Adil Davranışlar Gösterme Ölçeği (ADGÖ)

Bu çalışmanın amacı "Adil Davranışlar Gösterme Ölçeği" nin geçerlik ve güvenirlik çalışmasının sonuçlarını ortaya koymaktır. Ölçek İslam ahlakına göre adalet erdeminin ilkelerinden yararlanılarak hazırlanmıştır. Ölçeğin hazır- lık aşamasında, uzman görüşlerinden sonra,70 maddeden 26 madde çıkarıl- mış madde sayısı 44'e indirilmiştir. Pilot uygulama yedi farklı fakülte ve bö- lümden rastlantısal olarak seçilen 256 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmış- tır. Faktör analizi sonucunda, dağınık ve düşük yük değerlerinden dolayı olumsuz ifade içeren 2 madde, ayrıca denekler tarafından tam olarak anlaşıl- madığı düşünülen 3 madde çıkarılmıştır. Daha sonra bazı maddelerin ifadeleri değiştirilip, yeni sorular da eklenerek, 40 maddelik bir form oluşturulmuştur. 40 maddeden oluşan yeni anket formu, 9 farklı fakülte ve bölümlerden 1. ve 4. sınıfta öğrenim gören 919 kişilik gruba uygulanmıştır. Faktör analizi sonucun- da bazı maddeler dağınık ve düşük yük değerlerinden dolayı ölçekten çıkarıl- mış, toplam varyansın % 61,302 'sini açıklayan 32 madde ve altı boyut ortaya çıkmıştır. Varimax faktör döndürme işleminden sonra, teorik bilgiler çerçeve- sinde, madde yüklerinin de birbirine yakınlığı göz önüne alınarak, 32 madde- den oluşan 5 boyutlu ("inanç-ibadet", "farkındalık" "emanet-doğruluk", "önyar- gıdan uzak olma", "israftan kaçınma") bir ölçek elde edilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliğini test etmek amacıyla yapılan faktör analizi ve güvenilirliğini test etmek için yapılan iç-tutarlılık analizi sonuçları, "Adil Davranışlar Gösterme Ölçeği (ADGÖ)" nin geçerli, güvenilir ve istatistikî açıdan araştırmaya uygun olduğunu göstermektedir.

PDF

___

Allport, G. W., Vernon, E., & Linzey, G. (1960). A Study Of Values. Boston: Houghton-Mifflin.

Altınışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya .

Alusi. (1997). Ruhu'l-Meani. Beyrut: Daru'l-Fikr.

Aristo. (2007). Nikomakhos'a Etik. (S. Babür, Çev.) Ankara: Bilgesu.

Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem.

Cafoğlu, Z., & Akar, Ö. (2004). Üniversitelerde Ahlaki Değerlerin Davranışa Yansımasının Oluşturduğu Örgüt İkliminin Algılanması. R. Kaymakcam, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Arslan, & M. Zengin (Dü) içinde, Değerler ve Eğitimi (s. 773-796). İstanbul: Dem.

Deroche, E. F., & William, M. M. (2001). Education Hearts And Minds: A Comprehensive Character Education Framework. California: Corwin Press.

Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İinsani Değerler Ölçeği İle Sınanması. Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

Ece, K. H. (2000). İslam'ın Temel Kavramları. İstanbul: Beyan.

Farabi. (1983). Tahsilü's-Saade. (C. A. Yasin, Dü.) Beyrut: Dârü'l-Endelüs.

Fazlurrahman. ( 1998). Ana Konularıyla Kur'an. (A. Açıkgenç, Çev.) Ankara: Ankara Okulu

Gömleksiz, M. N. (2004). "Lise Öğrencilerinin Toplumsal Değerlere İlişkin Tutumları: Elazığ İli Örneği", Değerler ve Eğitimi. R. Kaymakcan, S.

Kenan, H. Hökelekli, M. Zengin, & Z. Ş. Arslan (Dü.). içinde (s. 727- 741). İstanbul: Dem.

Güleç, Y. (2014). Adil Davranışlar Göstermede Din Eğitiminin Rolü (İstanbul Üniversitesi Öğrencileri Örneği). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

Güngör, E. (1993). Değerler Psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı .

sfehani. (2002). Müfredat. (S. A. Davudi, Dü.) Beyrut: Dârü'ş-Şamiyye.

İzutsu, T. (1975). Kur'an'da Allah ve İnsan. (S. Ateş, Çev.) Ankara: Ankara Üniversitesi.

İzutsu, T. (1991). Kur'an'da Dini ve Ahlaki Kavramlar. (S. Ayaz, Çev.) İstanbul: Pınar.

Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi. İstanbul: Nobel.

Katılmış, A. (2010). Sosyal Bilgiler Dersindeki Bazı Değişkenlerin Kazandırılmasına Yönelik Bir Karakter Eğitimi Programının Geliştirilmesi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

Kınalızade, A. (tsz). Ahlak-ı Alai. (H. Algül, Dü.) İstanbul.

Kindi. (1994). Felsefi Risaleler (Resailu'l-Kindi el-felsefiyye). (M. Kaya, Çev.) İstanbul: İz. Kur'an-ı Kerim.

Lickona, T. E. (1991). Education For Character: How Schools Can Teach Respect And Resposibility. New York: Bantam Books.

Miskeveyh, İ. (1983). Ahlakı Olgunlaştırma . (A. Şener, & İ. Kayaoğlu, Çev.) Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Miskeveyh, İ. (1964). Risâle fî Mâhiyeti'l-Adl. (M. Khan, & E.J.Brill, Dü) Leiden: E.J.Brill.

Platon. (1975). Devlet. (S. Eyyüboğlu, & M. A. Cimboz, Çev.) İstanbul: Remzi. Rifat, A. (tsz.). Tasvir-i Ahlak. (H. Algül, Dü.) Tercüman .

Rokeach, M. ( 1973). The Nature of Human Values. New York: Free Press.

Schwartz, S. H. (1992). Universal in the Content and Structure of Values: Theoretical Advenced And Empirical Test in Countries. L. Berkowitz (Dü.) içinde, Advences in Exprimental Social Psychology (s. 1-65). New York: Academik Press.

Sina, İ. (1298). Tis'u Resail fi'l-Hikme ve't Tabiiyyat. İstanbul: Matbaatü'lCevaib.

Sina, İ. (1960). eş-Şifa, el-İlahiyat. (G.Anavati, & S.Zaid, Dü) Kahire.

Spanger, E. (2001). Kişilik Tıpleri. (A. Aydoğan, Çev.) İstanbul, İsganbul: İz.

Şengün, M. (2008). Lise Öğrencilerinin Ahlaki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Kişisel Değişkenler Açısından İncelenmesi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.

Zemahşeri. (1998). el-Keşşaf. Riyad: Mektebetü'l-Ubeykan.