Bu çalışmanın amacı, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin İmam Hatip Lisesi, İmam Hatip Lisesi meslek dersi öğretmeni ve İmam Hatip Lisesi idaresine ilişkin algılarını metaforlar yoluyla tespit etmektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik (olgubilim) desende tasarlanmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında 5 farklı İmam Hatip Lisesinde 9. ve 12. sınıfta öğrenim gören 412 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri katılımcıların, “İmam Hatip Lisesi…gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi Meslek dersi öğretmeni… gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi idaresi…gibidir; çünkü…” cümlelerini tamamlamaları yoluyla toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde tümevarımcı içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi sonucu oluşturulan temalar/kategoriler SPSS programında frekans, yüzde ve çapraz tablo olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, öğrencilerin “imam hatip lisesi” ile “imam hatip lisesi meslek dersleri öğretmenlerine” ilişkin algılarının olumlu olduğu, fakat İmam Hatip Lisesi idarecilerine ilişkin algılarının ise olumsuz olduğu belirlenmiştir. Bunun yanında erkek öğrencilerin, imam hatip ortaokulundan mezun öğrencilerin ve 9. Sınıf öğrencilerinin metaforik algılarının daha olumlu olduğu görülmüştür.Özet: Bu çalışmanın temel amacı, İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin İmam Hatip Lisesi, İmam Hatip Lisesi meslek dersi öğretmeni ve İmam Hatip Lisesi idaresine ilişkin algılarını metaforlar yoluyla tespit etmektir. Türk eğitim sistemi içerisinde yer alan İmam Hatip Liseleri 1924 yılında açılmış,  hem mesleğe hem de yükseköğretime öğrenci yetiştiren bir ortaöğretim kurumudur. Öğretim programında yer alan derslerin ortalama %40’ı dini mesleki dersler, %60’ı ise kültür derslerinden oluşmaktadır. Meslek derslerini meslek dersleri öğretmenleri vermektedir. Bu okulların yönetiminde, meslek dersi öğretmenlerinin yanında farklı branşlara ait idareciler de bulunmaktadır. Türkiye’de 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibariyle  ortaöğretime devam eden öğrencilerin %11’i bu okulları tercih etmektedir. Bu araştırma, nitel araştırma desenlerinden fenomenolojik (olgubilim) desende tasarlanmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yoluyla belirlenen çalışma grubu, 2018-2019 eğitim öğretim yılında 5 farklı İmam Hatip Lisesinde 9. ve 12. sınıfta öğrenim gören 412 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri nitel araştırmada veri toplama tekniği olarak kullanılan metaforlar yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın verileri katılımcıların, “İmam Hatip Lisesi…gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi Meslek dersi öğretmeni… gibidir; çünkü…”, “İmam Hatip Lisesi idaresi…gibidir; çünkü…” cümlelerini tamamlamaları yoluyla elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde tümevarımcı içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. İçerik analizi sonucu oluşturulan temalar/kategoriler (olumlu-olumsuz) SPSS programında frekans, yüzde ve çapraz tablo olarak analiz edilmiştir. Araştırmada, öğrencilerin, İmam Hatip Lisesine ilişkin 140, meslek dersi öğretmenlerine ilişkin 147, idarecilere ilişkin 161 metafor ürettikleri görülmüştür. Ürettikleri metaforların analiz edilmesi sonucunda, temelde olumlu ve olumsuz olmak üzere iki kategoride toplandığı anlaşılmıştır.Araştırmaya katılan öğrencilerin ortalama üçte ikisi (%63,3) İmam Hatip Lisesine ilişkin olumlu metafor (93) üretirken, üçte biri (%36,7) ise olumsuz (47) metafor üretmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforların “Evimiz (33/%8,01)”, “Aile ( 24/% 5,83) ve “Kur’an Kursu (14/%3,40)” metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Cezaevi/hapishane (76/%18,45)”, “Düz lise (12/%18,45)”, “Kötü bir yer (6/%6)” şeklinde olduğu görülmüştür. Bu bulgulara göre öğrencilerin yarıdan fazlasının İmam Hatip Lisesine ilişkin olumlu metaforik algıya sahip oldukları söylenebilir. Araştırmada kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre İmam Hatip Lisesini daha fazla olumsuz algıladıkları görülmüştür. Araştırmaya katılan öğrencilerin dörtte üçü (%77,4) meslek dersi öğretmenlerine ilişkin  olumlu (98) metafor üretirken, beşte birlik kısmın (%22,6) ise olumsuz (49) metafor ürettikleri belirlenmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforların “İyi biri (34/%8,25)”, “Abla-abi (32/%7,77)”, “Aile (31/%7,52)”, metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Kötü biri (10/%2,42)”, “Diğer öğretmen (7/%1,70)”, “Sıkıcı (6/%1,46)” şeklinde olduğu görülmüştür. Bu bulgu öğrencilerin büyük çoğunluğunun meslek dersi öğretmenlerine ilişkin olumlu metaforik algıya sahip olduğunu göstermektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin üçte biri (%35) idarecilere ilişkin  olumlu (67)  metafor üretirken, üçte ikisinin (%65) ise olumsuz (94) metafor ürettikleri belirlenmiştir. Olumlu olarak üretilen metaforlar içerisinde en sık tekrarlanan metaforun “Aile (22/%5,34)”, “İyi biri (14/%3,40))”, “Disiplinli (7/%1,70)” metaforlarının olduğu; olumsuz olarak en sık tekrarlanan metaforların ise “Gardiyan (32/%7,77)”, “Aşırı disiplinli (30/%7,28)”, “Kötü (30/%7,28)” şeklinde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin oluşturduğu diğer metaforların “diktatör, baskıcı, polis, hapishane, hapishane müdürü, sert, baskıcı baba, mahkeme salonu, komutan, dedektif, askerlik” gibi baskı ifade eden metaforlar olması dikkat çekicidir. Bu veriler idarecilerin öğrencilerin yarıdan fazlası tarafından olumsuz olarak algılandığı; idarecilerin öğrencilerin zihninde baskı yapan eğitimci imajı bıraktığı söylenebilir. Araştırmada kız öğrencilerin (%77) erkek öğrencilere (%41,3) göre okul idaresini daha fazla olumsuz algıladıkları görülmüştür. Sonuç olarak, İHL öğrencilerinin okullarına ve meslek dersi öğretmenlerine ilişkin metaforik algılarının olumlu yönde olduğu, fakat okul idarecilerine karşın olumsuz olduğu görülmektedir. Bu bağlamda öğrencilerin idareci algıları üzerine farklı çalışmaların yapılması gerektiği söylenebilir.

This study aims to determine the perceptions of Imam Hatip High School students regarding Imam Hatip High School, Imam Hatip High School Vocational Course Teacher and Imam Hatip High School Administration via metaphors. In the study, phenomenological design, one of the qualitative research designs, was used. The study group, which was determined by criterion sampling, which is one of the purposive sampling methods, consists of 412 students studying in 9th and 12th grades in 5 different Imam Hatip High Schools in 2018-2019 academic year. The data of the study were collected from the participants by completing these sentences: “Imam Hatip High School is like… because…”, “Imam Hatip High School Vocational Course Teacher is like… because…” and “Imam Hatip High School Administration is like… because…”. The Inductive content analysis technique was used to identify the metaphorical language in the analysis of the data obtained. Themes/categories created as a result of content analysis were analyzed in frequency, percentage, and cross-table in SPSS program. According to the research, it was determined that students’ perceptions regarding Imam Hatip High School and Imam Hatip High School vocational Course Teacher were positive; on the other hand, the perceptions regarding the Imam Hatip High Administration were negative. Besides, the metaphoric perceptions of male students, students who graduated from imam hatip secondary school and 9th-grade students were determined to be more positive.Summary: The primary purpose of this study is to determine the perceptions of Imam Hatip High School students related to Imam Hatip High School, the vocational course teacher and administration of  Imam Hatip High School via metaphors. Imam Hatip High Schools, which are in Turkish educational system, were opened in 1924 and are the secondary education institutions that educate the students for both the profession and higher education. On average, 40% of the lessons in the curriculum are religious vocational, and 60% of them are cultural. Vocational course teachers teach occupational courses. In the administration of these schools, there are both the vocational course teachers and teachers from different branches. By the academic year 2018-2019 in Turkey, 11% of the students attending high school prefer these schools.This study was planned in the phenomenological (phenomenology) design, which is among the qualitative research designs. The study group which was determined through the criterion sampling of the purposive sampling methods consists of 412 students who received their education at 9th and 12th grades at five different Imam Hatip High Schools in 2018-2019 academic year. The research data were gathered via the metaphors, which were used as the data collection technique in qualitative research. The research data came from the following sentences of the participants  “The Imam Hatip Highschool is like ……….; because……….”, “The Imam Hatip Highschool Vocational course teacher is like………; because……”, “The administration of Imam Hatip Highschool is like…….; because………”. The inductive content analysis method was used in the analysis of the data. The themes/categories (positive/negative) which were made as a result of the content analysis were analyzed as frequency, percentage, and cross-table in SPSS program.It was observed in the research that the students produced 140 metaphors related to The Imam Hatip High School, 147 metaphors related to the vocational course teachers and 161 metaphors related to the administrators. As a result of the analysis of the metaphors that they produced, it was understood that they gather metaphors fundamentally in two categories as positive and negative.Approximately two-thirds of the students (63,3%) who participated in the research produced the positive metaphors (93) related to The Imam Hatip High School, while about one-third of them (36,7%) produced the negative metaphors (47). It was observed that the most repeated metaphors which were positively produced are “Our House (33/8,01%)”, “Family (24/5,83%)”, and “Quran Course (14/3,40%)”; the most repeated negative metaphors are “Jail/Prison (76/18,45%), “General high school (12/18,45%)” “A bad place (6/6%)”. According to these results, it can be inferred that more than half of the students have a positive metaphoric perception related to The Imam Hatip High School. It was observed that the female students perceived The Imam Hatip High Schools more negative than the male students.It was determined that one-fifth of the students (22,6%) participating in the research produced negative (49) metaphors whereas three out of four of them (77,4%) produced positive (98) related to the vocational course teachers. It was observed that the most repeated metaphors among the positive are “He/She is a good person (34/8,25%)”, He/She is like a sister/brother (32/7,77%)”, “Family (31/7,52%)”; the most repeated metaphors as negative are “He/She is a bad person (10/2,42%)”, “Other teacher (7/1,70%)”,  “Boring (6/1,46%)”. This finding indicates that most of the students have a positive metaphoric perception related to the vocational course teachers.It was determined that two-thirds of the students (65%) produced the negative metaphors (94) while one-third of the students (35%) produced the positive metaphors (67) related to the administrators. It was observed that the most repeated metaphors among the positive metaphors are “Family (22/5,34%)”, “He/She is a good person (14/3,40%)”, “He/She is a self-disciplined person (7/1,70%)”; the most repeated negative metaphors are “He/She is a guardian (32/7,77%)”, “He/She is an extreme self-disciplined person (30/7,28%)”, “He/She is a bad person 30/7,28%)”.Remarkably, the other metaphors given by the students are the ones with force such as “dictator, oppressor, police, jail, head of jail, acrimonious, oppressor dad, hall of court, commander, detective, military service.” The data can infer that the administrators are perceived negatively by more than half of the students; the administrators create a public opinion as oppressive educators in the students’ minds. In the research, it was seen that the female students (77%) have more negative perceptions regarding the administration of school rather than the male students (41,3%). As a result, it is observed that IHH students’ metaphoric perceptions related to their schools and vocational course teachers have a positive aspect. Still, their opinions related to the administrators of school are negative. From this point of view, it can be inferred that it is necessary to make different studies on the students’ perceptions related to the administrators.