$K^2ẄL^2$ ÇOR YAZITI VE YAZITTA YER ALAN BAZI SÖZCÜKLER ÜZERİNE

Bu çalışmada Moğolistan’da bulunan ve Köktürk Kağanlığına ait yazıtlardan olan $K^2ẄL^2$ Çor yazıtı hakkında genel bir değerlendirmeye yer verilmiş ve yazıt içeriği ile ilgili özellikle ihtilaflı konulara eğilen araştırmalara değinilmiştir. $K^2ẄL^2$ Çor yazıtı, başta yazıt kahramanının/kahramanlarının adı ile kimliği olmak üzere yazıt içerisinde geçen ve araştırıcılarca farklı şekillerde okunup anlamlandırılan YGR sözcüğü ve oplayu teg- söz öbeği üzerinde okuma /anlamlandırma hususunda fikir birliğine varılmış değildir. $K^2ẄL^2$ Çor da dâhil olmak üzere diğer yazıtlar üzerindeki çalışmalar da sürmektedir ve görünen o ki tüm sorunlar halledilene kadar da sürecektir. Çalışmada, $K^2ẄL^2$ , oplayu teg- ve YGR ifadeleri ayrı başlıklar altında ele alınmış, her başlık altında söz konusu ifade ile ilgili fikir beyan eden araştırmacıların görüşlerine yer verilmiştir. Çalışmada, $K^2ẄL^2$ Çor yazıtı özelinde yazıtların son sözlerini henüz söylemedikleri, karanlıkta kalan noktaların yeni araştırmalarla aydınlığa çıkarılmaları gerektiği ifade edilmiştir.

SOME WORDS IN $K^2ẄL^2$ ÇOR INSCRIPTION

In this study, a general evaluation of $K^2ẄL^2$ Çor inscription, which is one of the inscriptions of Köktürk Khanate found in Mongolia, was given. $K^2ẄL^2$ Çor inscription, in the name and the identity of the inscription hero / heroes in the inscription and the researchers in different ways to read and understand the YGR word and oplayu teg-word on the phrase is not agreed to read / meaning. Studies on other inscriptions, including $K^2ẄL^2$ Çor, are also underway, and it seems that it will continue until all the problems are solved. In this study, $K^2ẄL^2$ , oplayu teg- and YGR expressions are discussed under different headings, and the opinions of the researchers who expressed their opinions about each expression are given under each topic. In the study, it was stated that the inscriptions in the $K^2ẄL^2$ Çor inscription did not say the last words and that the remaining points in the dark should be brought to light.

___

  • Aydın, E. (2017). Orhon Yazıtları. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • Aydın, E. (2011). Küli Çor Yazıtının 18. Satırındaki YGR Harfleriyle Yazılmış Sözcük Üzerine Düşünceler. Ötüken’den İstanbul’a Türkçenin 1290 Yılı Sempozyumu Bildirileri İstanbul: 225-232.
  • Aydın, E. (2011). Yenisey Yazıtlarında Geçen Unvanlar ve Unvan Niteleyicileri. TDAY Belleten 2, 5-26.
  • Aydın, E. (2014). Küli Çor Yazıtının Eski Türkçenin Söz Varlığına Katkıları. Türklük Bilimi Araştırmaları 35, 31-41.
  • Bazin, L. (2016). Kül Tegin mi Köl Tegin mi? (Çeviren: Ebru Kabakçı). Dil Araştırmaları 19, 209-214.
  • Berta, A. (2010). Sözlerimi İyi Dinleyin (Çeviren: Emine Yılmaz). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Clauson, G. (1972). An Etymological Dictionary of Pre-ThirteenthCentury Turkish. London: Oxford University Press.
  • Clauson, G. - Trijarski, E. (2017). İhe Hüşötü Yazıtı (Çeviren: Dr.Mehmet Tütüncü). Düşünce ve Tarih Mayıs 41-56, Haziran 51-60.
  • Mert, O. (2015). Köli Çor Yazıtı ve Anıt Mezar Kompleksi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.
  • Ölmez, M. (2015). Orhon-Uygur Dönemi Moğolistan’daki Eski Türk Yazıtları. Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
  • Ölmez, M. (2011). Eski Uygur ve Çin Kaynakları Işığında Orhon Yazıtlarında Geçen Yer ve Kişi Adları. Ötüken’den İstanbul’a Türkçenin 1290 Yılı Sempozyumu Bildirileri İstanbul: 629-640.
  • Özkan, F. ve Özkan, İ. (2017). Köl Tigin ile Köl İç Çor Yazıtlarında Geçen “Oplayu Tegmek” ve “Opulu Kirmek” Sözleri Hakkında. Halil İnalcık Armağanı 205-215. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
  • Özkan Nalbant, B. (2018). Kür/Kül “Cesur, Kahraman” Sözcüğü Üzerine. Türk Bilig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 35, 155-164.
  • Sertkaya, O. F. (1985). Göktürk Tarihinin Meseleleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
  • Thomsen, V. (2011). Orhon Yazıtları Araştırmaları (Çeviren: Vedat Köken). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.