J.J. Rousseau’da Ahlâkî Vicdan ve Değeri

Ahlak felsefesinin ele aldığı önemli temel sorunlardan birisi de vicdandır. Vicdanın pek çok tanımları yapılmaya çalışmış değeri ve mahiyeti üzerinde çokça durulmuştur. Ahlakçılar arasında vicdanın değeri meselesinde farklı görüşler ileri sürülmüştür. Bu ileri sürülen farklı görüşler her ne olursa olsun, ortak olan şudur ki, vicdan büyük bir ahlaki değerdir ve bunda da kuşku yoktur. İnsanın ahlaki davranışlarında çok önemli rol oynar. Vicdan yaşanan çalkantılı hayatımızda adeta bize yolumuzu bulma imkanı veren bir ahlaksal pusula gibidir. Ancak her zaman şaşırmayan bir pusula da değildir. İyi bir vicdan için vicdan duygusunun eğitilerek terbiye edilmesi gereklidir. Böyle ‘uyanık vicdan’, ancak ahlaki davranışlarımıza yön veren bir oto kontrol vazifesini görebilir.

Anahtar Kelimeler:

J. J. Rousseau, Ahlâk, vicdan

J.J. Rousseau’da Ahlâkî Vicdan ve Değeri

PDF

___

Aynur İlhan Tunç, “Sağduyu Etiği: Thomas Reid’de Ahlak Duyusu ve Ödev Kavramı”, Felsefe Dünyası, Ankara, S: 43, 2006
Ahmet Cevizci, Aydınlanma Felsefesi Tarihi, Ezgi Kitabevi, Bursa, 2002 .
Ahmet H. Akseki, Ahlak İlmi ve İslam Ahlakı-Ahlak Dersleri, sad., Ali Arslan Aydın, İstanbul, Nur Yay., Ankara, 1991
C. W. Hendel, J. J. Rousseau: Moralist, The library of Liberal Arts, New York/Londra, 1934, Fritz Heinemann, “Etik”, Patzig, Diemer ve diğerleri, Günümüzde Felsefe Disiplinleri, (derleyen), Doğan Özlem, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2001.
Grimsley, R., The Philosophy of Rousseau, Oxford, 1973.
Hüsameddin Erdem, Bazı felsefi Meseleler, Hüer Yay., Konya, 1999,
H. Erdem, Ahlak Felsefesi, Huer Yayınevi, Konya, 2002 .
Hayati Hökelekli ,“Fıtrat”, İslam Ansiklopedisi, TDVY., İstanbul, 1996.
Immanuel Kant , Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi, Çev, İ. Kuçuradi, H. Ü. Yay., Ankara, 1982.
İbn Manzur, Lisanu’l Arab, Beyrut 1988, 3/445.
J. J. Rousseau, Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev, Çev., Sebaahattin Eyüboğlu, Cem Yay. İstanbul, 1998
J. J. Rousseau, Yalnız Gezen Adamın Hayalleri, Çev., Ahmet Ateş, Türkiye Yayınevi, 1968.
Kenan Sarıoğlu, Materyalizm ve Ahlak, Serander Yayınları, Trabzon, 1999, s. 50.
Musa Bilgiz, Kur’an Açısından Vicdan ve Değeri, Beyan Yay., İstanbul, 2007.
Necip Alsan, J. J. Rousseau, Varlık Yay, İstanbul, 1962