DERLEME SÖZLÜĞÜ VE TÜRKÇE SÖZLÜK’TE MADDE BAŞI OLARAK KİŞİ ADILLARININ KULLANIMLARI ÜZERİNE

Gramer kitaplarında Türkçede sözcük türetmeye en az elverişli sözcük türünün adıllar olduğu yönünde yaygın bir görüş vardır. Türkçede ad soylu sözcükler içinde yer alan adıllar, adın yerine kullanılabilen sözcüklerdir. Türkçede kişi, işaret, soru ve belirsizlik olmak üzere dört çeşit adıl vardır. Bu adılların metin bağlamında daha çok çekim eki almış şekillerine rastlanmakla birlikte, türetme ve birleşik sözcük kullanımı yoluyla yeni sözlükbirimler oluşturduğu da görülmektedir. Bu çalışmada yalnızca kişi adıllarının sözlükbirimi olarak kullanımı ele alınmış, bunun için de ağızlarda kullanılan sözcüklere yönelik olarak Derleme Sözlüğü’ndeki, ölçünlü dildeki kullanımlar için de Türkçe Sözlük’teki madde başı sözcükler değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sözlükbirim, kişi adılları, Türkçe Sözlük, Derleme Sözlüğü

Derleme Sözlüğü Ve Türkçe Sözlük’te Madde Başı Olarak Kişi Adıllarının Kullanımları Üzerine

: In grammer books there is a common idea that the least suitable word types for producing words in Turkish are pronouns Pronouns which are originally noun words are words that can be used as nouns In Turkish there are four types of pronouns; personal demonstrative interrogative and indefinite These pronouns in text can be seen mostly types of words formed with inflexional suffix Also these can compound new lexemes with producing and using compound words too In this work that personal pronouns are used as lexeme is only handled So lexical entry words in Derleme Sözlüğü that are words used in dialects and in Türkçe Sözlük that are words used in standard language have been assessed Key Words: Lexeme personal pronouns Türkçe Sözlük Derleme Sözlüğü

PDF

___

Günay, V. Doğan (2007), Sözcükbilime Giriş, Multilingual Yay., İstanbul.
Kocasavaş, Yıldız (2004), Türkçede Şahıs Zamirleri, TDK Yay: 848, Ankara.
Korkmaz, Zeynep (2003a), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yay: 827.
…………………..(2003b), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yay: 575, Ankara.
Vardar, Berke (1998), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, ABC Kitabevi, İstanbul.
Sertkaya, Osman F (1996), “Zamirlerde Katmerli Çekim Üzerine”, Uluslararası Türk
Dili Kongresi 1992, TDK Yay: 632, Ankara.
DS: Derleme Sözlüğü 1-12 (1993), TDK Yayınları, 2. Baskı, Ankara.
TS: Türkçe Sözlük (2005), TDK Yayınları, Ankara.
DLT-IV: Divanü Lugati’t-Türk Dizini, 1999, Haz: Besim Atalay, TDK Yay., Ankara.
YTS: Yeni Tarama Sözlüğü, 1983, TDK Yayınları, Ankara.