Budizm’in Çin’e Girişinde İpek Yolunun Önemi ve İşlevi
İpek
yolu, yaklaşık olarak MÖ 200’lerde Doğu’yu Batı’ya bağlayan antik bir ticaret
yolu olarak kurulmuştur. İpek başta olmak üzere Çin’de üretilen ürünler tarihi
yol vasıtasıyla Orta Asya’yı aşarak Hint Alt kıtasına, İran’a, Anadolu’ya, Arap
ülkelerine ve Avrupa’ya taşınmıştır. İpek yolundaki ticari faaliyetler çağlar
boyunca sadece ürün ve eşyaların değil aynı zamanda yeni teknolojilerin,
felsefi düşüncelerin, kültürlerin ve dinlerin de taşınmasını sağlamıştır.
Bundan ötürü İpek yolu tarih boyunca siyasi, dini ve kültürel etkileşimin
merkezi olmuştur. İpek yolundaki ticari etkinlikler neticesinde Budizm farklı
kültürlerle ve topluluklarla tanışma fırsatı bulmuştur. İpek yolundaki başlıca
ticaret merkezi olan Merv, Buhara ve Semerkand MS II. yüzyıldan itibaren
başlıca Budist merkezleri olmuştur. Budizm, tüccarların maddi desteğiyle İpek
yolunu kullanarak Çine ve Asya’nın diğer bölgelerine yayılmıştır. Çin
topraklarına giren keşişler, Budist kutsal metinlerini Çinceye çevirmişler,
Budizm’i yerli Çin halkına anlatmışlardır.
___
- Abe, S. K., (1995), “Inside the Wonder House: Buddhist Art and the West,” Curators of the Buddha: The Study o f Buddhism Under Colonialism, ed. Donald S. Lopez, Chicago, University of Chicago Press, ss. 63-106.
- Adshead, S. A. M., (1988), China in World History, London, Macmillan.
- Akira, H., (1993), A History of Indian Buddhism, Trans. by Paul Groner, Delhi, Motilal Banarsidass.
- Anderson, J. A., (2009), China's Southwestern Silk Road in World History, World History Connected, 6.1.
- Arık, D., (2005), Buhara Yahudileri, Ankara, Aziz Andaç Yay.
- Arslan, H., (2015a), “Budizm”, Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni (I-X), Ed. Bayram Ali Çetinkaya, İstanbul, İnsan Yayınları, I/675-722.
- Arslan, H., (2015b), Kutsal Metinlere Göre Budizm’de Manastır Hayatı, İzmir, Tibyan Yay.