LEE KURAMI PERSPEKTİFİNDEN KIRDAN KENTE GÖÇÜN MEKANİĞİ: BURSA ÖRNEĞİ

Türkiye Cumhuriyeti iç göçler açısından 1950’li yıllara kadar sakin bir dönem geçirmiştir. Türkiye’de iç göç hareketlilikleri 1950’lerden sonra bazı yapısal değişikliklerle başlamış, politik ve sosyolojik bağlamda değişimlerle iç göç hareketliliği hız kazanmıştır. Türkiye’nin yapısal değişimleri ile birlikte insanlar, kırlardan kentlere göç etmeye başlamıştır. Bunun yanında ilk değişimlere karşılık toplumun tepkilerinden biri şüphesiz günümüze kadar devam eden iç göç olgusu olmuştur. İnsanlar iç göç hareketlerini gerçekleştirirken gelişmiş büyükşehirlere doğru yönelmişlerdir. Bursa şehri iç göç açısından her zaman tercih edilen, gelişmiş büyük şehirlerden biri olmuştur ve hala da ilk tercih edilen illerin başında gelmektedir. Bu çalışmada amaç Bursa’ya gerçekleşen iç göç hareketinin altında yatan temel faktörleri belirlemek olmuştur ve bu da Lee Kuramı Perspektifinden analiz edilmiştir. Anket yoluyla elde edilen bilgiler sonucunda Bursa’ya göçe neden olan temel faktörün % 76,8 ile ekonomik olduğu, gelinen yerdeki itici faktörün % 52,9 ile işsizlik olduğu ve varılan yerdeki çekici faktörün % 47,4 ile daha iyi iş imkanları ve yüksek ücret olduğu bulunmuştur. Gelinen yer ile iç göçe neden olan temel faktörler arasında, varılan yer ile çekici faktörler arasında ve gelinen yer ile itici faktörler arasında istatistiksel olarak anlamlı birer ilişki bulunmuştur.

Mechanics of Migration from Rural to Urban from the Perspective of Lee Theory: The Case in Bursa

Internal migration movement in Turkey was relatively stable time until the 1950. After the 1950s, Turkey's structure changed after the transformation in the political and sociological context and internal migration movements in Turkey gathered speed. In addition, one of the reactions of the society in response to changes was undoubtedly the internal migration fact. While people migrated from villages to cities, they preferred metropolitan cities. Bursa has always been one of the most preferred places. This study has been based on fieldwork on Bursa which is one of the most preferred cities in internal migration mobility in Turkey. Migration movements to Bursa have been examined from the perspective of Lee theory. The data has been obtained by one-to-one interviews and conducted by means of survey. As a result of the study, it has been determined that the main factor causing internal migration in Bursa is economic factor with 76.8 %. It has been found that the push factor causing migration is unemployment with 52.9 %, and the most effective pull factor in migrating to the place (Bursa) is better job opportunities and higher wages with 47.4 %. Finally, it has been found that there are statistically significant relationships between migrated locations and push factors and between the destinations and pull factors. Also it has been found that there is statistically significant relationship between migrated locations and the basic factors causing migration.

___

  • Akan, Y. & Arslan, Ġ. (2008). Göç ekonomisi:(Türkiye üzerine bir uygulama). Ekin Basım Yayın.
  • AktaĢ, M. (2015). Ücret odaklı uluslararası iĢgücü hareketliliğinin iĢgücü piyasalarına etkileri. TESAM Akademi, 2(2).
  • Algan, N. (1988). Adana ilinde kentleĢme: kentleĢmeyi etkileyen faktörler ve yarattığı sorunlar. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 105-119.
  • Arı, O. & Tütengil, C. (1968). Adapazarı'na Göç ve ÇalıĢma Hayatına Ġntibak AraĢtırması. Istanbul Journal of Sociological Studies, (7), 105-142.
  • Bahçalı, S. & Kahraman, SÖ (2016). Artvinlilerin Göç Tercihlerinde Bursa‟nın Yerinin Sosyo-Ekonomik ve Mekânsal Analizi. Coğrafya Dergisi, (33), 37-52.
  • BBC News, “US election 2020: Trump's impact on immigration- in seven charts”, https://www.bbc.com/news/election-us-2020-54638643 (01.07.2021).
  • CoĢkun, O. (2008). Ġç göçler açısından Erzurum ilinin analizi/The analysis of Erzurum province in terms of internal migrations. Doğu Coğrafya Dergisi, 13(20), 239-266.
  • Çakmak, F. & Oktay, E. (2017). Research of internal migration by compartment models. International Journal of Research in Business and Social Science (2147-4478), 6(1), 127-148.
  • Çelik, F. (2006). Ġç göçlerin itici ve çekici güçler yaklaĢımı ile analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (27), 149-170.
  • Çiftçi, M. & ġengezer, B. (2017). 6. Türkiye‟de iç göç hareketinde hemĢericiliğin analizi1. Türkiye’de göç ve illerin demografik, ekonomik ve fiziksel dönüşümü, 125.
  • De Santis, RA (2003). The impact of a customs union with the European Union on internal migration in Turkey. Journal of Regional Science, 43(2), 349-372.
  • Doğan, GU & Kabadayı, A. (2015). Determinants of internal migration in Turkey: A panel data analysis approach. Border Crossing, 5(1-2), 16-24.
  • DPT, “Türkiye’de İç Göçler Ve Göç Edenlerin Nitelikleri(1965-2000)”, http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/uploads/2018/11/Turkiyede_Ic_Gocler_ve_Goc_Edenlerin_Nitelikleri_1965-2000.pdf (01.06.2020)
  • Evcil, AN , Kiroplu, GB & Dokmeci, V. (2006). Regional migration in Turkey: Its directions and determinants. 46th Congress of the European Regional Science Association: "Enlargement, Southern Europe and the Mediterranean", August 30th - September 3rd,Volos, Greece, 2006, ss. 1-24.
  • Gedik, A. (1997). Internal migration in Turkey, 1965–1985: Test of conflicting findings in the literature. Review of urban & regional development studies, 9(2), 170-179.
  • Gezici, F. & Keskin, B. (2005, August). Interaction between regional inequalities and internal migration in Turkey. In ERSA Conference Papers (pp. 1-18).
  • Gökhan, A. & Filiztekin, A. (2008). The determinants of internal migration in Turkey. http://research.sabanciuniv.edu/11336/1/749.pdf (01.08.2019).
  • Gurieva, LK & Dzhioev, AV (2015). Economic theories of labor migration. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(6 S7), 101.
  • Gür, TH & Ural, E. (2004). Türkiye‟de kentlere göçün nedenleri. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(1), 23-38.
  • Işık, Ş. (2009). 1995-2000 döneminde İzmir‟e yönelik göçler. Türk Coğrafya Dergisi, (52), 9-16.
  • İçduygu, A. & Ünalan, T. (1998). Türkiye‟de İçgöç: Sorunsal Alanları ve AraĢtırma Yöntemleri. Türkiye’de İçgöç, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 35-55.
  • İlkkaracan, Ġ. & Ġlkkaracan, P. (1999) “1990‟lar Türkiye‟sinde Kadın ve Göç”, 75 Yılda Köylerden ġehirlere. Tarih Vakfı Yay., İstanbul,(305-322).
  • Kocaman, T. (2008). Türkiye'de iç göçler ve göç edenlerin nitelikleri (1965-2000). TC Başbakanlık, Devlet Planlama TeĢkilatı, DPT Yayınları.
  • Koyuncu, A. (2015). Kentleşme ve göç: uygulamalı bir araştırma. Hikmetevi.
  • Koramaz, TK & Dökmeci, V. (2017). 8. Bilgi ekonomileri ve Türkiye‟de iç göç. Türkiye’de göç ve illerin demografik, ekonomik ve fiziksel dönüşümü, 201.
  • Lee, ES (1966). A theory of migration. Demography, 3(1), 47-57.
  • Levine, N. (1980). Antiurbanization: an implicit development policy in Turkey. The Journal of Developing Areas, 14(4), 513-538.
  • Munro, JM (1974). Migration in Turkey. Economic Development and Cultural Change, 22(4), 634-653.
  • Öztürk, M. & Altuntepe, N. (2008). Türkiye‟de Kentsel alanlara göç edenlerin kent ve çalıĢma hayatına uyum durumları: Bir alan araştırması. Journal of Yasar University, 3(11), 1587-1625.
  • Pazarlıoğlu, MV (2007). Ġzmir örneğinde iç göçün ekonometrik analizi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 121-135.
  • Peker, K. (2004). The causes and results of internal migration from rural areas: case of Eastern Anatolia. ZEMEDELSKA EKONOMIKA-PRAHA-, 50(10), 471-476.
  • Rani, S. (2016). Analysing Lee‟s Hypotheses Of Migration In The Context Of Malabar Migration: A Case Study Of Taliparamba Block, Kannur District. Thematics Journal of Geography, 1(1).
  • Şahin, B. & Çağlayan, B. (2006). TarlabaĢı Community Center-Field Study Report. http://www.tarlabasi.org/docs/raporlar/tarlabasi-field-report-2006.pdf (01.07.2021)
  • Tanfer, K. (1983). Internal migration in Turkey: socioeconomic characteristics by destination and type of move 1965-70. Studies in comparative international development, 18(4), 76-111.
  • TBMM, “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi Ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun “, https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6360.html (01.07.2021).
  • TopbaĢ, F. & Tanrıöver, B. (2009). Türkiye‟de iç göç akımları üzerine bir çalıĢma: Lowry hipotezi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 93-104.
  • Tutar, H. & ÖzyakıĢır, D. (2013). TRA2 bölgesinden Ġstanbul'a göç hareketlerinin nedenlerine iliĢkin bir araĢtırma. Sosyoloji Konferansları, (47), 31-58.
  • TÜİK, “Nüfus İstatistikleri”, http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (31.05.2020).
  • Üçdoğruk, ġ. (2002). İzmir‟deki iç göç hareketinin çok durumlu logit teknikle incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1).
  • Yamak, N. & Yamak, R. (1999). Türkiye'de gelir dağılımı ve iç göç. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 1(1), 16-28.
  • Yüksel, S., Eroğlu, S. & Özsarı, M. (2016). An analysis of the reasons of internal migration in Turkey with logit method. Business and Management Horizons, 4(2), 34-45.