MEKÂN-KULLANICI İLİŞKİSİ AÇISINDAN KAFELERİN TERCİH EDİLME NEDENLERİ: TRABZON ÖRNEĞİ

Günümüzde kahve mekânları, insanların bir şeyler yiyip içmek, boş zamanlarını değerlendirmek, sohbet etmek, dinlenmek ve sosyalleşmek için tercih ettiği mekânlardır. Hızla sayıları artan bu mekânların, iyi bir tasarımla müşteriyle buluşması son derece önemlidir. Bu noktada çalışma, kahve mekânlarının tercih edilme nedenlerinin kullanıcıyla ilişkisini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Trabzon ilinin Beşirli semtinde gerçekleştirilen araştırmanın çalışma alanı olarak aynı cadde üzerinde bulunan üç kafe seçilmiştir. Çalışma alanının belirlenmesinde kafelerin bu bölgelerde yoğunlaşması ve kullanıcılar tarafından yoğunlukla tercih edilmeleri etkili olmuştur. Çalışma alanını oluşturan üç kafede o an bulunan kullanıcılara anket çalışması uygulanmıştır. Her kafede 50 kullanıcı olmak üzere toplam 150 kullanıcıyla gerçekleştirilen anketler yüz yüze yapılmıştır. Çalışmanın verileri IBM SPSS Statistics programında analizlenmiştir. Elde edilen analizler sonucunda çalışmada mekân-kullanıcı ilişkisi açısından kafelerin tercih edilme nedenleri mekânsal, estetik ve konfor özellikleri başlıkları altında irdelenmiştir. Çalışmanın sonunda hedeflenen kullanıcıların kafeler özelinde kahve mekânlarını tercih etme nedenlerini ortaya çıkararak, yapılacak yeni mekânların tasarım kriterleri için faydalı olmaktır.

REASONS OF PREFERRING CAFES IN TERMS OF SPACE-USER RELATIONSHIP: CASE OF TRABZON

Currently, coffee houses are preferred as places for dining, spend their free time, chat, relax and socialize. It is extremely important that these places, which are increasing in number, provide customers with an appealing design. At this point, the study aims to examine the relationship between coffee houses and their users. Three cafes located on the same street in Beşirli District of Trabzon province were selected as the study area of the research carried out. The high concentration of cafes in these regions and the fact that they were preferred by the users played a significant role in selecting the research area. A questionnaire was administered to the users who were present in the three cafes that make up the study area. Face-to-face interviews were conducted with a total of 150 users, with 50 participants in each cafe. The data of the study were analyzed using IBM SPSS Statistics program. The analysis focused on exploring the reasons behind, the preference of cafes in terms of space-user relationship were examined under the titles of spatial, aesthetic and comfort characteristics. The study aims to uncover the factors influencing for the design criteria of the new places to be built by revealing the reasons for the users to prefer coffee places, especially cafes.

___

  • Andreini L., Flora N., Giardiello P. ve Postiglione G. (2000). Cafes And Restaurants, Teneues.
  • Araz, A. (2007). Kafelerde mekân örgütlenmesi: Trabzon örneği. [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
  • Azzuhri M. ve Tanjung A. D. (2017). Interıor desıgn at coffee shop as a dactor influencıng customer retentıon and medıatıng role of perceıved customer satısfactıon. Journal of Entrepreneur and Entrepreneurship, 6(2), 43-54. https://doi.org/10.37715/jee.v6i2.639
  • Bilge, E. (2010). Evliya çelebi’den hareketle kahvehanelerden kafelere dönüşüm. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Bostan, İ. (Ed.). (2001). Türkiye: Türkiye diyanet vakfı islâm ansiklopedisi, İSAM Yayınevi.
  • Dedeoğlu, M. (2022). Kafe mekânlarında iç mekân analizi: Konya-Starbucks kafe örneği [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi].
  • Gregorie, H.D., Georgeon, E. (1999). Doğu’da kahve ve kahvehaneler. 2. Baskı, Yapı Kredi yayınları.
  • Güven E. ve Şenkal Sezer F. (2019). Kafelerde kullanıcı memnuniyetinin konfor koşulları açısından değerlendirilmesi: Görükle/Bursa örneği. Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 4(1), 183-196. https://doi.org/10.26835/my.559964
  • Hattox, R.S. (1996). Kahve ve kahvehaneler. bir toplumsal içeceğin yakın doğudaki kökenleri. Tarih Vakfı Yurt Yayınları
  • Heise U. (2001). Kahve ve Kahvehane, M. 1. Baskı, M. Tüzel (çev.) Dost Kitabevi.
  • Kolektif (2004). Ana britanica genel kültür ansiklopedisi. 15. Baskı, Türkiye: Ana Yayıncılık A.Ş., 5, 264.
  • Özdemir, İ.M., Hasançebi, Ö. ve Araz, A. (2007). Dönüşüm Paralelinde Popüler Kültürün Yarattığı Aynı Mekanlar, XIX. Yapı-Yaşam Kongresi, 22-24 Mart 2007, Bursa, Cilt 1, 453-462.
  • Sami, K. (2010). Halk kültürü bağlamında kahvehanelerin toplumsal ve mekânsal dönüşümleri Diyarbakır kent örneği. Milli Folklor Uluslararası Kültür ve araştırma Dergisi, (85), 159-182.
  • Şahbaz, S. (2007). Geçmişten günümüze kahvehaneler, kahvehanelerin sosyal yaşamdaki yeri ve önemi: aydın merkez örneği [Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi].
  • Şahin, E.B. (2020) Kahve mekânı tasarımı ve kullanıcı ilişkisinin fenomonolojik yöntemler üzerinden irdelenmesi. [Yüksek lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi].
  • Tucker, M. C. (2011). Coffee culture; local experiences, global connections. Roledge. Url 1- Dünya Bülteni-Kültür Sanat. Dünya bülteni [Çevrimiçi]. Erişim: https://www.dunyabulteni.net/kultursanat/kahvehaneler-osmanli-da-halkin-sesinin-duyuldugu-kamusal-alanlardi-h301417.html/ adresinden 24 Eylül 2022 tarihinde erişilmiştir.