Türkiye’de gazeteciliğin dijitalleşme yoluyla dönüşümü: Arama motoru optimizasyonunun gazeteciliğe uygulanması

Web teknolojilerinin gelişmesi gazetecilik üzerinde önemli etkiler yaratmış ve gazetecilik faaliyetlerinin internet ortamında gerçekleştirilmesi algoritma tabanlı bir yapıyı ortaya çıkarmıştır. Başta Google olmak üzere arama motorları haberlerin üreticiden tüketiciye ulaşmasını sağlayan en önemli araçlardan biri haline gelmiştir. Günümüzde web üzerinde yayınlanan haberlerin Google için optimize edildiği güncel bir habercilik türü sürdürülmektedir ve bu habercilik türü arama motoru optimizasyonu (SEO) haberciliği olarak ifade edilebilir. SEO haberciliği bir yandan dijital çağda gazeteciliği şekillendiren önemli uygulamaları bünyesinde barındırırken, diğer yandan da önemli tartışmaların konusu olmaktadır. Bu tartışmalar, algoritmaları göz önünde bulundurarak haber üretmenin, gazeteciliğin meslek ilkeleriyle çelişmesi üzerine odaklanmaktadır. Bu çalışma, gazeteciliğin arama motoru algoritmaları tarafından şekillendirilen yapısını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, Türkiye’deki haber siteleri, ziyaret edilme sıklıklarına göre ele alınmaktadır. En çok ziyaret edilen haber sitelerinden uygun bir örneklem belirlenerek nitel bir araştırma yapılmakta ve bu haber sitelerinin SEO yöneticileriyle gerçekleştirilen derinlemesine görüşmelerden elde edilen bulgular ışığında SEO haberciliğinin sorunları incelenmektedir.

Journalism’s transformation through digitalization in Turkey: Applying search engine optimization to journalism

The development of web technologies has had significant effects on journalism, and journalism practices on the Internet reveal an algorithm-based structure. In this context, search engines, Google in particular, have become one of the most important tools enabling the news to go from the producer to consumer. A contemporary style of journalism has emerged in which the news published on the web is optimized for Google, and this type of journalism can be expressed as search engine optimization (SEO) journalism. While SEO journalism on one hand embodies important practices that shape journalism in the digital age, it has been the subject of important discussions on the other. These discussions focus on how producing news by focusing on algorithms contradicts the professional principles of journalism. This study aims to examine the structure of journalism as shaped by search engine algorithms. The study takes within its scope and consideration the frequency with which news sites in Turkey are visited. The article conducts qualitative research by determining an appropriate sample from among the most visited news sites and examines the problems with SEO journalism based on the findings obtained rom in-depth interviews with the SEO managers of these news sites.

___

  • Bulut, S. (2019). Çokluk mekânı olarak dijital medya ile egemenlik çerçevesinde bilginin kontrolü ve yapısal dönüşümü. [PhD Thesis]. Istanbul University. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
  • Chayko, M. (2018). Süper bağlantılı. (Berkan Bayındır, Deniz Yengin, Tamer Bayrak). Der Publications. Cohen, L. & Manion, L. (1994). Research Methods in Education. Routlenge Publications.
  • Deniz, Ş. & Korap Özel, E. (2018) Google gazeteciliği: dijital çağda bir ‘gerekli kötü’ olarak SEO haberleri ve haberin ‘tık’ uğruna deformasyonu. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences 55: 77-112. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST2018-0007
  • Dick, M. (2011). Search Engine Optimisation in Uk News Production. Journalism Practice, 5(4), 462-477. https:// doi.org/10.1080/17512786.2010.551020
  • Dijk, J. V. (2018). Ağ toplumu. (Özlem Sakin). Kafka Publications.
  • Doğan, Ş. (2021). Dijital pazarlamada internet arama motorlarının kullanımı: Morhipo ve Trendyol sitelerinin karşılaştırmalı analizi. İNİF E- Dergi, 6(1), 123-139. https://doi.org/10.47107/inifedergi.853227
  • Duman, K. (2018). Arama motorları ve internet haberciliğine etkileri: Türk internet haber medyası örneği. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Vol: 11, No: 1. https://doi.org/10.18094/josc.344522
  • Giomeklakis, D & Veglis, A. (2015). Employing search engine optimization techniques in online news articles. Studies in Media and Communication, Vol: 3, No: 1. https://doi.org/10.11114/smc.v3i1.683
  • Giomelakis, D. & Veglis, A. (2016). Investigating search engine optimization factors in media websites: The case of Greece. Digital Journalism, 4(3), 379-400. https://doi.org/10.1080/21670811.2015.1046992
  • Giomelakis, D, Karypidou, C & Veglis, A. (2019). SEO inside Newsrooms: Reports from the Field. Future Internet, 11(12) 261. https://doi.org/10.3390/fi11120261
  • Güzel, M. & Özmen, K. (2018). Google Tekelinde Haberciliğin Dönüşümü. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 206-229. https://doi.org/10.31123/akil.401011
  • Korap Özel, E & Deniz, Ş. (2018). “Google gazeteciliği” mi “empati editörlüğü’ mü? gazetecilikte SEO editörlüğü ve dönüşen gazetecilik pratikleri üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL) December (30) 164-190. https://doi.org/10.31123/akil.461286
  • Ledford, Jerri, L. (2009). Search Engine Optimization Bible. (2nd ed). Indianapolis, USA: Wiley Publication Lopezosa, C, Codina, L & Perez-Montoro, M. (2019). SEO and Digital News Media: Visibility of Cultural Information in Spain’s Leading Newspapers. Tripodos, 44, 41–61. Retrieved from http://www.tripodos.com/index.php/ Facultat_Comunicacio_Blanquerna/article/view/618
  • Oxford Learners Dictionaries. (2022). Search Engine Optimization. Retrieved from https://www. oxfordlearnersdictionaries.com/definition/english/search-engine-optimization. 20 October 2022.
  • Saran, C. (2021). Algoritmalar, Arama Motorları ve Gazetecilik: Türkiye’de Haber Siteleri, Kullanıcı Etkileşimi ve Haber Üretim Süreçleri, Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi 7. Uluslararası İletişim Günleri Dijital Çağda İletişim Eğitimi Sempozyumu Tam Bildiri Kitabı, 596-613.
  • Statcounter Globalstats. (2021) Search engine market share worldwide. Retrieved from https://gs.statcounter. com/search-engine-market-share. 1 September 2022.