Biyomedikal araştırmalar ve etik

20. yüzyıldan itibaren yaşanan sorunlara paralel olarak, bilim, araştırma ve yayın eliği konuları günümüzde giderek artan bir önemle ele alınmaya başlanmıştır. Bunun nedenleri arasında, özellikle biyomedikal alanda, "toplumun çıkarlarının bireyin çıkarlarından üstün tutulduğu" birçok tarihsel örneğin bulunması vardır. Bu makalede, tarihsel gelişim ve uluslararası bildirgeler ışığında, biyomedikal araştırmalarda karşılaşılan araştırma ve yayın etiğine aykırı konular üzerinde durulmuştur.

Biomedical researches and ethics

The parallel faced problems since 20th century; topics of science, research and publication ethics have been started to take seriously nowadays. Especially in biomedkal field, lots of historical examples for "putting society's benefits before the individual's benefits" take place among its reasons. In this article, under the light of historical improvement and international declarations, the topics of improper research and publication ethics of biomedical researches have been followed up.

PDF

___

Bilimsel araştırmada etik ve sorunları. 2. bs., Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları; 2002.
Arda B. Bilimsel bilgi üretiminde yayın etiği. Yılmaz O, ed. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık. Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM; 2003.S. 29-36
Ersoy N. Araştırma etiği. Demirhan Erdemir A, Öncel Ö, Aksoy Ş, eds. Çağdaş Tıp Etiği. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2003.S. 483-505.
Aksoy N, Edisan Z, Çevik E ve ark. Uluslararası bilimsel araştırmalarda etik. Uluslararası Katılımlı 3. Ulusal Tıp Etiği Kongresi Bildirileri, 2.c, Bursa: Pfizer İlaçları; 2003:1227-1232.
http://news.ufl.edu/2005/12/12/kissing-cousins-oped/
http://www.thesun.co.uk/sol/homepage/news/article 193O24.ecel.
http://www.tumgazeteler.corn/?a=1233341.
McNeill PM. The ethics and politics of human experi mentation. Cambridge: University of Cambridge;1.1993.
Şahin Ü. Nazi tıbbında insan deneyleri. Hekim Forumu 1999; 17: 137.
Arda B. Bilimsel araştırmalar ve etik. T Klin Tıbbi Etik 1994; 2:141-143.
Özaydın Z. İnsan üzerinde etiğe aykırı deneyler ve etik kodlar. Sendrom 1997;9:102-107.
Seidelman WE. Nuremberg doctors' trial; Nuremberg lamentation: for the forgotten victims of medical science. BMJ 1996;313:1463-1467.
Civaner M. Ölüm fabrikaları: Japon hekimlerin insan deneyleri ve ABD'nin suç ortaklığı. VIII. Türk Tıp Tarihi Kongresi Bildirileri; 16-18 Haziran, 2004; Sivas. İstanbul: Türk Tıp Tarihi Kurumu Yay., 2006.S.699-712.
Bal Ç. Biyolojik deneyler. Doktor Dergisi 2002;2:
Morgan CT. Psikolojiye giriş ders kitabı. Karakaş S,ed. Ankara: H.Ü. Psikoloji Bölümü Yay.; 1981.
Aydın E. Tıp etiği. Ankara: Güneş Kitabevi; 2006.
http://ohsr.od.nih.gov/guidelines/nuremberg.html.
http://www.wma.net/e/policy/b3.htm.
http://ohsr.od.nih.gov/guidelines/belmont.html.
Aydın E. Tıp etigine giriş. Ankara: Pegem Yayıncılık; 2001.
Ruacan Ş. Bilimsel araştırma ve yayınlarda etik ilkeler. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık. Yılmaz O, ed. Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM; 2003.S.47-53.
International Comittee of Medical Journal Editors. Uniform requirements for manuscripts submitted to biomedical journals. CMAJ 1994; 150:147-154.
İlhan M.Tübitak Yayın Etiği Kurulu kuruldu. Cumhuriyet Bilim Teknik 15 Aralık 2001 ;769:12-13.
Yetkin Y. Makale ve tezlerde yazar adı sorunu. Cumhuriyet Bilim Teknik 9 Kasım 2002;816:12-13.
Kansu E, Ruacan Ş. Bilimsel yanıltmanın:Türleri, nedenleri, önlenmesi, cezalandırılması. Cumhuriyet Bilim Teknik 11 Kasım 2000;712:4-5, 21.
Ertekin C. Tıbbi araştırmalarda bilimsel saptırmaca. Cumhuriyet Bilim Teknik 20 Mart 1999;626:16-1 7
Celayir S. Duplikasyon. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık. Yılmaz O, ed. Ankara: TÜBİTAK-ULAKBİM; 2003.S.115-120.
Arda B. Örneklerle yayın etiği. Sağlık Bilimlerinde Süreli Yayıncılık. Yılmaz O, ed. Ankara:TÜBİTAK-ULAKBİM; 2004.S.43-49.
Kansu E. Bilimsel yanıltma ve önlenmesi. Dünya'da ve Türkiye'de bilim, etik ve üniversite. Ankara: TÜBA Yay.; 1994.S. 71-75.
Örs Y. Bilim etkinliğinde değer sorunları. Dünya'da ve Türkiye'de bilim, etik ve üniversite. Ankara: TÜBA Yay.; 1994.S. 61-63.