TANITIM FAALİYETLERİNİN TURİZM ÜZERİNE ETKİSİNİN ANALİZİ: ARDL MODELDEN KALINTILAR

Öz Türkiye turizm gelirleri ve gelen turist sayısı açısından son yıllarda dünya sıralamasında üst sıralarda olma başarısı göstermiştir. Bu duruma bağlı olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı belirlenen bütçe çerçevesinde tanıtım faaliyetleri yürütmektedir. Çalışmanın amacı da Türkiye’nin tanıtım bütçelerinin, turizm geliri ve gelen turist sayısı üzerinde bir etkisinin incelenmesidir. Çalışmada 1984-2017 dönemi Türkiye’nin turizm tanıtım bütçeleri, gelen turist sayısı ve turizm gelirlerinin yıllık verileri incelenmiştir. Yöntem kısmında Peseran v.d. (2001) ARDL sınır testi, uzun dönem eşbütünleşme katsayıları tahmini kullanılmıştır. Analiz sonucuna göre Türkiye’nin tanıtım bütçelerinin uzun ve kısa dönemde turizm gelirleri ve turist sayısı üzerinde etkisinin olduğu saptanmıştır. Yapılan analizlerde kısa dönem hata düzeltme katsayıları negatif ve istatistiki olarak anlamlıdır. Analiz sonucunda Türkiye’nin tanıtım bütçelerinin turizm geliri ve gelen turist sayısı üzerinde pozitif bir etkisi olduğu görülmektedir.  

___

  • Altıntaş, H. (2013). Türkiye’de petrol fiyatları, ihracat ve reel döviz kuru ilişkisi: ARDL sınır testi yaklaşımı ve dinamik nedensellik analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 1-30.
  • Arslan, A, (2014). Türkiye’nin Dış Turistik Tanıtımının Turizm Talebine Etkisi: 2001- 2012 Dönemi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1),181-192.
  • Çatı, K., ve Tuna, H. (2007). Türkiye’nin Tanıtım Harcamaları ile Turizm Geliri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Abant İzzet Baysal Üniversitesi. (2), 13-33.
  • Çetinel, F.G. (2001). Turizmde Tanıtım ve Reklam Faaliyetlerinin Önemi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi. 12(2), 151-161.
  • Deskins, J., ve Seevers, M. T. (2011). Are state expenditures to promote tourism effective?. Journal of Travel Research, 50(2), 154-170.
  • Dickey, D. ve Fuller W. (1979). “Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Journal of the American Statistical Association. 74, 427- 431.
  • Engle, R. F. ve Granger, C. W.J. (1987). “Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing”, Econometrica. 55, 251–276.
  • Johansen, S. Ve Juselius, K. (1990). “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics. 52, 169-210.
  • Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. Ve Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de Turizm GelirleriEkonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Yönetim ve Ekonomi Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 23(1), 203-215.
  • Narayan, P.K. ve Narayan, S. (2006). Savings Behaviour in Fiji: An Empirical Assessment Using the ARDL Approach to Cointegration. International Journal of Social Economics. 33(7), 468-480.
  • Özcan, C.C. ve Özcan, G. (2016). Tanıtım Harcamaları ve Turizm İlişkisinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği, Journal of Economics, Finance and Accounting. 3(3), 201-208.
  • Pesaran, H. ve Shin Y. (1995). An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration analysis. In S. Strom, A. Holly & A. Diamond (Eds.). Centennial Volume of Ranger Frisch. Cambridge University Press.
  • Pesaran, M.H., Shin, Y. ve Smith, R.J. (2001). Bounds Testing Approaches to The Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics. 16(3), 289- 326.
  • Şahbaz, P. (2000). Türkiye’nin Tanıtım Harcamalarının Dış Turizm Talebine Etkileri, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(2), 121-150.
  • Williams, D. A., ve Spencer, A. (2010). Advertising and tourist arrivals: evidence from Jamaica. Tourism and Hospitality Research, 10(4), 359-366.