İSLÂM İTİKADI VE TÜRK LİSÂNI -MA’RUFTAN İYİLİĞE TÜRKÇE’NİN TEBDÎLİNİN İTİKÂDÎ/KELÂMÎ MANASI-

İnsan için lisân, varlığın ifade vasatı ve vasıtasıdır. Eğer kişinin inancının onun varlık tasavvurunun bir tasviri ve hâsılası olduğu düşünülürse, iman ile lisânın birbirinden ayrı olarak telakki edilemeyeceği kendiliğinden ortaya çıkar. Asıl yükselişini; yazısı, kelimeleri ve sadâsı itibariyle Kur’ân-ı Kerim ve İslâm itikâdı zemininde kazandığı kanaatinde olduğumuz Türkçe’nin son bir asırda ve bilhassa geçen birkaç on yılda yaşadığı değişimin dinî ve itikâdî manasını, ma’ruf ve münker kavramları üzerinden, kelâmî açıdan tahlil etmeyi amaçlıyoruz. Sonuçta lisânın tebdîl ve tahrifi ile din ve hakikatin tebdîl ve tahrifi arasında doğrudan bir irtibat olduğu kanaatine varıyoruz.

Anahtar Kelimeler:

İslâm itikadı, Türkçe, ma’ruf, iyilik, dilde değişim

From Ma’ruf to Iyilik; The Theological Meaning of the Change in Turkish Language

Language is a means and medium for human being for the expression of existence. If one’s belief is considered as a depiction and outcome of his/her own existence, it becomes obvious that faith and language cannot be considered as separate entities. We think that Turkish language has gained its rise on the basis of the written form, words and sound of Qur’an and of the Islamic creed. Thus, our main aim in this article is to analyse the religious and theological meaning of the change, which Turkish language has experienced within the last century, especially within the last decades, from the point of theology of Islam (Kalâm). As a result, we come to the conclusion that there is a direct connection between the change and alteration of a language, and those of the truth.

Keywords:

Islamic creed, turkish language, ma’ruf, iyilik, Change in Language,

PDF

___

Altaytaş, Muhammet, “İslam İnancı Açısından Çağımızda İnsanın Kade-‐‑ ri ve Özgürlüğü Meselesine Bir Bakış”, Kelam Araştırmaları Dergisi, 13:1 (2015), s. 23-‐‑59.
Asmaî, Yazımız, İstanbul 2014.
Ateş, Süleyman, Kur’ân-‐‑ı Kerim ve Cümle Meâli, İstanbul ts..
Ayıntâbî Mehmed Efendi, Tefsir-‐‑i Tibyân, İstanbul 1320.
Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Lugatı, İstanbul 2005.
Banarlı, Nihad Sami, “Kur’ân-‐‑ı Kerim ve Türkçe Kur’ân” , İslâm Medeniyeti Dergisi, yıl 1, sayı 5, İstanul 1967.
Banarlı, Nihad Sami, Türkçenin Sırları, İstanbul 2014.
Çağrıcı,Mustafa, “Emir bi’l-‐‑ma’rûf nehiy ani’l-‐‑münker”, DİA, c. XI, İs-‐‑ tanbul 1995, s. 138-‐‑141.
Çelebi, İlyas, “Hüsün ve Kubuh”, DİA, c. XIX, İstanbul 1999, s. 59-‐‑63.
Develi, Hayati, Osmanlı’nın Dili, İstanbul 2010.
Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-‐‑Türkçe Lûgat, Ankara 2008.
Ebû Hilâl el-‐‑Askerî, el-‐‑Furûk el-‐‑luğa, trc. Veysel Aydoğan, İstanbul 2009.
Ebû Mansûr el-‐‑Matüridî, Kitabu’t-‐‑Tevhîd, trc. Bekir Topaloğlu, Ankara 2002, s. 493.
Ebû Mansûr el-‐‑Mâtürîdî, Te’vilâtü ehli’s-‐‑Sünne, thk, Mecdî Bâsellûm, Beyrut 2005.
Ersoy, M. Akif, Safahat, haz. M. Ertuğurul Düzdağ, İstanbul 1999.
Fındıkoğlu, Ziyaeddin Fahri, “Türk Hukuk Tarihinde Namık Kemal”, Hukuk Fakültesi Mecmuası, sayı 13, ty.
Giridî Ahmed Sâkî, “Tükçemiz”, Edebiyât-‐‑ı Umûmiye Mecmuası, c. I, sayı 18, Yıl 1917.
Heidegger, M., “Hümanizm Üzerine Mektup”, Hümanizmin Özü, çev. Ahmet Aydoğan, İstanbul 2002.
İsmail Ferruh Efendi, Tefsir-‐‑i Mevâkib, İstanbul 1320.
İsmail Hakkı Bursevî, Kitabu’l-‐‑Furûk, trc. Ömer Aydın, İstanbul 2011.
Kara, İsmail, Bir Felsefe Dili Kurmak, İstanbul 2001.
Karal, Enver Ziya, “Osmanlı Tarihinde Türk Dili Sorunu”, Bilim Kültür ve Öğretim Dili Olarak Türkçe, Haz. Türk Tarih Kurumu, Ankara 2001içinde.
Lewis, Geoffrey, Trajik Başarı, Türk Dil Reformu, İstanbul 2007.
Muhammed el-‐‑Cevvâdî, “Güncel Arapça’da Kullanılmayan Kur’ân Ke-‐‑ limeleri”, çev, Mustafa Şentürk, Gümüşhane Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 3, s. 6, 2014/3, s. 223-‐‑257
Muhammed Fuad Abdulbâki, el-‐‑Mu’cemu’l-‐‑Müfehres li elfâzi’l-‐‑Kur’ân-‐‑ı Kerim, Kâhire 1364.
Mukatil b. Süleyman, el-‐‑eşbah ve’n-‐‑nezâir fi’l-‐‑Kur’âni’l-‐‑Kerim, trc. Beşir Er-‐‑ yarsoy, İstanbul 2004.
Mukâtil b. Süleyman, Tefsir-‐‑i Kebir, trc. Beşir Eryarsoy, İstanbul 2006.
Mütercim Asım Efendi, Kâmûsu’l-‐‑muhît tercümesi, haz. M. Koç, E. Tanrıverdi, İstanbul 2013.
Orwell, George, Bindokuzyüzseksendört, (trc. Haldun Derin), Ankara 1985.
Özel, İsmet, “Mukaddimeye Tekâddüm Eden”, Türkün Dili Kur’ân Sözü, İstanbul 2003 içinde.
Özel, İsmet, “Mukaddimeye Tekaddüm Edenin İkincisi”, haz. Muammer
Parlar, vd., Türkün Dili Kur’ân Sözü, İstanbul 2003 içinde.
Paine, Thomas, Age of Reason. (www.constitution.org/tp/agereason.txt)
Parlar, Muammer, Rasûlü Ekrem Söyledi İşiten Türk Oldu, İstanbul 2015.
Parlar, Muammer, vd. (haz.) Türkün Dili Kur’ân Sözü, İstanbul 2003.
Râğıb el-‐‑İsfahânî, el-‐‑Müfredât fî garîbi’l-‐‑Kur’ân, Beyrut 2005.
Redhause, J. W., An English and Turkish Dictionary, London 1856.
Taberî, Câmiü'ʹl-‐‑beyân fî tefsiri'ʹl-‐‑Kur'ʹân, Beyrut 2005.
TDK, Türkçe Sözlük, haz., Hasan Eren vd. Ankara 1988.
Toksarı, Ali, “Birr” md., DİA, c. VI, İstanbul 1992, s. 204.