Kemoterapötik ajanların bağırsak duvarına etkileri

Çalışmamızda çocuklarda sık kullanılan kemoterapötik ajanlardan metotreksat (MTX), sitarabin (ARA-C) ve siklofosfamid (CY)'in toksik bağırsak hasarının detaylı histopatolojik incelemesiyle bu hasarın anatomik yerleşimini sıçanlarda araştırmayı amaçladık. Çalışma onar adet sıçandan oluşan dört grupta yürütüldü. Birinci grupta 2.5 mg/kg/gün metotreksat, ikinci grupta 7 mg/kg/gün sitarabin, üçüncü grupta ise 7 mg/kg/gün siklofosfamid günde bir kez üç gün süreyle sıçanlara suprakapsüler bölgeden subkutan verildi. Dördüncü gruptaki deneklere hiçbir işlem uygulanmazken, gastrointestinal kanalları kontrol olarak kullanıldı. Beşinci gün sakrifiye edilen sıçanların duodenum, proksimal jejunum, terminal ileum, çekum ve kolonundan tam kat doku örnekleri histopatolojik inceleme için alındı. Metotreksat ince bağırsak toksisitesi en fazla olan kemoterapik ajan olup en şiddetli hasarı proksimal ince bağırsakta yaptı. Siklofosfamid ve sitarabin metotreksattan daha az oranla bağırsak duvarında hasara neden oldu. Sitarabinin yol açtığı ince bağırsak düzeyindeki hasar siklofosfamidden daha fazlaydı. Diğer segmetlere göre sitarabin jejunum, siklofosfamid ise ileumda daha belirgin hasar yaptı. Çekum ve kolona olan etkileri üç kemoterapik ajanın da hafif olup etki şiddeti açısından aralarında anlamlı fark saptanmadı. Sonuç olarak özellikle metotreksat ile kemoterapi uygulanan hastaların gastrointestinal sistem toksisitesi açısından çok yakından takip edilmeleri gerekmekte olup her üç ajanın bağırsak duvarına olan toksik etkilerinin immun sistemi zayıf maligniteli hastalarda daha da şiddetleneceği düşünülmelidir.

Effects of chemotherapeutic agents on intestinal wall

We aimed to investigate the toxic damage of commonly used Chemotherapeutic agents in children, i.e. methotrexate, cytarabine, and cyclophosphamide to the intestinal wall in detail using a rat model. Study was designed using four groups of rats, each consisting of ten animals. Drugs were administered subcutaneously from supraclavicular region for three days. Methotrexate was given in the first group (2.5 mg/kg/day), cytarabine in the second group (7 mg/kg/day) and cyclophosphamide in the third group (7mg/kg/day). The fourth group served as control. Rats were sacrificed on the fifth day and full section tissue samples were taken from duodenum, proximal jejunum, terminal ileum, caecum and colon for histopathological analysis. Methotrexate was found to be the most toxic agent on the intestinal wall. Toxicity was apparent especially on the proximal parts of the bowel. Cytarabine was more toxic than cyclophosphamide and mostly effected the jejunum, whereas the most severe effects of the latter were observed mostly on ileum. Toxic effects of all agents on caecum and colon were minimal. In conclusion, patients receiving methotrexate, should be followed closely in terms of gastrointestinal toxicity. The possibility of aggravated intestinal toxicity should also be taken into consideration in immunodefficient cancer patients.

___

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 0250-5150
  • Yayın Aralığı: 4
  • Yayıncı: Tülay Candan
Sayıdaki Diğer Makaleler

Tüp ligasyon skoru uygulanan ve uygulanmayan hastalarda tüplerin açılması isteminin değerlendirilmesi

S. Cansun DEMİR, Turan ÇETİN, Nihat ARIDOĞAN

Algılanan dokunma yoksunluğu ile yeme davranışı ve beden imgesi sorunları arasındaki ilişki

S. Halime ASLAN

Jejunal atrezi tedavisinde farklı cerrahi yöntemlerin karşılaştırılması

Savaş DEMİRBİLEK, Halil Faruk ATAYURT, Gazi AYDIN

Genitoüriner sistem travmasında hematürinin tanısal değeri

Selçuk OTÇU, Selçuk YÜCESAN, İsmail Hamdi KARA, Ali İhsan DOKUCU, Hayrettin ÖZTÜRK, Abdurrahman ÖNEN

Postmenopozal osteoporoz olgularında kemik yapımının biyokimyasal göstergeleri ile kantitatif kemik sintigrafisi sonuçlarının karşılaştırılması

Y. Zeki ÇELEN, Savaş GÜRSOY, Tekin KARSLIGİL, Mustafa ARAZ, Sabri ZİNCİRKESER

Kemoterapötik ajanların bağırsak duvarına etkileri

Emin BALKAN, Sema ÖZUYSAL, İsmail ÖZEL, Betül SEVİNİR, Hasan DOĞRUYOL

Diz eklemi patolojilerinin tanısında artroskopi ile manyetik rezonans görüntülemenin karşılaştırılması

Ercan ÇETİNUS, İlhan CEVER, Haldun ERTÜRK, Nejat DEMİRYONTAR, Ziya POSTALCI

Midenin primer skuamöz hücreli karsinoması (Bir olgu sunumu)

Fazilet KAYASELÇUK, Derya GÜMÜRDÜLÜ, İ. SOYUBOL, İhan TUNCER

Aydın yöresinde resmi sağlık kurumlarının hipertansiyon tanısı ve sağaltımındaki etkinliği

Hulki Meltem SÖNMEZ, Celalettin CAMCI, Recep BALTACI, H. Şebnem KARAZEYBEK, Figen YAZGAN, İsmail ERTİN, Ş. Çağlayan ÇELİK, Okay BAŞAK

Ameliyathane çalışanlarında anestezik gazların kromozomlara etkilerinin kardeş kromatid değişim (KKD) testi ile araştırılması

Yasemin GÜNEŞ, Uğur ORAL, Fuat DİLMEÇ, Ali MATUR, Tayfun GÜLER