. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin değerlere dayalı yönetim uygulamalarının okul kültürüne etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 18(4), 523- 544.

Dilmaç, B., Bozgeyikli, H. ve Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen Adaylarının Değer Algılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 69-91.

Huffman, J. (2003). The role of shared values and vision in creating Professional learning communities. NASSP Bulletin, 87(637), 21-34.

Hyde, P., ve Williamson, B. (2000). The importance of organisational values Part 1: Is your organisation value congruent?. Focus on Change Management, 66, 14-18.

Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.

Kunes-Connell, M. V. (1991). Towards an occupational self-esteem model for psychiatric nurses. Dissertation Abstracts International. (UMI No. 9219376)

Kuşdil, M. E. ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk Öğretmenlerinin Değer Yönelimleri ve Schwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 45, 59-76.

Law, L. Y. S., Walker, A. ve Dimmock, C. (2003). The influence of principals’ values on their perception and management of school problems. Journal of Educational Administration, 41(5), 498–523.

Sağnak, M. (2003). İlköğretim Okullarında Görevli Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Değerlere İlişkin Algıları İle Kişisel Değerleri Arasındaki Uyum Düzeyleri. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.

Sagiv, L. (2002). Vocational interests and basic values. Journal of Career Assessment, 10(2), 233–257.

Schwartz, S. H. (2012). An overview of the Schwartz Theory of basic values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1).

Schwartz, S. H. (2006). Basic human values: An overview. The Hebrew University of Jerusalem. (http://segr-did2.fmag.unict.it/Allegati/convegno%207-8-10-05/Schwartzpaper.pdf)

Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values?. Journal of Social Issues, 50(4), 19-45.

Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theory and empirical tests in 20 countries. Advances in experimental social psychology, 25, 1-65.

Schwartz, S. H. ve Boehnke, K. (2004). Evaluating the structure of human values with confirmatory factor analysis. Journal of Research in Personality, 38, 230–255.

Sezgin, F. (2006). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Birey-Örgüt Değer Uyumuna İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(48), 557–583.

Sığrı, Ü., Tabak, A. ve Ercan, Ü. (2009). Kültürel Değerlerin Yönetsel Kapsamda Analizi: Türk Bankacılık Sektörü Uygulaması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-14.

Super, D. E. ve Bohn, M. J. (1970). Occupational psychology. London: Tavistock Publications.

Super, D. E., Starishewsky, R., Martin, N. ve Jordaan, J. P. (1963). Career development: Self-concept theory. New York: College Entrance Examination Board.

Şahin-Fırat, N. (2010). Okul Müdürü ve Öğretmenlerin Okul Kültürü ile Değer Sistemlerine İlişkin Algıları. Eğitim ve Bilim, 35(156), 71-83.

Şişman, M. (2007). Örgütler ve Kültürler. Ankara: Pegem Akademi.

Şişman, M. (1994). Örgüt Kültürü. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.

Taşdan, M. (2010). Türkiye’deki Resmi ve Özel İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Bireysel Değerleri İle Okulun Örgütsel Değerleri Arasındaki Uyum Düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 113-148.

Tinsley, R. (2002). The professional self-esteem of teacher educators in Texas. Dissertation Abstracts International. (UMI No. 3058172).

Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul Hayatında Var Olan Ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259.

Türk Dil Kurumu, (2013). Güncel Türkçe Sözlük.

Yılmaz, K. (2007). İlköğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerinin Değerlere Göre Yönetim İle İlgili Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 639-664.

Yılmaz, E. ve Dilmaç, B. (2011). An analysis of the effect of values to the job satisfaction of teachers. İlköğretimonline Dergisi, 10(1), 303-311.

Yücel, C. ve Karataş, E. (2009). Eğitim Yöneticilerinin Benimsedikleri İş Değerleri. Ege Eğitim Dergisi, 10(2), 70-101.