Rasyonel-İrrasyonel Dikatomik İlişkilendirmeleri- nin Sorunlu Kıldığı Değer Zeminleri

Özet-Bu çalışmada toplumsal yaşamın akılcılaştırılmasından (rasyonalizasyon) kay- naklanan bir ikilemin Türkiye özelindeki izdüşümleri modern metinler bağlamında tartışılmaktadır. Akıldışılık (irrasyonalite), belirli bir tür akılcılaştırmaya aykırı ger- çekleşen her türlü toplumsallığın niteliği olarak alınmaktadır. Tamamlanmamış bir mo- dernlik fikri yerine baştan beri yanlış olan bir modernlik fikrinden hareket edilmektedir. Böylece aydınlanmadan beri Kıta Avrupası kültüründen dünyaya dayatılan bir ikileme değinilmekte ve Türkiye özelindeki bir değerler bağlamında bu ikilemin neden olduğu psikolojik ve toplumsal sorunlara yoğunlaşılmaktadır. Buna elverişli bir dolayım yarat- mak amacıyla tarih dışı bir konumlanmanın aranıldığı bu araştırmada, değerler eğitimi özelinde olmak üzere, modern Türkiyenin düşünsel tarihi ve hâlihazırdaki sorunlar tar- tışmaya açılmaktadır. Bu noktada Türkiyenin mevcut değer sorunları, şizofrenik bir içerimle anlamlandırılmaya çalışılmaktadır. Çünkü bu sorun, metafiziksel bir sorundur ve varlığın anlamlandırıldığı bilgi temelleriyle ilgilidir. Türkçede yapılan düşüncenin içerisinde bulunduğu açmazlar, değerler için hem iletişimsel bir olanaksızlık yarat- makta, hem de öznenin mümkün zihinsel dolayımlarını önceden bu topluma yabancı kavramlara göreli kılmaktadır. Bu durum, metin içerisinde verilen birçok örnekle so- mutlaştırılmakta ve daha sonra bu örnekler düşünsel uygulamalar için kullanılmaktadır. Değerlerle ilgili akla uygunluğun, toplumsal ihtiyaçlara görelilikle anlamlandırıldığı bu

The Problematical Contexts of Moral Issues by Dilemma of Rationality-Irrationality

PDF

___

Akdağ, B. (tarihsiz). Alternatif Eğitim Modelleri. http://www.alternatifegitimder- negi.org.tr/content/-view/126/103/ (erişim tarihi: 14.09.2011) Aristoteles (2009). Nikomakhosa Etik (S. Babür, Çev.). 2. Baskı. Ankara: Bilgesu Yayınları. Atatürk, M. K. (1927). Nutuk. Ankara: Türk Teyyare Cemiyeti. Balaban, R. (1949). Tarih Boyunca Ahlak. İstanbul: Gayret Kitabevi. Baudrillard, J. (2010). Simülakrlar ve Simülasyon (O. Adanır, Çev.). 5. Baskı. An- kara: DoğuBatı Yayınları. Baudrillard, J. (2008). Tüketim Toplumu (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Berkes, N. (2010). Türkiyede Çağdaşlaşma (A. Kuyaş, Çev.). 15. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Bulut, Y. (2004). Oryantalizmin Kısa Tarihi. 2. Basım. İstanbul: Küre Yayınları. Cevizci, A. (2008). Etiğe Giriş. 2. Baskı. İstanbul: Paradigma Yayınları. Cüceloğlu, D. (2000). Anlamlı ve Coşkulu Bir Yaşam İçin Savaşçı. İstanbul: Sistem Yayıncılık. Cüceloğlu, D. (2002). Keşkesiz Bir Yaşam İçin İletişim Donanımları. İstanbul: Remzi Kitabevi. Chalmers, A. (1997). Bilim Dedikleri (H. Arslan, Çev.). 3. Basım. Ankara: Vadi Yayınları. Davison, A. (2002). Türkiyede Sekülarizm ve Modernlik (T. Birkan, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları. Derrida, J. (2010). Gramatoloji (İ. Birkan, Çev.). Ankara: Bilgesu Yayınları. el-Fârâbî, Ebû Nasr (1986). Ârâü Ehlil-Medînetil-Fâdila (yayına hazırlayan: Elbîr Nasrî Nâdir). Beyrut: Dârül-Meşrik. Erdem, H. (2003). Ahlâk Felsefesi. 2. Baskı. Konya: Hü-er Yayınları. Feyerabend, P. (1999a). Yönteme Karşı (E. Başer, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Feyerabend, P. (1999b). Özgür Bir Toplumda Bilim (A. Kardam, Çev.). 2. Basım. İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Foucault, M. (2006). Hapishanenin Doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). 3.Baskı. An- kara: İmge Kitabevi. Foucault, M. (2006). Kelimeler ve Şeyler (M. A. Kılıçbay, Çev.). 3. Basım. Ankara: İmge Kitabevi. Gadamer, H. G. (2009). Hakikat ve Yöntem (H. Arslan ve İ. Yavuzcan, Çev.). İstanbul: Paradigma Yayıncılık. Görgün, T. (2003). Anlam ve Yorum. İstanbul: Gelenek Yayınları. Habermas, J. (2005). Öteki Olmak, Ötekiyle Yaşamak (İ. Aka, Çev.). 3. Baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Heidegger, M. (2008). Varlık ve Zaman (K. H. Ökten, Çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı. Hilav, S. (2011). Tanpınar Üzerine Notlar. http://dipnotkitap.net/ROMAN/Saa- tleri_Ayarlama.htm (erişim tarihi: 18.09.2011) İnam, A. (1997). Nasıl Bir Bilim Düşmanıyım?, Bilim Dedikleri içinde (H. Arslan, Çev.). 3. Baskı. Ankara: Vadi Yayınları. Kara, İ. (2010). Başlıksız Sunum, Türkiyede/Türkçede Felsefe Üzerine Konuşmalar içinde, (yayına hazırlayan: M. Cüneyt Kaya). 2. Baskı. İstanbul: Küre Yayınları. Kili, S. (2003). Atatürk Devrimi. 8. Basım. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Kocabaş, Ş. (2002). Fizik ve Gerçeklik. 2. Basım. İstanbul: Küre Yayınları. Koçak, C. (2011). Geçmişiniz İtinayla Temizlenir. 6. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. Lewis, B. (2009). Modern Türkiyenin Doğuşu (B. B. Turna, Çev.). 3. Baskı. An- kara: Ayrıntı Basımevi. Mardin, Ş. (2002). Türk Modernleşmesi (M. Türköne ve T. Önder, Çev.). 11. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. Maturana, H. B. ve Francisco, G. V. (2010). Bilgi Ağacı (M. Ü. Eriş, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. McIntyre, A. (2001). Erdem Peşinde (M. Özcan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Ocak, A. Y. (2004). Türk Sufiliğine Bakışlar. 7. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları. Ozankaya, Ö. (2002). Cumhuriyet ya da Demokrasi. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı. Özel, İ. (2011). Üç Mesele. İstanbul: Şûle Yayınları. Rawls, J. (2006). Halkların Yasası ve Kamusal Akıl Düşüncesinin Yeniden Ele Alınması (G. Evrin, Çev.). 2. Baskı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Rawls, J. (2007). Siyasal Liberalizm (M. F. Bilgin, Çev.). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Rousseau, J. J. (2010). Toplum Sözleşmesi (V. Günyol, Çev.). 6. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Said, E. (1979). Orientalism. New York: Vintage Books A Division of Random House. Said, E. W. (2000). Şarkiyatçılığı Yeniden Düşünmek, Kış Ruhu içinde (T. Birkan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. Said, E. W. (2009). Başlangıçlar Niyet ve Yöntem (F. B. Aydar, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. Sarup, M. (2004). Post-yapısalcılık ve Postmodernizm (A. Güçlü, Çev.). 2. Basım. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Searle, J. (2005). Toplumsal Gerçekliğin İnşası (M. Macit ve F. Özpilavcı, Çev.). İstanbul: Litera Yayıncılık. Şavkay, T. (2002). Dil Devrimi. İstanbul: Gelenek Yayınları. Shayegan, D. (2010). Yaralı Bilinç (H. Bayrı, Çev.). 6. Basım. İstanbul: Metis Yayınları. Tanpınar, A. H. (1961). Saatleri Ayarlama Enstitüsü. İstanbul: Remzi Kitabevi. Turner, B. S. (2002). Oryantalizm Postmodernizm ve Globalizm (İ. Kapaklıkaya, Çev.). İstanbul: Anka Yayınları. Witgenstein, L. (2007). Felsefi Soruşturmalar (H. Barışcan, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları. Wittgenstein, L. (2008). Önsöz, Tractatus Logico-Philosophicus içinde (O. Aruoba, Çev.). 5. Basım. İstanbul: Metis Yayınları. Yavuz, H. (1999). Rasyonalite, Modernleşme, Oryantalizm ve İslam. 2. Basım. İstanbul: Boyut Yayınları.