Selin AKÇAY, Necdet DAĞDELEN, Safiye Pınar TUNALI, Talih GÜRBÜZ

Farklı Sulama Programlarının Lavanta Bitkisinde (Lavandula angustifolia Mill.) Verim ve Verim Parametreleri Üzerine Etkisi

Bu çalışma, kısıtlı sulamanın lavanta bitkisinde su-verim ilişkileri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2020 yılında, Aydın Ovası koşullarında yürütülmüştür. Sulama programlamasında A sınıfı buharlaşma yöntemi ve toprağa dayalı izleme tekniği olan Gravimetrik yöntem izlenmiştir. Çalışmada 4 farklı sulama düzeyi (%100, %67, %33 ve yağışa dayalı (%0)) konuları üç tekerrürlü olarak uygulanmıştır. Sulama konularına göre mevsimlik bitki su tüketimi 144.4 – 703.8 mm arasında değişmiştir. Yaş çiçek verimi 356.5 – 529.8 kg da-1 arasında bulunmuştur. Ortalama su kullanım randımanı (WUE) değerleri 0.697 – 2.818 kg m-3 arasında değişmiştir. Su kaynağının sınırlı olmadığı koşullarda gravimetrik yönteme göre sulama programı belirlenmiş olan ve sulama suyunun tam uygulandığı D1 konusunun en iyi sulama konusu olduğu söylenebilir. Su kaynağında bir kısıt uygulanması gerekliliği söz konusu olduğunda hem gravimetrik yöntemde hem de kap buharlaşması yönteminde %33 düzeyinde su tasarrufu sağlayan (D2 ve K2) konuların uygulanabilirliği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Lavanta, Kısıtlı sulama, Su kullanım randımanı

The Effect of Different Climatic Conditions on Soil Formation in Çanakkale

This study was conducted within the borders of Çanakkale Province Yenice (Ahiler village-P1) and Ezine (Kızıltepe village-P2)and formation of two soil profiles on andesitic rocks under different precipitation and temperature conditions were investigated. The annual average rainfall of Yenice district (847 mm) is higher than that of Ezine (547 mm). Some physicochemical analyzes and mineralogical analyzes such as XRD (X-Ray Diffraction), SEM (Scanning Electron Microscopy), and EDS - EDX (Energy Dispersive X-ray Spectroscopy), and major oxides were performed was performed on soil samples taken on the basis of horizon in soil profiles with morphological definitions. Some weathering rates such as CIA (chemical weathering index), PIA (plagioclase alteration index) and SiO2/Al2O3 were calculated from the oxide analyses results. Profile 1 contains O-A -Bt-C-R and profile 2 contains A-Bw-C horizons. Profile 1 is sandy loam on the surface, clay loam and clay subsurface, and profile 2 is generally sandy clay loam. While an argillic horizon was formed in P1 as a result of leaching, there was a cambic horizon in P2. While the cation exchange capacity (CEC) in P1 was 42.48 cmolkg-1 in the argillic horizon, it was determined as 26.72 cmolkg-1 in the cambic horizon of P2. CIA and PIA dissociation indices of P1 were higher than that of P2. According to this result, it was determined that feldspars were more decomposed in P1 which had an older profile compared to P2. In addition, according to XRD analysis, kaolinite was present in P1 and albite was not found in feldspars, while kaolinite was not found in P2 and a significant amount of albite was determined. Soil profiles are classified as follows, respectively, according to soil taxonomy; profile 1 is Lithic Haplustalf, profile 2 is Humic Dystroxerepts; According to the WRB classification, profile 1 is classified as Epileptic Luvisols (Abruptic) and profile 2 is classified as Haplic Cambisols (Dystric).The results of the study showed that the differences in precipitation, which is one of the climate parameters, affect the profile structure of the soils, weathering levels, physico-chemical properties, and soil taxonomy in two soil profiles formed on andesitic rocks and under similar topographic conditions

Keywords:

Çanakkale Andesite, Climate, Soil Characteristics,

PDF

___

Açıkgöz, N., Aktaş, M.E., Mokhaddam, A.F., Özcan, K., 1994. Tarist an agrostatistical package programme for personel computer. E.Ü.Z.F. Tarla Bitkileri Kongresi. 25-29 Nisan 1994, İzmir, Turkey.
Akgül, D. T., Göğüş, N., Glaue, Ş., Akcan, T., 2019. Yenilebilir çiçek: Lavanta. In 4 th International Anatolian Agriculture, Food, Environment and Biology Congress. 20-22 April, Afyonkarahisar, Turkey.
Aksoy, E., Aydın, G., Seferoğlu, S., 1998. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi arazi topraklarının önemli karakteristikleri ve sınıflandırılması. Ege Bölgesi 1. Tarım Kongresi. 7-11 Eylül, Aydın.
Anonim, 2020. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Aydın İli Meteorolojik Kayıtları, Aydın.
Arabacı, O., Bayram, E., 2005. Aydın ekolojik koşullarında lavanta (Lavandula angustifolia Mill.)’nın bazı agronomik ve kalite özellikleri üzerine bitki sıklığı ve azotlu gübrenin etkisi. ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 2 (2): 13-19.
Arabacı, O., Ceylan, A., 1990. Bazı parfüm bitkilerinde (Lavandula angustifolia Mill., Melissa officinalis L., Salvia sclerea L.) verim ve ontogenetik varyabilite üzerine araştırmalar. E.Ü. Fen Bil. Enst. Dergisi. 1 (1): 233-236.
Atalay, A.T., 2008. Konya ekolojik şartlarında yetiştirilen lavanta (Lavandula angustifolia Mill.)'da farklı dozlarda uygulanan organik ve inorganik azotlu gübrelerin verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 55 s.
Baydar, H., Erbaş, S., 2007. Effects of harvest time and drying on essential oil properties in lavandin (Lavandula x intermedia Emeric ex Loisel.). I. International Medicinal and Aromatic Plants Conference on Culinary Herbs. P. 321-335. 29 April - 4 May 2007, Antalya, Turkey.
Beetham, J., Entwistle, T., 1982. The cultivated lavenders. Royal Botanic Gardens, Melbourne.
Cavanagh, H. M. A., Wilkinson, J. M., 2002. Biological activities of lavender essential oil. Phytotherapy research. 16(4) 301-308.
Ceylan, A., Bayram, E., Özay, N., 1996. Farklı bitki sıklığı ve azot dozlarının lavantanın bazı agronomik ve teknolojik özelliklere etkisi. Tr. J. of Agriculture and Forestry. 20: 567-572.
Guenther, E., 1952. The essential oils. Vol. 5.
Gülşen, O., 2017. Yozgat İli Çayıralan İlçesinde Lavanta Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi Sonuç Raporu. Orta Anadolu Kalkınma Ajansı. Kayseri. 31 s.
Güngör, Y., Erözel, A.Z., Yıldırım, O., 2002. Sulama. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Ders Kitabı No: 1443. Ankara. 424 s.
Howell, T.A., Hiler, E.A., 1975. Optimization of water use efficiency under high frequency irrigation I. Evapotranspiration and yield relationship. Transactions of the ASAE. 18 (5): 873-878.
James, L.G., 1988. Principles of Farm Irrigation System Design. John Wiley and Sons. Inc. Newyork.
Kanber, R., 1984. Çukurova koşullarında açık su yüzeyi buharlaşmasından (class a pan) yararlanarak birinci ve ikinci ürün yerfıstığının sulanması. Bölge Toprak Su Araşt. Enst. Müd. Yayınları. 78 (33): 1-151. Tarsus.
Kara, N. 2011. Uçucu yağ üretimine uygun lavanta (Lavandula sp.) çeşitlerinin belirlenmesi ve mikroçoğaltım olanaklarının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri ABD, Doktora Tezi. 178 s.
Karagöz, A., Tan, A., Özbek, K., Yıldız, A., Keskin, E., Bigin, A., Aykas, L., Deniz, D., 2020. Tarımda bitki kaynakları alanında mevcut durum ve gelecek. Türkiye Ziraat Mühendisliği IX.Teknik Kongresi. TMMOB, Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara.
Karık, Ü., Çiçek, F., Çınar, O., 2017. Menemen ekolojik koşullarında lavanta (Lavandula spp.) tür ve çeşitlerinin morfolojik, verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 27 (1): 17-38.
Noory, M. H., 2020. Farklı yetişme ortamı ve kuraklığın lavanta (Lavandula officinalis) bitkisi gelişimi üzerine etkilerinin araştırılması. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitkisel Üretim ve Teknolojileri ABD, Yüksek Lisans Tezi. 58 s.
Salinas, M.R., Zalacain, A., Blazquez, I., Alonso, G. L., 2007. Application of thermal desorption for the rapid differentiation of lavender (Lavandula hybrida) cultivars. Agrochimica. 51 (1): 19-27.
Sezen, M.S, Yazar, A. Tekin, S. Eker, S., Kapur, B., 2011. Yield and quality response of drip-irrigated pepper under Mediterranean climatic conditions to various water regimes. African Journal of Biotechnology. 10 (8): 1329-1339.
Şen, B., Erzurumlu, G.S., Noory, M. H., Erinç, H., 2019. Determination of Lavandula Officinalis plant growth in pot conditions under dry conditions in Nigde region. First International Congress on Biosystems Engineering. 24-27 September, Hatay.