Şenay DEMİR, Erol AKGÜL, Kairgeldy AİKİMBAEV, Naime TOKMAK, Mehmet İNAL, Erol AKSUNGUR

Karotid Arter Stenozlu Olgularda Renkli Doppler Ultrasonografi ile Oftalmik Arter Akım Paterninin Değerlendirilmesi

Amaç: Karotid arter stenozunda stenozun derecesi her zaman serebral perfüzyon ile orantılı olmamakta, %70’in altında stenoz saptanan semptomatik olgularla da karşılaşılabilmektedir. Karotid arterlerdeki stenozun oftalmik arter akım paterninde de değişikliklere yol açtığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı karotid arter stenozu bulunan olgularda oftalmik arter akım paterninde ortaya çıkan değişikliklerin serebral kan dolaşımını ne derecede yansıttığı ve bunu ne şekilde kullanabileceğimizi araştırmaktır. Materyal ve Metod: Serebral iskemi nedeni ile anjiografi yapılmak üzere departmanımıza gönderilen, tek ya da çift taraflı karotid arter stenozu saptanan 14’ü erkek, 10’u kadın olmak üzere 24 olgu çalışmaya dahil edildi. Olguların yaş ortalaması 60 (32-79 arası) idi. Başka nedenlerle anjiografi endikasyonu bulunan, karotid arter stenozu saptanmayan 12 olgu kontrol grubu olarak alındı. Tüm olgulara karotid arterlere yönelik dijital substraksiyon anjiografi ve renkli Doppler inceleme, oftalmik arterlere yönelik transorbital renkli Doppler inceleme yapıldı. İki grubun karotid arterlerdeki stenozlarının derecesi ile oftalmik arterlerin akım paterni, hız, pulsatilite ve resistivite indeksleri karşılaştırıldı. Bulgular: Renkli Doppler ultrasonografi değerlendirmesinde oftalmik arterin akım yönü ve hızı ile pulsatilite ve resistivite indeksleri değerlerinde %70’in üzerinde karotid arter stenozu bulunan olgularda stenoz olmayanlara göre anlamlı farklılık izlenmiştir. Sonuç: Transorbital renkli Doppler ultrasonografi karotid arter hastalığında oftalmik arterlerin kolayca görüntülenebildiği, serebral kanlanmanın derecesi hakkında fikir veren, takip ve tedavinin planlanmasında kullanılabilecek ucuz ve invaziv olmayan bir yöntemdir.

Anahtar Kelimeler:

Karotid arter stenozu, oftalmik arter, renkli Doppler ultrasonografi

Evaluation of the Ophtalmic Artery Flow Pattern with Color-Doppler Ultrasonography in the Patients with Carotid Artery Stenosis

Purpose: To assess whether ophtalmic artery flow patterns reflect the status of cerebral circulation in patients with carotid artery stenosis. Material and Method: Twenty-four patients including 14 men and 10 women, with varying degrees of monolateral or bilateral carotid artery stenosis were included in the study. Patients’ ages ranged between 32 and 79 years (mean 60). The control group was composed of 12 subjects without carotid artery stenosis who had undergone digital substaction angiography for different purposes. Digital substraction angiography and color-Doppler ultrasonography were performed in all the patients and the control group. Degrees of carotid artery stenosis and flow patterns and velocities, pulsatility and resistance indices of ophtalmic arteries of two groups were compared. Results: Significant differences in ophtalmic artery flow patterns and velocities, pulsatility and resistance indices between those patients with carotid artery stenosis of more than 70% and the control group were recorded. Conclusion: Imaging of the ophtalmic artery with color-Doppler ultrasonography is a useful and cost-effective method that reflects the status of cerebral circulation in patients with carotid artery stenosis.

Keywords:

Carotid artery stenosis, ophtalmic artery, color-Doppler ultrasonography,

PDF

___

Nuzzaci G, Righi D, Borgioli F, Nuzzaci I, Giannico G, Pratesi C et al. Duplex scanning exploration of the ophtalmic artery fort he detection of the hemodynamically significant ICA stenosis. Stroke. 1999;30:821-6.
Hong SP, Park YW, Lee CW, Park JW, Bae KR, Jun SW et al. Usefulness o fthe Doppler flow of the ophtalmic artery in the evaluation of carotid and coronary 2014;44:406-4.
Powers WJ, Press GA, Grubb RL, Gado m, Raichle ME. The effect of hemodynamically significant carotid artery desease on the hemodynamic status of the cerebral circulation. Ann Intern Med. 1987;106:27-35.
Paivansalo M, Riihelainen K, Rissanen T, Suramo I, Laatikainen L. Effect of an internal carotid stenosis on orbital blood velocity. Acta Radiol. 1999;40:270-5.
Shneider P, Rossman M, Bernstein E, Ringelstein E, Otis S. Non-invasive assessment of cerebral collateral blood supply through the ophtalmic artery. Stroke. 1991;22:31-6.
Mawn LA, Hedges TR3rd, Rand W, Heggerick PA. Orbital color Doppler imaging in carotid occlusive disease. Arch Ophthalmol. 1997;115:492-6.
Kadota E, Kaneda H, Makinaga G, Taneda M, Irino T. Pattern difference of reversed ophthalmic blood flow between occlusion and stenosis of the internal carotid artery. An ultrasonic Doppler study. Stroke. 1982;13:381-5.
Rojanapongun P, Drance SM. Velocity of ophtalmic arterial flow recorded by Doppler ultrasound in normal subjects. Am J of Ophtalmol. 1993;115:174- 80.
Kety E, Nyberg-Hansen R, Dahl A, Bakke SJ, Russel D, Rootwelt K. Assessment of the ophtalmic artery as a collateral to the cerebral circulation. A comparison of transorbital Doppler ultrasonography and regional cerebral blood flow measurements. Acta Neurol Scand. 1996;93:374-9.
Hu H-H, Sheng WY, Lo YK. Clinical significance of the ophtalmic artery in carotid artery desease. Acta Neurol Scand. 1995;92:242-6.
Kerty E, Nyberg-Hansen R, Horven I, Bakke SJ. Doppler study of the ophtalmic artery in patients with carotid occlusive desease. Acta Neurol Scand. 1995;92:173-7.
Hu H-H, Sheng WY, Yen MY, Lai ST, Teng MM. Color Doppler imaging of orbital arteries for detection of carotid occlusive desease. Stroke. 1993;24:1196- 1203.