Coğrafi Bir Araştırma Konusu Olarak Müzik Coğrafyası

Toplum bireylerin biyolojik, kültürel, düşsel ve düşünsel varlıkları ile oluşturduğu bir bütündür. Dolayısı ile toplumların özellikle sağlıklı toplumların oluşumu bireylerin fiziksel, duygusal, düşünsel ve ruhsal gelişimleri ile yakından ilgidir. Bireylerin bu gelişiminde bilimden teknolojiye, spordan siyasete, edebiyattan sanata çok sayıda bileşenin etkisi bulunmaktadır. Müzik de günlük yaşamın içinde her an, her yerde hayat bulan bir sanat dalı aynı zamanda bir yaşam aracı olarak bireylerin dolayısı ile toplumların gelişiminde önemli bir etkiye sahiptir. Küçük topluluklardan ulusal devletlere ve de çok uluslu kültür ve şirketlere kadar her yerde müziğin birleştirici ve bütünleştirici etkisini görmek mümkündür. Müziğin sadece kulağa değil aynı zamanda akla, kalbe ve ruha da hitap etmesi müziğin bireyler ve toplumlar üzerindeki etkisini arttırmaktadır. İnsanı etkileyen her konu mekân ve coğrafya ile de ilişkilendirilebildiğinden coğrafyacının bir araştırma alanı olarak müzik ile ilgilenmesi kaçınılmazdır. Bu çalışmada müzik coğrafyasının kapsamı fenomenolojik yaklaşım perspektifinde ele alınırken, müzik coğrafyasının yeri ve önemi de müzik coğrafyası ile ilgili yapılmış çalışmalar bağlamında açıklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

coğrafya, kültürel coğrafya, müzik coğrafyası, Türk müziği, popüler kültür

Music Geography as a Subject of Geographical Research

Society is a whole formed by individuals with their biological, cultural, imaginary and intellectual beings. Therefore, the formation of societies, especially healthy societies, is closely related to the physical, emotional, intellectual and spiritual development of individuals. Many components from science to technology, from sports to politics, from literature to art have an impact on this development of individuals. Music is also a branch of art that comes to life at any time and everywhere in daily life, and also has an important effect on the development of individuals and therefore societies as a means of life tool. It is possible to see the unifying and integrating effect of music everywhere, from small communities to national states to multinational cultures and corporations. The fact that music appeals not only to the ear but also to the mind, heart and soul increases the effect of music on individuals and societies. Considering how actively music is used in marketing any product, person or idea, it will be clearly seen how important music is in terms of economy, society and politics. Since every subject that affects people can be associated with space and geography, it is inevitable for the geographer to be interested in music as a research area. While the scope of music geography is handled in the perspective of phenomenological approach in this study, the place and importance of music geography is explained in the context of studies on music geography.

Keywords:

Geography, Cultural Geography, Music Geography, Turkish Music, Popular Culture,

PDF

___

Aliağaoğlu, A. (2018). Türkülerde Erzurum: Bir şehir kimliği çalışması. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44, 14-25. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sufesosbil/issue/39035/435431
Allen, C. D., Thompson, T. J., Hansen, M. T. (2013). Using music to learn geomorphology: An undergraduate experince. The Geographical Bulletin, 54, 37-48. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.726.1976&rep=rep1&type=pdf
Anlı, Ö. F. (2017). Bilim, sosyal bilim ve coğrafya: Bilgi-kuramsal bir yeniden ziyaret. Kilikya Felsefe Dergisi, 3, 34-73. doi.org/10.5840/kilikya20174313
Attali, J. (1985). Noise: The Political Economy of Music. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Attali, J. (2017). Gürültünden Müziğe. İstanbul: Ayrıntı.
Canova, N. (2013). Music in French geography as space marker and place maker. Socaial & Cultural Geography, 14 (8), 861- 867. doi:10.1080/14649365.2013.839824
Carney, G. O. (1980). Country music and the south: A cultural geography perspective. Journal of Cultural Geography, 1 (1), 16-33. doi:10.1080/08873638009478650
Carney, G. O. (1987). The Sounds of People and Places: Reading in The Heography of American Folk and Popular Music. Boston: University Press of America.
Carney, G. O. (1990). Geography of music: Inventory and prospect. Journal of Cultural Geography, 10 (2), 35-48. doi: 10.1080/08873639009478446
Carney, G. O. (1994). The Sounds of People and Places: A Geography of American Folk and Popular Music. Rowman and Littlefield.
Carney, G. O. (1998). Music geography. Journal of Cultural Geography, 18 (2), 1-10. doi:10.1080/08873639809478309
Carney, G. O. (1999). Cowabunga! surfer rock and the five themes of geography. Popular Music and Society, 23 (4), 3-29. doi:10.1080/03007769908591750
Cohen, S. (1995). Sounding out the city: Music and the sensuous production of place. Transactions of the Institute of British Geographers, 20 (4), 434-446. doi:10.2307/622974
Cohen, S. (2012). Bubbles, tracks, borders and lines: Mapping music and urban landscape. Journal of the Royal Musical Association, 137 (1), 136-170. doi: 10.1080/02690403.2012.669939
Connel, J., Gıbson, C. (2010). Vicarious journeys: Travel and music. Tourism Geographies, 6 (1), 2-25. doi: 10.1080/14616680320001722319
Çakır, M. (2012). Türkiye'de popüler müzik kültürü içerisinde "cover" kavramı üzerine bir inceleme. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2 (6), 323-335. http://hdl.handle.net/11616/4873
Doğanay, H. (1997). Coğrafya'ya Giriş 1 "Genel Yöntemler, İlkeler ve Fiziki Coğrafya'ya Giriş". İstanbul: Özeğitim Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
Dürük, E. (2011). Türk popüler müzik üretimi ve ürünlerindeki karma yapıyı hazırlayan toplumsal ve müziksel etkenler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3 (1), 33-42. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sobiadsbd/issue/11351/135638
Ford, L. R. (1971). Geographic factors in the origin, evolution and diffusion of rock and roll music. Journal of Geography, 70 (8), 455-464. doi: 10.1080/00221347108981892
Gençtarım, D., Voltan Acar, N. (2007). Akılcı-duygusal davranışçı yaklaşım ve Sezen Aksu şarkıları. Eğitim ve Bilim, 32 (43), 27-40.
Gökşen, C., Gökşen, R. (2016). Dağın türkülere mitik bir öğe olarak yansıması. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (TAED), 7, 1599-1618. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/224328
Günay, N., Aytan, T., Şengül, M. (2014). Müziksel-ritmik zekâya yönelik etkinliklerin dil bilgisi öğretiminde akademik başarıya etkisi. Education Sciences, 9 (2), 120-134. https://dergipark.org.tr/tr/pub/nwsaedu/issue/19808/211876
Gürbüz, M., Şahin, M. (2012). Türk halk müziği söz varlığında coğrafi motifler ve benzerlik analizi. Uluslararası İnsani Bilimler Dergisi, 9 (2), 1633-1656. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/2147/1023
Hudson, R. (2006). Regions and places: Music, identity and place. Progress in Human Geography, 30 (5), 626-634. doi: 10.1177/0309132506070177
Jones, S. (2000). Music and internet. Popular Music, 19 (2), 217-230. doi: 10.1017/S026114300000012
Kasapoğlu Akyol, P. (2014). Kültürel değişme ve teknolojinin etkisiyle şekillenen günümüz ninnileri ve ninni dinletme geleneği. BİLİG, 69, 127-142. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25364/267714
Kearney, D. (2007). (Re)locating Irish traditional music: Urbanising rural traditions. Critical Public Geographies- Working Paper UCC Cork Ireland, 1-10. http://www.aughty.org/pdf/relocate_trad_music.pdf
Kearney, D. (2009). I can't believe the news today: Music and politics of change. Chimera, 24, 122-140. https://eprints.dkit.ie/id/eprint/250
Kearney, D. (2010). Listening for geography: The relationship between music and geography. Chimera, 25, 47-76. https://eprints.dkit.ie/id/eprint/251
Kearney, D. (2010). Towards A Regional Understanding of Irish Traditional Music. University College Cork, Unpublished PhD Thesis, Cork. https://cora.ucc.ie/handle/10468/977
Kearney, D., Sonnesyn Olsen, A. (2005). The quest for post-colonial national identity through the development and adaptation of folk music by national composers in Ireland and Norway. Chimera, 24-32.
Koday, S., Yılmaz, E. (2017). Osmaniye Türkülerinde Coğrafi Motifler. Ferhat Aslan (Ed.), Türkiye Coğrafyası Araştırmaları, Prof. Dr. Mesut Elibüyük'e Armağan içinde (527-544). Ankara: Pegem.
Kong, L. (1995). Popular music in geographical analyses. Progress in Human Geography, 19 (2), 183-198. doi: 10.1177/030913259501900202
Kong, L. (1995a). Music and cultural politics: Idealogy and resistance in Singapure. Transactions of the Institute of British Geographers, 20 (4), 447-459. doi:10.2307/622975
Lefebvre, H. (2017). Ritimanaliz Mekân, Zaman ve Gündelik Hayat. İstanbul: Sel.
Leyshon, A., Matless, D., Revıll, G. (1995). The place of music: [Intrdoduction]. Transactions of the Institute of British Geographers, 20 (4), 423-433. https://www.jstor.org/stable/622973
Leyshon, M. (2004). Sound Tracks: Populer Music, Identity and Place (Book Reviews). Annals of The American Association of Geographers, 94 (1), 230-232. doi: 10.1111/j.1467-8306.2004.09401012_2.x
Lıu, A., Lıu, F., Deng, Z., Lıu, M., Yao, C. (2014). Progress in the soundscape studies from the perspective of cultural geography. Progrress in Geography, 33 (11), 1452-1461. doi:10.11820/dlkxjz.2014.11.003
Mc Claın, S. S. (2010). Geographies of American popular music: Introducing to students to basic geographic concepts. Journal of Geography, 109 (5), 207-212, doi: 10.1080/00221341.2010.495456
Meydan, A. (2018). Ferdi Tayfur şarkılarında coğrafi unsurlar. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 79-100.
Morgan, J. (2001). Populer culture and geography education. International Research in Geographical and Environmental Education, 10 (3), 284-297. doi: 10.1080/10382040108667446
Nash, P. H. (1968). Music regions and regional music. Deccan Geographer, 6 (2), 1-24.
Nash, P. H. (1975). Music and environment. Journal Canadian Association of University Schools of Music, 5 (1), 42-83.
Nash, P. (1996). Reviewed Work(s): The sounds of people and places: A geography of American folk and populer music by George O. Carney. Annals of The Association of American Geographers, 86 (4), 796-798.
Nidel, R. O. (2005). World Music, The Basic. New York: Routledge.
Özçağlar, A. (2011). Edebiyat-Coğrafya İlişkisi. II. Uluslararası Edebiyat ve Bilim Sempozyumu 2011, (97-108). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 407.
Özgüç, N. (2020). Coğrafyacı Prens: Pyotr Alekseyeviç Kropotkin, 02.01.2021 tarihinde https://www.academia.edu/37867109/Co%C4%9Frafyac%C4%B1_Prens_Pyotr_Alekseyevi%C3%A7_Kropotkin adresinden edinilmiştir.
Paker, K. (2011). Popüler müzik, günlük ideoloji ve benlik inşası: Sezen Aksu şarkıları üzerinden bir inceleme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 34, 87-106. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuifd/issue/22858/244079
Say, A. (2001). Müziğin Kitabı. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
Schmidt, P. (2015). The Geography of Music Education: Establishing Fields of Action. P. Burnard, Y. Trulsson, J. Söderman (Ed.), Bourdieu and the Sociology of Music Education (175-192). London: Routledge.
Shobe, H., Banis, D. (2010). Music regions and mental maps: Teaching cultural geography. Journal of Geography, 109 (2), 87-96. doi: 10.1080/00221341.2010.482160
Simpson, P. (2017). Sonic affects and the production of space: "Music by handle" and the politics of street music in Victorian London. Cultural Geographies, 24 (1), 89-109. doi: 10.1177/1474474016649400
Smiley, S. L., Post, C. W. (2014). Using popular music to teach the geography of the United States and Canada. Journal of Geography, 113 (6), 238-246. doi: 10.1080/00221341.2013.877061
Smith, S. (1997). Beyond geography's visible worlds: A cultural politics of music. Progress in Human Geography, 21 (4), 502- 529. doi: 10.1191/030913297675594415
Smith, S. J. (1994). Soundscape. Area, 26 (3), 232-240. https://www.jstor.org/stable/20003453
Stenberg, R. (1998). Fantasy, geography, Wagner and opera. The Geographical Review, 88 (3), 327-348. doi: 10.2307/216013
Stokes, M., (2012). Aşk Cumhuriyeti-Türk Popüler Müziğinde Kültürel Mahrem. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
Susam, Ş. (2008). Translation and music, changing perspectives, frameworks and significance. The Translator, 14 (2), 187- 200. doi: 10.1080/13556509.2008.10799255
Şahin, M. (2010). Türk Halk Müziğinde Coğrafi Motifler ve Türküler Atlası, Kahramanmaraş. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=CwVIqqBuz1VkysVpueogAa94SZer6- 4RfaxCaXwDnraqs4YCFAt9s1bLSAlMbcRR adresinden edinilmiştir.
Şahinalp, M. S. (2012). Müzik coğrafyası açısından bir araştırma doğal ortam özelliklerinin türkü üzerindeki etkisi. International Journal of Social Science, 5 (7), 633-661. doi: 10.9761/JASSS260
Şenay, B. (2019). Martin Stokes, The republic of love: Cultural intimacy in Turkish popular music. Europena Journal of Turkish Studies Book Reviews, 1-4. https://journals.openedition.org/ejts/4520
Tanrıkulu, M. (2014). Coğrafya ve Kültür. Ankara: Edge Akademi.
Tuncel, M. (1993). Türkülerle Türkiye. Globe, 3, 146.
Tümertekin, E., Özgüç, N. (2010). Beşeri Coğrafya; İnsan, Kültür, Mekân. İstanbul: Çantay Kitabevi.
Uğur, A. (2015). Müzik coğrafyası: Türkülerdeki coğrafya. Bilig, 74, 239-260. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/25347/267615
Yurt, B. (2019). Türkülerde Manisa Çevresinin Sosyo-Kültürel-Ekonomik Özellikleri Üzerine Bir İnceleme. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=vjszP7PzV0HebcjFEvDfwEBP8ARXO7bGzTS7i34mJxBl0sMOR8lDS_rhDRM0gAQ adresinden edinilmiştir.

ISSN: 1303-5851
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2003
Yayıncı: Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi