Doç. Dr. Harun BAL, Arş.gör. Ali Eren ALPER

Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Türkiye Ekonomisine Etkileri

Projenin makro etkileri incelenirken doğrudan ve dolaylı etkileri incelenmiştir. Doğrudan etkiler bağlamında ilk olarak vergi gelirleri ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın (TPAO) saha paylarından elde etiği gelirler incelenmiştir. Bu gelirlerin BTC HPBH’nın beklenen etkilerinin çok altında kaldığı saptanmıştır. Dolaylı etkiler başlığı altında ise hattın üç etkisi incelenmiştir. Dolaylı etkilerden istihdam etkisinin geçici süreyle ortaya çıktığı ve hattın inşaat aşamasında geçici istihdamlar nedeniyle, şu anda var olmadığı saptanmıştır. Hattın Türkiye’nin enerji arz güvenliğine olan etkilerinin ciddi boyutlarda olduğu ve Türkiye’ye herhangi bir ek maliyet getirmeden stratejik petrol rezervleri oluşturma şansı verdiği tespit edilmiştir. Hattın üçüncü ve son dolaylı etkisi ise Ceyhan bölgesindeki potansiyel etkilerdir. Fakat bu etkilerin ortaya çıkması, Ceyhan bölgesinde kapsamlı bir kalkınma programı uygulanmasına ve bu program bağlamında bölgede bir enerji endüstrisi kurulmasına bağlıdır.

Bakü tiflis ceyhan Petrol Boru Hattı Ve Türkiye Ekonomisine Etkileri

The macro effects of the project was analyzed both direct and indirect perspective Taxrevenues and Turkish Petroleum Corporation’s partnership’s revenues from the petroleum areas was initially investigated for the direct perspective It was determined that these revenues are under the expected levels For indirect effects the three effects of pipeline was searched Employment effects occured temporarily due to the temporarily employment at the construction stage does not exist currently The effects of the pipeline on Turkish energy supply security is significant and allows chance to generate strategic oil reserves without any additional costs The last indirect effect is about Ceyhan region But occurance of these effects depend on application of a comprehensive development program and establishment of an energy industry in Ceyhan region

PDF

___

Acar, Çağdaş; Bülbül, Sevtaç; Gümrah, Fevzi; Metin, Çiğdem; Parlaktuna, Mahmut (2007), Petrol ve Doğalgaz, ODTÜ Toplum Bilimleri Merkezi, Ankara.
Adelman, M. A. (1973), The World Petroleum Market, John Hopkins University Press, Baltimore.
Aydal, Doğan (2008), Petrolsüz Dünya, Truva Yayınları, İstanbul.
Deese, David A (1980), “Energy: Economics, Politics and Security”, International Security, Vol 4, No 3.
Dweikat, Qasem M. Shehadeh (1990), “The Geostrategy of oil pipeline construction and operation in the Middle East”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, The University of North Carolina.
Eden, Richard; Posner, Michael; Bending, Richard; Crouch, Edmund; Stanislaw, Joe (1981), Energy Economics, Cambridge University Press.
International Energy Agency (2006), International Energy Outlook.
Krichene, Noureddine (2002), “World Crude Oil and Natural Gas: A Demand and Supply Model”, Energy Economics, No:24, 557–576.
Noreng, Qystein (2002) ,Crude Power: Politics and Oil Market, I. B. Tauris Publishers, London.
Ogan, Sinan (2001), “Hazar’da Tehlikeli Oyunlar: Statü Sorunu Paylaşılamayan Kaynaklar ve Silahlanma Yarışı”, Avrasya Dosyası Türkmenistan Özel Sayısı, Cilt 7 Sayı 2.
Pala, Cenk (2001), “Afganistan Savaşı’nın Hazar Boru Hattı Projelerine Etkisi: Kırmızı Kalem Bu Kez Kimin Elinde?”, PetroGas Dergisi, Sayı 26.
Pala, Cenk (2002), “Hazar Boru Hatları Bakü Tiflis Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı Projesi ve Türkiye”, Avrasya Dosyası, Cilt 7 Sayı 4.
Pala, C.; Kanbolat, H.(2006), “Dünya Enerji Arz Güvenliğinde Dönüm Noktası: BTC Projesi Hayata Geçiyor”, Avrasya Dosyası Cilt 10, Sayı 3.
Pamir, Necdet (2005), “Enerji Politikaları ve Küresel Gelişmeler”, Stratejik Analiz Dergisi, Cilt 7 Sayı 2.
Vural, Zeliha (2006), “Hazar Havzası Enerji Kaynaklarının Uluslar arası Politikadaki Yeri ve Türkiye’ye Etkisi”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yüksel, Mustafa (2006), “Bakü-Ceyhan Petrol Boru Hattı ve Türkiye Ekonomisine Etkileri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. www.enerjiajansı.com, Erişim Tarihi: 05.02.09