Prof. Dr. Serap Çabuk, Arş.gör. M.a.bura NAKIBOĞLU

Çevreci Pazarlama ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Satın Alma Davranışlarına Etkileri İle İlgili Bir Uygulama

1980’lerde çevresel konuların dünyaya egemen olduğu söylenebilir 1980’lerden beri tüm yaşam biçimlerine önemli ölçüde etkisi olan çeşitli çevresel problemler arttığı için tüketicilerin çevre duyarlılıklarında da artış olmuştur Özellikle toplumun genel görüşüne göre çeşitli çevresel problemlerin kaynağı iş dünyasıydı Bu olaylar sosyal pazarlama ve çevreci yeşil pazarlama gibi anlayışların geliştirilmesine neden olmuştur Bu çalışmada çevrecilik sosyal pazarlama çevreci yeşil pazarlama ve çevreci tüketicilik hakkında mevcut literatür incelenmiş ve bir saha çalışması yürütülmüştür Saha çalışması Adana’daki en büyük alışveriş merkezinden alışveriş yapan tüketiciler üzerinde gerçekleştirilmiştir Bu çalışmada amaç; tüketicilerin çevreci tutumları ve tüketici davranışları arasındaki ilişkilerin sorgulanmasıdır Araştırma sonuçları tüketicilerin çevreci duyarlılıkları ile satın alma davranışları arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir Sonuçlara göre yüksek çevreci hassasiyete sahip tüketicilerin çevreci satın alma davranışlarının düzeyi de yüksektir Anahtar Kelimeler: Çevresel problemler Çevreci yeşil pazarlama sosyal pazarlama çevreci tüketicilik

Çevreci Pazarlama ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Satın Alma Davranışlarına Etkileri İle İlgili Bir Uygulama

In the 1980’s environmental issues had dominated the world Since the 1980’s there have been a progressive increase in consumer environmental consciousness as increasing kinds of environmental problems put a strong impact on all forms of life Specifically society in general regarded business as the source of variety of environmental problems These events caused to develop those concepts such as social marketing and environmental green marketing In this study the existing literature on the environmentalism social marketing environmental green marketing and green consumerism has been examined and a field study conducted The field study was conducted on the consumers shopping from the biggest shopping center in Adana In this study the purpose was to investigate the relationship between consumer’s environmental attitudes and consumer behaviors The questionnaire results have indicated that there is a relationship between consumer environmental consciousnesses and consumer buying behavior According to results consumer who has higher level of environmental consciousnesses have also higher level of environmental buying behavior Key Words: Environmental problems environmental green marketing social marketing environmental consumerism

PDF

___

ANDREASEN, Alan R., Gould, R., Guitierrez, K. (2000), "Social Marketing Has New Champion", Advertising Age, Vol. 71, Issue 6, 38-40
ARABACIOĞLU, Zeynep (1992), "Environmental Concern and Attitudes and Its Impact on Buying Behaviour" Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,İstanbul
BERKOWITZ Eric N., Kerin R.A., Hartley S.W., Rudelius W. (2000), Marketing (6th edition), Irwm-McGraw Hill
DEMİRBAŞ, Aytaç M. (1999), "Yeşil Pazarlama (Green Marketing) ve Tüketicinin Yeşil Pazarlamaya Yaklaşımı", Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
FIRAT, Ebru (2002a), "Hedefe Yeni Ayar", Capital, Nisan, Sayı 4, 68-72
FIRAT, Ebru (2002b),"Büyük Krizin Neresindeyiz?", Capital, Mayıs,Sayı 5,54-60
FOLLOWS, B.Scott, Jobber D. (2000), "Environmentally Responsible Purchase Behaviour: A Test of a Consumer Model", European Journal of Marketing, Vol.34, No 5/6, 723-746
HAIR, Joseph F. Jr, Robert, P.B., David J.O. (2000), Marketing Research, International Edition,
HART, Stuart (2001), "Yeşilleşmenin Ötesinde Sürdürülebilir Bir Dünya İçin Stratejiler", İş ve Çevre (Çev: Ahmet Kardam), Harward Business Review, MESS Yayınları
KALAFATIS, P. Stavros, Pollard M., East R., Tsagos M.H. (1999), "Green Marketing and Ajzen's Theory of Planned Behaviour: A Cross - Market Examination", Journal of Consumer Marketing, Vol. 16, No.5, 441-460
KELEŞ, Ruşen (1997), "İnsan Çevre Toplum", İnsan Çevre Toplum (Der:Ruşen Keleş), Ankara: İmge Yayınevi, 9-18
KOTLER, Philip (1983), Principles of Marketing (Second Edition), Prentice-Hall Inc.
KURTULUŞ, Kemal (1998), Pazarlama Araştırmaları (6.Baskı), İstanbul: Avcıol Basım Yayın
MAINERI, Tina , Barnett, Elaine G. (1997), "Green Buying: The Influance of Environmental Concern on Consumer Behavior", Journal of Social Psychology, Vol.137, Issue 2, 189-205
ODABAŞI Yavuz (1992), ".Yeşil Pazarlama: Kavram ve Gelişmeler", Pazarlama Dünyası, Kasım/Aralık, Yıl:6, Sayı:36, 4-9
Oxford University Press, A Dictionary of Business, "Green Marketing" http://130.94.78.150/views/ENTRY.html?subview=Main&entrv=tl8.002460 (09.08.2002)
ROBERTS, A. James, Bacon R.D. (1997), "Exploring The Subtle Relationships Between -Environmental Concern And Ecologically Conscious Consumer Behavior", Journal. Of Business Research, Vol.40, 79-89
ROBERTS, James A. (1996), "Green Consumer In The 1990s: Profile And implications For Advertising", Journal, of Business Research, Vol.36, 217-
ROTHSCHILD, Micheal (1997), "An Historic Perspective Of Social Marketing", Journal of Helath Communication, Oct-Dec97, Vol.2 Issue 4, 308-310
SEÇKİN, Sedef(2001), "Yeni Tüketiciyi İyi Anlayın", Capital, Ekim,Sayı 10,85-88 SPSS Inc. (1993), SPSS for WINDOWS Professional Statistics, Release 6.0,
STRAUGHAN, D.R., Roberts A.J. (1999), "Environmental Segmentation Alternatives: A Look At Green Consumer Behavior In The New Millenium", Journal of Consumer Marketing, Vol.16, No.6, 558-575
TARHAN, Ayşe Buyçe (1996), "Turkish Consumers Perceptions Of Environmental Claims", Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
TAVMERGEN. İge P. (1998), "Sosyal Pazarlama: Genel Uygulamada Karşılaşılan Problemler Ve Türkiye'den Bir Çalışma", Pazarlama Dünyası, Sayı 70, 22-28 http://www.tema.org.tr/turkish/cevre_gezgini/rapor_inceleme/cevre_hakki.html (08.07.2002)
WEINREICH, Kline (2002), "What is Social Marketing" hltp://www.social-marketing.com/whatis.html (13/11/2002)
ZINKHAN, George M., Carlson, Les (1995), "Green Advertising And Reluctant Consumer", Journal of Advertising, Vol.24, Issue 2, 1-7